මීගමු මහනගර සභාවට රැකගත නොහැකිවූ මීපුර සිනමාහල සහ මීගමුවේ වෙනත් සිනමාහල්

බොහෝදුරට සිංහල සිනමා වංශ කථාව තුල වැඩි ඇගයීමකට ලක් නොවුනද සිංහල සිනමාව බිහිවූවේ මීගමූවෙනි. ඒ මීගමුවේ මිනර්වා (Minerva) නාට්‍ය කණඩායමේ මුලික දායකත්වයෙනි. එඩී ජයමාන්න, B.A.W. ජයමාන්න, රුක්මනී දේවී, හියුගෝ ප්‍රනාන්දු, විජිත මල්ලිකා, ඇන්ටන් ග්‍රෙගරි, ඇන්ඩෘ ජයමාන්න, ලැටීෂියා පීරිස්, ආදීන් පමණක් නොව රන්ජන් රාමනායක, නයනි මහේෂිකා සහ කාංචනා මෙන්ඩිස් වැනි නව පරපුරේ නළු නිළියන්ද, මුල් යුගයේ අධ්‍යක්‍ෂවරුන්, නිෂ්පාදකයින්, ගීත රචකයන්, කැමරා ශිල්පීන්, කලා අධ්‍යක්‍ෂවරුන්, වේශ නිරූපන ශිල්පීන් ආදී මෙකී නොකී බොහෝ සිනමා ශිල්පීන් බිහිවුයේ මීගමුව ඇසුරිනි. නාට්‍ය, නැටුම්, සංගීත, චිත්‍ර, සහ සිනමා යන ක්ෂේත්‍රවල  ජයකෙහෙලි නැන්වූ මීගමුවේ  ශිල්පීන් ගැන යම් යම් වාර්තා, ලිපි ලේඛන සහ පොතපත යම් ප්‍රමාණයක් පලව ඇත. ඒ අතර මීගමූවේ සිනමා ශිල්පීන් ගැන පමණක් දැනට පොත් 11ක් පමණ නිකුත්ව තිබේ. එමගින් සිංහල සිනමාව තුල මීගමූ ශිල්පීන්ගේ දායකත්වය කෙතෙක්ද යන්න පිලිබදව යම් තක්සේරුවක් සපයන බව නිසැකය. මීගමූවේ  සිනමා ශිල්පීන් සම්බන්ධයෙන් මෙන්ම මීගමුවේ විවිධ පළාත්, පල්ලි, පන්සල්, කෝවිල් සහ පාසැල් ගැනද වෙනවෙනම ලිවීමට අදහස් කරන බැවින් එය පසුවට ලිවීමට කල්තබමි.

කෙසේවුවද, මීගමුවේ සිනමාශාලා මෙන්ම විශේෂයෙන්ම මීපුර සිනමාහල පිලිබදව වෙනම සලකා බැලීම වැදගත්ය. ඒ මන්දයත් එය එක් ආකාරයකින් මීගමුව නගර ඉතිහාසය ගැන  එක සිරස්කඩක් හෙළිකරන එක් සුවිශේෂ ස්තම්භිකයක් (Columnar) වන්නේ යැයි මට සිතෙන බැවිනි.    
විශේෂයෙන්ම,  එඩී ජයමාන්න, B.A.W. ජයමාන්න, රුක්මනී දේවී, හියුගෝ ප්‍රනාන්දු ආදීන් ශ්‍රී ලංකාවේ සිනමා කර්මාන්තය ස්ථාපිත කිරීමත් සමග ඔවුන් අනුව යමින් එහි දෙවනපෙළ සිනමා ශිල්පීන් පිරිසක් මීගමුවෙන්ම බිහිවීමට අවශ්‍ය සිනමාව ගැන  උනන්දුව, ආශාව සහ උත්තේජනය ජනිත කිරීමෙහිලා මීගමුවේ එකවට පැවති සිනමාහල් සහ එහි තිරගතවූ චිත්‍රපට විශාල වශයෙන් ඉවහල්වු බව  2012 වසරේදී බන්දුල කේ. ආරියපාල විසින් ලියූ ‘ඇන්ටන් ග්‍රෙගරි සිනමාවලෝකනය’ නම් කෘතියේ සදහන්වේ. 

එහි විස්තරවලට අනුව ඇන්ටන් ග්‍රෙගරි පාසල් යන අවදියේදී සිය පියා දුන් මුදල්වලින්  මීගමුවේ පැවැති මීපුර සිනමා ශාලාවේන් 'ශ්‍රී 420' බලා රාජ් කපූර් සහ නර්ගිස්ට වසඟවූ බවත්, මීගමුවේ  ‘නඩරාජා ටෝකීස්’ සිනමාශාලාවේන් එම්. ජී. රාමචන්ද්‍රන් රඟපෑ ‘අලි බබා හා හොරු හතළිහ’ බැලූබවත්, 'රාජ්' සිනමාහලේදී ශිවාජි ගනේෂන් හා සරෝජා දේවි රඟපෑ ‘පාලුම් පළරුම්’ චිත්‍රපටය ද,  'රීගල්' සිනමාහලේදී ‘කැලෑ හඳ’ චිත්‍රපටද  බැලූ බවත් දක්වයි.  ඔහුට මෙන්ම ඔහුගේ මිතුරන්ටද සිනමා ශිල්පීන්වීමේ උවමනාවක් ජනතකලේ මේ ආකාරයෙන් මීගමුවේ චිත්‍රපටි ශාලාවල පෙන්වූ චිත්‍රපටි ඇසුරෙන් යැයි දක්වා තිබේ.

ඒ අනුව සිංහල චිත්‍රපටි කර්මාන්තයේ මුල් යුගයේදීම මීගමුව තුල  සිනමාශාලා 04 බිහිවී ඇත. 'සිලෝන් තියටර්ස්' ආයතනයට අයත් මීගමුව නගර මාධ්‍යයේ පිහිටි රීගල් සිනමාහල ඉන් එකකි. එහෙත් එය ආරම්භයේදී හදුන්වා ඇත්තේ අශෝකමලා සිනමාහල ලෙසය. ඒ ඒහි මුලින්ම තිරගත කල  චිත්‍රපටිය අශෝකමලාවීම නිසාය. මාස ගනනාවක් යනතුරු එම චිත්‍රපටිය එහි තිරගතව ඇත.  එවකට වැඩිපුරම ද්‍රවිඩ චිත්‍රපටි පෙන්වූ මීගමුවේ සිංහල චිත්‍රපටි රසිකයන් පිරිසකට තිබිරිගෙය වුයේ මෙම රීගල් සිනමාහලය. කලක් රාජ්‍ය චිත්‍රපටි සංස්ථාව යටතේ පාලනයවූ මීගමුව රීගල් සිනමාහල එතෙක් දෙමළ චිත්‍රපටි නැරබීමට වැඩි පෙළගැස්මක් තිබු මීගමූ නගර තුල සිංහල චිත්‍රපටි නරබන්නන්ගේ හදවත බවට 1970 දශකයේ අගභාගයවනවිට පැමිණි තිබුණි. මීගමුවේ  තිරගතකල සියළුම සිංහල කලාත්මක චිත්‍රපටිවල අලුත්ම නිකුතුවත්, ඉංග්‍රීසි චිත්‍රපටිත්  මෙම රීගල් සිනමා ශාලාවේ තිරගතවිය. 

මෙලෙස වර්ධනයවෙමින් පැවති මීගමුවේ සිංහල චිත්‍රපටි රසිකයන්ගේ ඉල්ලුම ඉටුකිරීමට ඊළගට ඉදිරිපත්වුයේ මීගමුව කම්ච්චෝඩයේ පිහිටි ‘නඩරාජා ටෝකීස්’ සිනමා ශාලාවය. දකුණු ඉන්දියාවේ වඩාත් ජනප්‍රිය, තමිල්නාඩුවේ සිට පලකල, එවකට ප්‍රධානතම සිනමා සඟරාවක්වූ 'පේසුම් පඩම්' (Pesum Padam) සඟරාවේ මීගමූ වෙළද නියෝජිතයාවූ මහ වීදිය පල්ලිය අසල තිබූ ‘චන්ද්‍ර විලාස්’ හෝටලයද අයත්ව තිබී ඇත්තේද ‘නඩරාජා ටෝකීස්’ සිනමාශාලාව අයත්ව තිබූ පවුලේ අයටමය. ඇන්ටන් ග්‍රෙගරිලා පමණක් නොව ඔවුන්ගේ සමවයසේ සිටි බොහෝදෙනෙකුට එම්. ජී. රාමචන්ද්‍රන්ගේ චිත්‍රපට බොහොමයක් දැකගත හැකිවුයේ මෙම ‘නඩරාජා ටෝකීස්’ සිනමාශාලාවේය. පසුකලක මීගමුව සා. මරියා විදුහලේ සේවය කල, හිටපු මීගමු  මන්ත්‍රී ජෝන් රොද්‍රිගු මහතාගේ බෑනා කෙනෙකුවූ, කිංස්ලි කෲස් මහතා මෙම ‘නඩරාජා ටෝකීස්’ සිනමාශාලාව බැංකු ණයක් මගින් මිලට ගෙන එය 'මීගමුව කිංග්ස්' සිනමා ශාලාව ලෙස නම් කරනලදී. මෑතකදී එය වසාදමන තුරුම ‘නඩරාජා ටෝකීස්’ සිනමාශාලාව හැදින්වුයේ 'මීගමුව කිංග්ස්' සිනමා ශාලාව ලෙසය. මීගමුව රීගල් සිනමා ශාලාව සිංහල කලාත්මක චිත්‍රපටි වැඩිවශයෙන් ප්‍රදර්ශනය කරනවිට 'හදයා' වැනි වෙනත් ජනප්‍රිය සිංහල චිත්‍රපටිද, දෙමළ සහ හින්දි චිත්‍රපටි කොපිකර තැනූ ජනප්‍රිය සිංහල චිත්‍රපටද වැඩි වශයෙන් ප්‍රදර්ශනය කලේ මෙම ‘නඩරාජා ටෝකීස්’ හෙවත් 'මීගමුව කිංග්ස්' චිත්‍රපටි ශාලාවේය. එහෙත් විටින් විට, දෙමළ මෙන්ම ඉංග්‍රීසි චිත්‍රපටිද එහි දිගින් දිගටම තිරගතව ඇත.

කෙසේවුවද, මීගමුවේ දෙමළ සහ ඉංග්‍රීසි චිත්‍රපටි සදහා වඩා ප්‍රසිද්ධියක් දරාඇත්තේ  මීගමූව 'රාජ්' සිනමාහලය. මෙම සිනමාහල අයත්ව තිබී ඇත්තේ සුප්‍රකට රජයේ කොන්ත්‍රාත්කරුවෙකුවූ, මීගමුව විජයරත්නම් විදුහල අසල පදිංචිව සිටි,  S.B. මුත්තයියා මහතාගේ පුත්‍රයෙක්වූ ඇන්ඩෘ මුත්තයියා මහතාටය. පසුකලක   S.B. මුත්තයියා මහතා කදානේ පිහිටි නායගම් චිත්‍රාගාරය මිලදීගත් අතර  නායගම් නමින් දිගටම  චිත්‍රපටි නිෂ්පාදනය කලේ ඔහුය. ජාතිවාදීන් සහ අවස්ථාවාදී මංපහරන්නන් විසින් 1983 කළු ජුලියේදී ගිනිතබා විනාශකරනතුරුම මීගමුවේ තිරගතකල බොහොමයක් දකුණු ඉන්දියානු ද්‍රවිඩ චිත්‍රපටි මුලින්ම දැකගත හැකිවුයේ  මීගමුවේ මෙම 'රාජ්' සිනමාහලේදීය.  

මීගමුවේ පිහිටි හතරවැනි සිනමාහලවුයේ මීපුර සිනමා ශාලාවය. එය සිනමාශාලාවක් නොව මීගමුවේ පැවති පැරණිතම නගරශාලාවය. 1878දී පිහිටවූ මීගමුව දිස්ත්‍රික් නාගරික කවුන්සිලය (Negombo District Urban Council) විසින් 1920දී   ඉදිකර ඇති එය 1901-10 අතර කාලයේ බ්‍රිතාන්‍ය රජකල හත්වන එඩ්වඩ් (Edward VII) රජගේ යුගයේදී ජනප්‍රියවූ එඩ්වටෝරියානු ගෘහනිර්මාණ ශිල්පය ( Edwardian Architectural Style) අනුව ඉදිවූවකි. මෙම සටහනේ එන මුල්ම ඡයාරූපය මීපුර ශාලාව ඇසුරින්වුවද එම ගෘහනිර්මාණ ක්‍රමයේ හැඩරුව මතුකරයි. 1922 ජනවාරි 04 දිනට යෙදී තිබු මීගමුව දිස්ත්‍රික් නාගරික කවුන්සිලයේ (Negombo District Urban Council) පනස්වන(50) සංවත්සරය පවත්වා ඇත්තේ  මෙම අභිනවයෙන් ඉදිකල 'මීපුර' නගරශාලාව තුලය.   තවද 1940 ජනවාරි 13 දිනදී රටේ ප්‍රධාන නාගරික කලාප 05න් එකක් ලෙසට මීගමුව  නාගරික කලාපය (Urban Council) නම් කිරීමේ නිල උත්සවයද, 1948න් පසුව මීගමුවේ පාසැල්වල දරුදැරියන්ගේ සහභාගීතත්වයෙන් මීගමුව කොටුව පිටියේ පවත්වා ඇති සෑම නිදහස් දින උත්සවයකටම පහසුකම් සපයන්නා ලෙස කටයුතු කර ඇත්තේද මෙම මීපුර පුරහලය. එහෙත්, 1962 ජුනි 02දින මීගමුව මහ නගරසභාව විසින් මීගමුව තෙල්වත්ත හන්දියේ නව පුරහලක් සහිත නව මහ නගරසභා ශාලා සංකීර්නයකට පිවිසීමත් සමග මීපුර පුරහලක් ලෙස භාවිතාවෙන් ඉවත්වයන ලදී.  

කෙටිකලක් වසා තිබු මීගමූ මහ නගර සභාවට අයත්ව තිබු මෙම 'මීපුර පුරහල' සිනමාශාලාවක් බවට පරිවර්තනය කලේ මීගමූ මහවීදිය පල්ලියට අයත්ව තිබු ස්ටැන්ලි ගොඩනැගිලි සංකීරණයේ ව්‍යාපාරයක් පවත්වාගෙන ගිය 'මොහොමඩ් රීෆා' මහතා විසිනි. ඔහු මියයනතුරුම මහත් පරිශ්‍රයකින් පවත්වාගෙන ගිය මීපුර සිනමාහල දකුණු ඉන්දියාවේ ජනප්‍රියතම නළුවන්වූ M.G. රාමචන්ද්‍රන්, සිවාජි ගනේෂන් මෙන්ම විකට ශිල්පියෙකුවූ J. P. Chandrababu යන නළුවන් රගපෑ බොහොමයක් දෙමළ චිත්‍රපටි  මීගමුවේ තිරගත කළේය.  

විකට නළුවෙකුවූ J. P. Chandrababuගේ  චිත්‍රපටි සදහා මීගමුවේ විශාල ඉල්ලූමක් තිබීමට විශේෂ හේතුවක්විය. ඒ ඔහු සිය දෙමාපියන් සමග කලක් මීගමූ වැල්ලවිදියේ පදිංචිව සිටීමය. එය ඔහු නළුවෙක් වශයෙන් තමිල්නාඩුවේත්, සමස්ථ දෙමළ ප්‍රජාවතුළත් ජනප්‍රියවීමට පෙරය. චන්ද්‍රිබාබු හෙවත් Joseph Panimayadas Chandrababu Rodriguez (1927–1974) තමිල්නාඩුවේ මෙන්ම මීගමූවේද මුල්බැසගෙන සිටි පරවර (Paravar) හෙවත් බරත (Bharathar) ප්‍රජාවට අයත්ය. ඉන්දියානු නිදහස් සටන වෙනුවෙන් සිය පෑන මෙහෙයවූ ඔහුගේ ජනමාධ්‍යවේදීයෙකුවූ පියා සමග ලංකාවට පලාආ චන්ද්‍රිබාබුගේ ළමා සහ ගැටවරවිය ගෙවා ඇත්තේ මරදාන සා. ජෝශප් විදුහලේ නේවාසිකාගාරයේ සහ මීගමූ වැල්ලවිදියේ සිය දෙමාපියන්ගේ නිවසේය. තරුණවියේදී නැවත මදුරාසියට ගොස් ප්‍රසිද්ධ නළුවෙකු වූ පසුවත් ඔහු නිතර මීගමුවට පැමිණ සිය නෑසිය මිතුරන් හමුව තිබේ. වරක් ඔහු එසේ පැමිණ ඇත්තේ සිවාජි 

ගනේෂන් සමග බවත් එවිට මීපුර සිනමාශාලාවේ ප්‍රදර්ශනය කරමින් සිට ඇත්තේ 'Veerapandiya Kattabomman' නම් සිවාජිගේ ඉතා ජනප්‍රිය චිත්‍රපටියක් යැයි මීගමුවේ දෙමළ ජනයා අතර ප්‍රසිද්ධ කථාවක්වේ. මේ සම්බන්ද වාර්තා කිසිවක් මට තවම ලැබී නැත. කෙසේවුවද මීගමුවේ ධීවර ප්‍රජාවගෙන් කොටසක් රාත්‍රී 9යට මීපුර ශාලාවේ ප්‍රදර්ශනය කල දෙමළ චිත්‍රපටි බලා මුහුදු රස්සාවේ යෑම පුරුද්දක් කරගෙන සිටිබව මට මතකය. මගේ පියාගේ විස්තරවලට අනුව නම් මීපුර සිනමාශාලාවේ සිට මීගමුව නව තානායම දක්වා වෙරළේ එවකට විදුලි පහන්කණු සිටවා විදුලි පහන් දල්වා තිබේ. එම පහන්කණු ඉතා අලංකාරව නිමවා තිබී ඇති අතර කණුවේ ඉහල මාළුවෙකුගේ හැඩයට නිමකර ඇත. මෙම මාළුවාගේ හැඩය ඇති නිර්මාණ එවකට මීගමුවේ බොහොමයක් පහන්කණුවලද, තවමත් මීගමූ දුම්රිය ස්ථානය ඉදිරිපිටද දැකිය හැක. අද  කරෝල මුදලාලිලා කිහිපදෙනෙකු නතුකරගෙන විනාශකර ඇති එම වෙරල තීරය එකල මධ්‍යම රාත්‍රිය පසුවෙන තුරුම ළමාළපටින් පවා කෙලිසෙල්ලම්කල, විදුලි ආලෝකයෙන් ආලෝකමත් කරතිබු සුන්දර වෙරළ උද්‍යානයක්වී තිබුණි. මාගේ පියා සදහන්කල මුදුනත මාළුවෙකුගේ හැඩයෙන් නිමකර තිබු ගරාවැටුනු විදුලිපහන්    කණුවක කොටසක් සහිත ඡයාරූපයක්  මට මෑතකදී සොයාගත හැකිවිය එය  ඉහතින් දැක්වේ. මමද මෙම මීපුර සිනමාහලේ චිත්‍රපටි කිහිපයක් නැරබුවෙක්මි. වරක් සිංහල සිනමාවේ ආදීනතයෙක්වූ හියුගෝ ප්‍රනාන්දු මහතාගේ බාල පුත්‍රයාවූ ප්‍රබල වාමාංශිකයෙක් මෙන්ම මානව හිමිකම ක්‍රියාකාරිකයකුවන බ්‍රිටෝ ප්‍රනාන්දු මහතා සහ ඔහුගේ බිරිද ඇතුළු කිහිපදෙනෙකු සමග ත්‍රිමාණ දෙමළ හොල්මන් ළමා චිත්‍රපටියක් නැරබුවෙමි. එය මා නැරබු ප්‍රථම ත්‍රිමාණ චිත්‍රපටියය. පහතින් දැක්වෙන ගීතය ඇතුලත් චිත්‍රපටියද මම මීපුර සිනමාහලේදී නරබා ඇත.

එහෙත් ඒ 1990 දශකයේය. අනතුරුව මීගමුව මහ නගර සභාව මෙම ගොඩනැගිල්ල අළුත්වැඩියා කිරීමට උනන්දු නොවූ නිසා එය සිනමාශාලාවක් ලෙස හෝ වෙනත් ශාලාවක් ලෙස හෝ කුලියට ගැනීමට කෙනෙක් නොවිනි. පසුව එහි ඉදිරි කොටස අකාලයේ කඩාවැටීමට ලක්විය. මේ සම්බන්දයෙන් මම 2002 වසරදී නිමල් ලන්සා මහතාද දැනුවත් කළේය. එහෙත් එහි ගරාවැටීම වැලක්වීමට කිසිවෙකුට නොහැකිවිය. ගරාවැටුන කොටස කඩා ඉවත්කර දැන් එය මාර්ග සංවර්ධන ඒකකයේ බඩුබාහිර ගබඩාකරන ගබඩාවක් බවට පත්කර තිබේ. සෙසු කොටස් ක්‍රමයෙන් වල් බිහිවෙමින් ඇති එය මීගමූ මහනගර සභාව විසින් නොසලකාහැර ඇති තවත් මීගමුවේ ඉහල සංස්කෘතික වටිනාකමක් ඇති භූමියක් බවට පත්ව ඇත. ඇත්ත වශයෙන්ම,  මීපුර සිනමාහලේ ගරාවැටීම කියාපානුවේ මීගමූ මහ නගර සභාවට සිය මුල්ම නගර ශාලාවවත් රැකගැනීමට නොහැකි බංකොලොත් මහ නගර සභාවක් බවය. 

මාකස් ප්‍රියන්ත පෙරේරා
29/05/16