ලංඩන් නගර සභා චන්දයට හැදුනුම්පත අනිවාර්ය කිරීම හා මැතිවරණය දූෂණ ගැන බ්‍රිතාන්‍යයේ අවධානය යොමුකිරීම

 

ඊයේ (02/05/24) මෙහෙ ලංඩන් නගර සභාවට නගරාධිපතිවරයෙක් සහ නගර සභිකයින් තෝරන පලාත් පාලන චන්දේ. මේ තමයි බ්‍රිතාන්‍යයේ චන්දේ දැමීම සදහා හැදුනුම්පත අනිවාර්ය කල පළමු මැතිවරණය. ඉස්සර චන්දේ දාන්න හැදුනුම් පත් තියා චන්ද කාර්ඩ් (poll card) එකවත් අවශ්‍ය වුනේ නෑ... දැන් චන්ද කාර්ඩ් එක විතරක් නෙමේ හැදුනුම්පතත් අවශ්‍යයි කියන්නේ බ්‍රිතාන්‍යයේ වුනත් 'හොර චන්ද'/'චන්ද වංචා/චන්ද දූෂණ' ගැන අවධානය යොමුවෙලා කියන එකනේ... එකෙන් පේනවා නේද බ්‍රිතාන්‍යය සමාජයත් වෙනස් වෙලා තියෙන හැටි..

ඒත් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට ඇත්තම අනතුර තියෙන්නේ හොර චන්ද වලින් විතරක් නෙමේ: දේශපාලන සාක්ෂතාවය (Political literacy) පහලයෑම තමයි ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට ඇත්තම අනතුර එල්ල කරන්නේ...

දේශපාලන සාක්ෂතාවය (Political literacy) පහල යෑම ලංකාවේ, බ්‍රිතාන්‍යයේ විතරක් නෙමේ ලෝකය පුරාම දැන් දැවැන්ත අභියෝගයක් කියලා තමයි දේශපාලන විද්‍යාව පිලිබද ශාස්ත්‍රීය කතිකාව තුල සාකච්ඡාවට ලක් කරන්නේ... ගිය අවුරුද්දේ මෙහෙ උසස් පෙළ හදාරන්න සිසුන් හා විශ්ව විද්‍යාල කිහිපයක පලමු සහ දෙවන වසරවල සිසුන් සම්බන්ධ වූ සමීක්ෂණයකින් ඒ කාරණය නැවැත තහවුරු වූවා. විශේෂයෙන්ම බ්‍රිතාන්‍යය සමාජය යනු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය පිලිබදව ඉහල කතිකාවක් සහ ආයතන ව්‍යූවහයක් පැවති සමාජයක් විදිහට තමයි කාල් මාර්ක්ස් පවා විග්‍රහ කළේ (" La Liberté" Speech, 8 September 1872, delivered by Karl Marx on , in Amsterdam)

ඒත් වර්තමාන අදහස තමයි බ්‍රිතාන්‍යයේ පවා දේශපාලන සාක්ෂතාවය (Political literacy) පහල ගිහින් තියෙනවා කියන එක. ඉතින් මේ චන්දේට හැදුනුම්පත් අරන් එන්න කියනේ චන්ද දූෂණ වැලැක්වීමේ අදහසින් තමයි. ඒත් ඇත්ත අනතුර ජනයා අතර චන්දය භාවිතා කිරීම සම්බන්ධයෙන් පැහැදිලි දැක්මක්, අවබෝධයක්, තේරුම් ගැනීමක් තියෙනවද කියන එකයි..එහෙම කියන එක වුනත් විවාද ජනක බව පිලිගන්නවා... ඒත් මගේ ප්‍රශ්නය බ්‍රිතාන්‍යයේ අගනුවර ලංඩන් නගර සභාවේ නගරාධිපතිවරයා මෙන්ම නගර සභිකයින් තෝරාගැනීමේ දී මහජනයා අතර එහෙම පුළුල් කතිකාවක් තිබුන ද? කියන එකයි. ඇත්තටම එහෙම තිබ්බේ නෑ. තිබුනේ අරය කළේ මොනවාද? මෙයා ඇවිත් කරන යන්නේ මොනවාද? කියන එක ගැන මිසක් බ්‍රිතාන්‍යය මුහුණ දෙමින් ඇති ඇත්ත අභියෝග සම්බන්ධයෙන් රටේ ප්‍රධාන නගරයේ ජනයාගේ ශක්තිය කෙසේ පෙළගැස්විය යුතුද? යන්න ගැන ඔය ප්‍රධාන අපේක්ෂකයෝ එහෙම අවධානයක්, අවතීරණයක් පෙන්නුවේ නෑ..

උදාහරණයක් විදිහට ගත්තොත්, වැඩිම අවධානයක් යොමුකරගෙන ඇති ලේබර් පක්ෂයේ සඩීක් ඛාන්ට මිනිස්සු චන්දේ දෙන්න යන්නේ එයා නගරයේ පොදු ප්‍රවාහනය දියුණු කිරීම, ප්‍රාථමික පාසැල් වල ළමුන්ට දිවා ආහාරය නොමිලේ ලබාදීමේ ඉදන් නගරයෙ වායු දූෂණය වැලැක්වීමට නගරයට ඇතුල්වෙන වාහනවලට දඩයක් නියම කිරීම වගේ කාරණා දක්වා වූ විවිධ සාධනීය කාරණාත් (ඒ වගේම සුළු ජාතික පදනමත්) මුල් කරගෙන තමයි. එහෙත් බ්‍රිතාන්‍යයේ අගනුවර ප්‍රධානියා වශයෙන් ඔහු බ්‍රිතාන්‍යයේ වාමාංශික ව්‍යාපාරය මේ රට තුල ස්ථාපිත කළ 'සුබසාධන රාජ්‍යය' දැන් ක්‍රමයෙන් හැකිලීමට විරුද්ධව, හැම සති අන්තයකම 'ගාසා වැසියන්ට සටන් විරාමයක් ඉල්ලලා, යුක්‍රේන යුද්ධය නැවැත්වීම සම්බන්ධයෙන් බ්‍රිතාන්‍යයේ මැදිහත්වීම අවශ්‍යයි කියන කාරණා වගේ කාරුණු සදහා ලංඩන් නගර වැසියන්ව පෙලගස්සවන්න ඔහු (සඩීක් ඛාන්) - ඒවගේම අනෙක් ප්‍රධාන අපේක්ෂකයෝත් - ප්‍රමාණවත් හඩක් නැගුවේ නෑ.. ඒත් දිනන්නේ සඩීක් ඛාන්ලා තමයි!!

මාකස් ප්‍රියන්ත පෙරේරා

03/05/24