වැඩි ජන්ද 9000 කට වඩා ලබමින් බ්‍රිතාන්‍යයේ Penistone and Stocksbridge අසුන නියෝජනය කරමින් බ්‍රිතාන්‍යය පාර්ලිමේන්තුවට තේරීපත්වූ Marie Tidball ගේ මංගල පාර්ලිමේන්තු කතාවට ඇහුම්කන් දෙන්න... ඇයගේ එම කතාව තුල ඇය ස්තුති කරන්නේ ඇය වටාවූ සමාජය. ජනතාවටය. ආබාධ සහිතව, ජීවිතයත් මරණයත් අතර අවිනිශ්චිත අන්තයක, උපත ලබන ඇය කුඩා දරුවෙක් ලෙස පටන්ම රටේ අනෙක් දරුවන්ට හිමිවන සියළු අවස්ථාවන් ලබමින් ඔක්ස්ෆර්ඩ් විශ්ව විද්‍යාලයේ නීතිය හැදෑරීම හා අචාර්ය උපාධියක් දක්වා ඉගැනීමට අවස්ථාව සලසාදීම ගැනත්, පාර්ලිමේන්තු මංත්‍රීවරියක් ලෙස තෝරා පත්කර ගැනීම ගැනත් සිය ප්‍රදේශයේ ජනතාවටත්, මහජන බදු මුදලින් ඇය ලැබූ සියළු දේ සම්බන්ධවත් බ්‍රිතාන්‍යයේ ජනතාවටත් ස්තුතිවන්ත වෙයි. ඇය මෙම හදපිරි ප්‍රණාමය පිරිනමන්නේ මෙහි ජන සමාජයටත්, එහි පුරවැසියාටත් අවංකවමය. එමෙන්ම ඇය කුමන අපහසුතා පැවැතිය ඇය පෙරලා සමාජයට ඉටුකරන කාර්‍යභාරය සුළු පටු නොමැත. පාර්ලිමේන්තුව තුලත් ඉන් පිටතත් ඇගේ සේවය අති විශාලය.
මේ කාරණය ඉදිරිපත් කරන්නේ දයාසිරි ජයසේකර මංත්‍රීවරයා සුගත් වසන්ත මංත්‍රීවරයා සම්බන්ධයෙන් සිදු කළ වාචාල, ශෝබන ප්‍රකාශය සම්බන්ධවයි. දයාසිරි ජයසේකර මංත්‍රීවරයා සමාව ගැනීම අනිවාර්යයෙන්ම කළ යුත්තකි. එසේ සමාව ගැනීමෙන් පමනක් මෙම ප්‍රශ්න කෙළවර වන්නේ නැත. එනම් හෙටත් සුගත් වසන්ත මංත්‍රීවරයාට පමණක් නොව වෙනත් ජන ප්‍රජාවකට පවා අශිෂ්ට, අශීලාචාර ලෙස, නින්දා සහගත ලෙස රට වැසියා කතා කිරීම නවත්වයිද? අනුර කුමාර දිසානායක ජනාධිපතිවරයාම පාර්ලිමේන්තු මංත්‍රීවරයෙක් ලෙස සිටියදී තවත් මංත්‍රීවරයෙකුගේ "අම්මත් පිස්සන් කොටුවේ හිටියේ, නංගිත් පිස්සන් කොටුවේ හිටියේ" යැයි පාර්ලිමේන්තුවේ කියන වීඩියෝවක් මම දැක ඇත ( එය ද පහලින් පලකරමි). මේ කාරණය සදහන් කළේ කිසිවෙකු අහිංසක නැතයි කියන්න ය. දයාසිරිට හෝ වෙනත් ඕනෑම අයෙකුට ගල් ගැසීම පහසුය එහෙත් අපි හැමෝම එසේ නොකරන, එසේ නොකර සිටින මිනිස්සුන් වෙන්නේ කවදා ද?
එහෙම මිනිස්සුන් බිහිවෙන්නේ තවත් ජන ප්‍රජාවක් හෙලා දකින, අපවාද, නින්දා අපහසකරන නොකරන සමාජයක් ගොඩනැගුණු විටය. එය බිහිවෙන්නේ එවැනි දේ වැරදි යැයි තේරුම් ගත් අධ්‍යාත්මික වශයෙන්ම දියුණු ජනතාවක් බිහිව්ම තුල පමණක් නොවේ: එසේ කිරීම වැරදි යැයි නීතියක් පවතින රටකය.
'රට වටකර වැට බැන්ද ද, කට වටකර වැට බදින්න බෑ' යැයි ලංකාවේ කියමනක් තිබේ. මිනිස්සු කියන දේවල් නැවැතිය නොහැකි බව එහි අදහසයි. එහෙත් එසේ කිරීමෙන් කිසිවෙකුට හානියක් සිදුවන්නේ නම් එහිලා නිතිමය ක්‍රියාමාර්ග ගැනීමට ඉඩ ප්‍රස්ථා පැවැතිය යුතුය. බ්‍රිතාන්‍යයේ නම් කිසියම් ජනප්‍රජාවක් පමණක් නොව එම ජන ප්‍රජාවේ එක් කෙනෙකුට හෝ අගතියක් සිදුවුවහොත් එහිලා ගත හැකි ක්‍රියාමාර්ග නිතිය අනුවම පෙන්වා දී තිබේ. එමගින් එම ප්‍රජාවන්ගේ අයිතීන් සුරක්ෂිත කළ හැක.
අප උගත් කොළඹ විශ්ව විද්‍යාලයෙන්ම ඉතිහාසය පිළිබඳව ප්‍රථම පංතියේ සමාර්ථයක් ලද ද, කොළඹ විශ්ව විද්‍යාලයේ අචාර්ය මණ්ඩලයට බදවා නොගැනීමෙන්, සුගත් වසන්තට පැහැදිලිව අසාධාරණයක් සිදුව තිබුණි. සිය දෘශ්‍යාබාධ තත්වය තුල තමන්ට අසාධාරණයක් වූවා යැයි දක්වමින් ඒ මහතාට අධිකරණයෙන් හෝ පිහිටක් පැතීමට අවස්ථාවක් උදාවූවා නම් එය රටේ තවත් ජන සමාජයක් සවිබල ගැන්වීමට හේතුවිය හැකිව තිබුණි. කිසිවෙකු ආබාධිතයෙක් වීම නිසා නොසලකා හැරීමට ලක්නොවිය යුතුය. සුගත් වසන්ත මහතා එවැනි නිතිමය ක්‍රියාමාර්ගයකට යොමුවූයේ ඇතැම්විට ඔහු අපේ ද ගුරුවරයෙකු විය හැකිව තිබුණි. එසේ වුවා නම් ලාංකික සමාජය තවත් අඩියක් ඉස්සරහට යනු ඇත.
නිදහසින් පසු ගෙවී ගිය 76 වසරම ශාපයක් නොවේ. දෘශ්‍යාබාධ තත්වයකින් පසුවන සුගත් වසන්ත මහතාට කොළඹ විශ්ව විද්‍යාලයේ ප්‍රථම පංතියේ සමාර්ථයක් ලැබීට හැකි තත්වයක් දක්වා රට විවිධ විනාශයන් හමුවේ පවා අඛණ්ඩව ඉරියට ගොස් ඇත. එහෙත් ලෝකයේ සෙසු රටවලට සාපෙක්ෂව අප තවමත් දියුණුවෙමින් පවතින රටකි. එය බොහෝ කාලයක් තිස්සේ පවතින්නේ එතැනමය.
මේ එකතැන පල්වෙමින් එකිනෙකා සමග උරුම්පූට්ටුවෙමින්, එදිරිවාදිකම් නඩත්තු කරමින් යන ගමනින් රට නන්වාලිය නොහැක. ඒ සදහා අවශ්‍ය නිති සකසමින්, එම නීති ක්‍රියාත්මක කරමින්, නිසි වේගයකින්, අවශ්‍ය වෙනස්කම් කරමින් ඉදිරියට යායුතු. මේ ආණ්ඩුවට පැවැරී ඇති වගකීම ඒකය. එහිලා Marie Tidball මහත්මියගෙන් සුගත් වසන්ත මහතාට ද, දෘශ්‍යාබාධිත David Blunkett ව ස්වදේශ ඇමැතිවරයා (home secretary) ලෙස පත්කරගත් බ්‍රිතාන්‍යයේ ටෝනි බෙලයාර් (Tony Blair) ගේ හා ආබාධිතයන් නම දෙනෙකුට පාර්ලිමේන්තු වරම් හිමිකර දෙමින් පාර්ලිමේන්තුවේ නීති සම්පාදන ක්‍රියාවලිය තුල වඩාත් පලදායි ලෙස ඔවුන් ක්‍රියාවේ යොදවා ඇති වත්මන් අගමැති කිර් ස්ටාමර් (Keir Starmer) ගේ කම්කරු පක්ෂ රජයන්ගෙන් ද (Labour party governments) මාලිමා රජයට බොහෝ දේ උගත හැක.
මාකස් ප්‍රියන්ත පෙරේරා
06/03/25
Marie Tidball ගේ මංගල පාර්ලිමේන්තු කතාව
👇👇👇👇
