ඔව්, අපි බොන්ඩ් මගඩිය කළා !!!!

මම දන්නවා කිසිම වගකීමක් ඇති දේශපානඥයෙකුට මෙහෙම කියන්නත් බැහැ, මෙහෙම කරන්නත් බැහැ කියලා. එහෙත් අගමැති රනිල් වික්‍රමසිංහ බැදුම්කර කොමිසමට ඇවිත් මෙහෙම කිව්වොත්:

" ඔව් අපි බැදුන්කර මංකොල්ලය කළා. මොකද අපිට දේශපාලනය කරන්න සල්ලි ඕනෑ. රාජපක්ෂලා අවුරුදු 10ක් තිස්සේ රැස්කරපු සල්ලි එක්ක අපිට හැරෙන්නවත් බැහැ. අපි ඔය පාර්ලිමේන්තුවේ අපේ පැත්තේ ඉන්න උන් ටික තියාගන්න විතරක් කෝටි ගණන්වල වාහන පර්මිට්, අමාත්‍යාංශවලට ගොඩනැගිලි ගන්න කියලා කොච්චර දුන්නත් උන් බලන්නේ තවත් කොහොන් හරි කොහොමද ගාණක් කපාගන්නේ කියලයි. ඒනිසා රාජපක්ෂලාට මැච් වෙන්න තරම් අපිටත් සල්ලි ඕනෑ. නැතිනම් මේක කරන් යන්න බැහැ. එත් මේ කොමිසම කරගෙන යන්න ඕනෑ. මොකද කෝප් කාලේම අපි දැනගත්ත දෙයක් තමයි, අපි ඒකට එකතුවෙලා හොරකම් කරපු එකේනුත් අපේ උන් හොරකම් කරලා කියලා. ඒ නිසා උන්ට දඩුවම් දෙන්න මේ කොමිසම කරගෙන යන්න ඕනෑ.''

රනිල් ඔහොම කිව්ව නම්, ඔය රනිල්ට අරක බැහැ, මේක බැහැ කිය කිය ඉන්න උනුත් කියන්නේ නැතිද " අඩෝ මු මාර බුවෙක්නේ, අරුන් අවුරුදු 10කින් දුන්න ගේම් ටික මේ යකා විනාඩි 10යෙන් දුන්නා නේ. මු නම් අර කියනවා වගේ නළුවෙක් නෙමේ මොලයක් තමයි'' කියල? මන් අහන්නේ එහෙම කියන්නේ නැද්ද?

ඒ විතරක්ද, වැඩේ වෙන්නේ මේ විදිහට නම් අපේ වික්‍රමබාහු සහෝදරයටත් මෙහෙම කියන්න පුළුවන් එළිපිටම. "අයිසේ අපි දන්නේ නැත්ද මුන් හොරු කියලා. අපි දන්නවා. අපි උනත් විප්ලවය කරන්න, අරගලය කරගෙන යන්න සල්ලි හොයන්න බැංකුවක් කඩන්න උනොත් බැංකුවක් කඩන්නේ නැද්ද ? කඩනවනේ. අපිට එහෙම සදාචාරය ගැන ප්‍රශ්න නැහැනේ. ප්‍රශ්නේ තියෙන්නේ ෆැසිස්ට්වාදය පරාජය කරන්නේ කොහොමද කියන එකනේ? (එතකොට බාහු මාර විප්ලවාදියෙක් වෙන්නේ නැද්ද?

මම දන්නවා ඔය කට්ටියට ඔහොම කියන්න බැහැ. හැබැයි ඔය කට්ටිය ඔහොම කිව්වොත් ලංකාවේ ජනතාවට ඔය අය ගැන දැන් තියෙන ආකල්පය වෙනස් වෙන්නේ පුදුම විදිහට නේමේද? අපේ දේශපාලනයේ නිර්ණයන් ඇත්තේ කොතැනද කියලා හිතාගන්න දැන් පුළුවන් නේද?

====================================================================

අනික් අතට ඔය ලියලා කතාවේ තවත් කථාවක් තියෙනවා. ඒ තමයි මම එකතුකරලා තියෙන වික්‍රමබාහුගේ කොටස. 

වික්‍රමබාහුගේ කොටස නැතිව ඔය ලියා ඇතිදේ වෙනම කියවූහොත්, ඒය එක එල්ලේම තවත් ගේම් කාරයින්ගේ කථාවක් වනු ඇත. කොටින්ම එය තවත්

 වක් වෙනවා.

ඇත්තටම, මෙම රචනයේ වික්‍රමබාහුගේ කොටස සිදුකර ඇත්තේ කුමක්ද? 

අදාල සාකච්ඡාව දේශපාලනයකරණය කිරීමය. 

ඇත්ත වශයෙන්ම, ලංකාවේ වම කරන්නේ, කරමින් සිටින්නේ මේ දෙය නෙමේද ? ලාංකික දේශපාලනයට දේශපාලන විඥානය සැපයීම නොවේද? මේතාක් එයින් වැඩිම ප්‍රයෝජනයක් අත්වුයේ ධනපති පන්තියට බව වෙනම කතාවකි.

දැන් බලමු විමල් විරවංශ පසුගියදා පාර්ලිමේන්තුවේ කල  ප්‍රකාශය:

''කුරුදුවත්තතෙ ලංසි පැපොල් වලට වඩා පොළොන්නරුවේ බණ්ඩක්කා හොදයි" 

මෙම ප්‍රකාශය තුල බටහිර විරෝධය සහ දේශීයත්වය අගය කිරීමක් කියවෙනවා මෙන්ම, ලංසි වැනි සිංහල-බෞද්ධ නොවන ජනවර්ග හෙලා දැකීමක් සිදුවෙනවා නොවේද? එහෙත් සංකල්ප රූපීය අර්ථයක් තුල මෙසේ ඇසිය හැක: 

ඉහත ප්‍රශ්නයට අනුව දැන් ගම්‍යවනුයේ බණ්ඩක්කා වලට වඩා ලංසි පැපොල් හොද බවකි. බණ්ඩක්කා වලට, කුරහන් වලට වඩා මොඩ්  බවකි, නුතන බවකි. 

බණ්ඩක්කා, කුරහන් සහ පැපොල්වලට අදාල චරිත යාකලොත්, සිරිසේනගේ, රාජපක්ෂගේ දේශපාලනයට වඩා රනිල් වික්‍රමසිංහගේ දේශපාලනය නූතන බවක් මින් කියවෙනවා නේද ? 

ඒ අනුව යම් ආකාරයකට විමල් විරවංශ කර ඇත්තේ රනිල් වික්‍රමසිංහගේ දේශපාලනයට අලුත්  දේශපාලන සටන්පාඨයක් සැපයීමකි. 

මෙවැනි දේවල් තේරුම් ගැනීමට critical discourse analysis විෂයම හැදෑරීමට අවශ්‍ය නොවණු ඇත. 

මාකස් ප්‍රියන්ත පෙරේරා.

20/11/2017.

ඇල්බට් අයින්ස්ටයින්ගේ මීගමු සංචාරය සහ අයවැයෙන් මීගමුවට මුදල් වෙන්කිරීම

මෙවර අයවැයෙන් මීගමුව කලපුව ඇතුළු රටේ තවත් කලපු 10යක් සංවර්ධනය කිරීමට රුපියල් මිලියන 1000ක මුදලක් වෙන්කර තිබේ. ඊට අමතරව මීගමුව සහ මාරවිල මුහුදු වෙරළ සංචාරක පුරවරයන් ලෙස තවදුරටත් සංවර්ධනය කිරීම සදහා තවත් මිලියන 1000ක මුදලක් වෙන්කර තිබේ. අයවැය වාර්තාව ඉදිරිපත් කිරීමට පෙර, එනම් 24/10/17 දින, ශ්‍රී ලංකා රජයේ නිල වෙබ්අඩවිය දැක්වුයේ මීගමුව කලපුව සංවර්ධනය කිරීමට වරාය නගර (port city project) සංවර්ධන ව්‍යාපෘතිය විසින්ද රුපියල් මිලියන 50ක් වෙන්කර ඇතිබවය.  එම නිවේදනයේ තවදුරටත් දැක්වුයේ මීගමුව කළපුව විශාල පාරිසරික දුෂණයකට ලක් වී තිබීම තුල පරිසරයටත්, ධීවර කර්මාන්තයටත් බලපෑ ඇතිබවය. එම නිවේදනය මෙසේය: 

"මීගමුව කළපුව දැනට විශාල පාරිසරික දුෂණයකට ලක් වී තිබේ. එයට හේතු කිහිපයකි. 

1. අවට කරවල වියලීමේ කර්මාන්තයේ දෙදෙන පිරිස් විසින් කරවලට යොදන ලුණු ටොන් සිය ගණනක් දිනපතා කළපුවට මුදා හරිති. එමගින් කළපුවේ ජලයේ සමබරතාව ගිලිහී යාම නිසා ජලජ ජීවින් හා පැළෑටි වර්ධනයට එය ඉමහත් බාධාවකි. 

2. එමෙන්ම ඉවත ලද මත්ස්‍ය අපද්‍රව්‍ය කලපුවට බැහැර කිරීම හා මීගමුව කලපුව අවට මලාපවහනය කාණු 11ක් ඔස්සේ මීගමුව කළපුවට බැහැර කිරීම ද සිදුවේ. 

3. ඒ හැර අත්හැර දමා තිබෙන බෝට්ටු විශාල ප්‍රමාණයක්ද කළපුව අවට දක්නට ලැබේ. මෙම කටයුතු තුළින් මීගමුව කළපුව විශාල පාරිසරික දුෂණයකට ලක්වීමත්, එමනිසා ධීවර ප්‍රජාවගේ ජීවනෝපාය සංවර්ධනයට එය මහත් බාධාවක්ව ඇති බවත් නිලධාරිහු පෙන්වා දුන්හ. මේ නිසා මීගමුව කළපුව පිරිසිදු කිරීමේ ව්‍යාපෘතියක් ක්‍රියාත්මක කිරීමට රුපියල් මිලියන 50ක මුදලක් වරාය නගර සංවර්ධන ව්‍යාපෘතිය මගින් කටයුතු යොදා තිබේ."

වරාය නගර ව්‍යාපෘතියට මීගමුව අවට මුහුදෙන් වැලිගැනීම නිසා ධීවරයන්ගේ ජීවනෝපායන්ට හානි පැමිණෙන බැවින් මීගමුව සහ ඒ අවට ධීවරයෝ දැවැන්ත විරෝධතාවයක නිරතවිය. ඒ සම්බන්ධයෙන් එල්ලවූ විරෝධතාවය අවසානයේ වරාය නගර ව්‍යාපෘතිය ඉවත්කිරීම කෙසේවෙතත් මීගමුව කලපුවේ අපද්‍රව්‍ය ඉවත්කිරීමේ එකගතාවයකින් විරෝධතා කෙලවරවී ඇති බවක් පෙනේ. යහපාලන රජය සමයේ දියත්වෙන බොහෝ විරෝධතාවයන් අවසානවී ඇත්තේ අදාල ව්‍යාපෘතිය නවතා දමනු වෙනුවට ව්‍යාපෘතිය රැකෙන නමුත් විරෝධතාවයන් එකගතාවකින් කෙලවරවීමෙනි. ඒගැන මම මීට පෙර ලියා ඇත (සාමාන්‍යකරණ කල සමාජයක ආන්තික සටන් හෙවත් මීගමු ධීවරයන්ගේ වරාය නගරයට එරෙහි සටන). සයිටම් සටන සම්බන්දයෙන්ද එවැනි ලක්ෂණ දැකිය හැකිවුවද ඒගැන කීමට තවම කල්වැඩිය. එහෙත් මීගමුවෙන් නැගුන වරාය නගර විරෝධයේ නම්  තත්වය එසේ බවකීමට ඇති ඉඩ වැඩිය. 

එක් අතකින් කටුනායකදී රොෂාන් චානක සහ හලාවතදී ඇන්ටනී ප්‍රනාන්දු යන පුද්ගලයන්ට පසුගිය 'රාජපක්ෂ අය්යලා-මල්ලිලාගේ රජය' විසින් එල්ල කල වෙඩිපහරින් සහ මේලේච්ච මර්ධනයෙන් අත්කරදුන් "සමාදානයේ සැතපීම" (එම දෙදෙනාම කිතුනුවන් බැවින් මම ඒ පදය යොදමි) වෙනුවට මීගමුව ධීවරයන්ගේ විරෝධය මෙවැනි  එකගතාවයකින් හෝ අවසන්වීම යම් ප්‍රමාණයක සැනසීමකි. අනෙක් අතට මහින්ද රාජපක්ෂ රජය සමයේදී, එනම් 2014 අයවැයෙන්, මීගමුව කලපුව සංවර්ධනය කිරීමට ලබාදුන් මිලියන 1500යක මුදල මීගමුව හිටපු ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂ සංවිධායක, ගම්පහ හිටපු පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී සහ හිටපු නියෝජ්‍ය ධීවර ඇමතිවරයෙකු වූ, සරත් ගුණරත්න මහතා මහින්ද රාජපක්ෂ මහතාගේ ජනාධිපතිවරණයටත්, සිය අවශ්‍යතාවයන්වලටත් වියදම් නොකර මීගමුව කලපුව  සංවර්ධනය කිරීමට යෙදවුයේ නම් අද මීගමුව ධීවරයන්ට වරාය නගර ව්‍යාපෘතියෙන් මුදල් ලබාගෙන මීගමුව කලපුව සංවර්ධනය කිරීමට අළුත් උවමනාවක් කිසිසේත්ම අවශ්‍ය නොවනු ඇත (සරත් ගුණරත්න මහතා සහ මීගමුව කලපුව සංවර්ධනය කිරීමට දුන් මුදල්වලට සිදුවූ දේ ගැන මෙතනින් කියවිය හැක).

කෙසේවුවද. මීගමුව කලපුව මෙන්ම මීගමුව වෙරළ තීරයද පැහැදිවම සංවර්ධනය කල යුතුය. මීගමුව ලංකාවේ 04වෙනි ප්‍රධානම නගරයවුවද, ලංකාවේ වඩාත් ප්‍රකටම සංචාරක පුරයන්ගෙන් එකක්වුවද මීගමුව කලපුව හෝ මීගමුව වෙරළ තීරය  ඊට කිසිසේත්ම ඔබින ලෙස සංවර්ධනය වී නොමැත. එක් අතකින් මීගමුව කලපුව යනු 'මීගමුවේ ජීවනාලිය'ය (Negombo's life). ඒ මන්දැයි ('ඊලග මහා ගංවතුරෙනුත් මීගමුව බේරේයිද?' )  යන ලිපිය කියවා බලන්න. 

අනෙක් අතින්, මීගමුවේ වෙරළ යනු 'මීගමුවේ ආඩම්බරය'ය (Negombo's pride) - ඒගැන අමුතුවෙන් දැන ගැනීමට අවශ්‍ය නම් ('අනූවිය සපුරන එලිසබෙත් රැජිනගේ මීගමූ සංචාරය සහ මීගමු වෙරළ පිළිබද ගැටළුව') යන ලිපිය ඔස්සේ කියවිය හැක.

රාජ-රාජ මහා මන්ත්‍රීන්, දෙස් විදෙස් සුපතල ප්‍රභූන්, ජනකාන්ත නළු-නිලියන්, ලොව සුපතල ගායක-ගායිකාවන්, සංගීතඥයින් සහ මහා ප්‍රාඥයින්ගේ සංචාරක සටහන් අතර ලියවුණු මීගමුව වෙරළ අද නිමල් ලාන්සා ඇතුළු මීගමුවේ දේශපාලකයින්ගේ  අනුහසින් කරවල මුදලාලිලා කිහිපදෙනෙකු බදුගෙන,  මුළුමහත් වෙරළ තීරයම විනාශකර ඇත. එහෙත් එය කලකට පෙර දෙස්විදෙස් සංචාරක සගරාවල පිටුගණන් ඡයාරූප,  සංචාරක සටහන්වල සහ සංචාරක ප්‍රවර්ධන දැන්වීම්වල පළවූ වෙරළ තීරයකි.

පසුගිය නොවැම්බර් පළමුවෙනිදා (01/11/17) Island පුවත්පතේ පළවූ ලිපියකින් කියවුනේ ලෝකප්‍රකට විද්‍යාඥානයෙක්වන, නොබෙල් ත්‍යාගලාභී, ඇල්බර්ට් අයින්ස්ටයින් (Albert Einstein) මහා විද්වතාණන් සහ එම මැතිනියද යටකී මීගමුව වෙරළේ සුන්දරත්වය විදීමට  1923 ජනවාරි 19 දා මීගමුවට  පැමිණ ඇති බවය.

ජපානයේ පැවති විද්වත් සමුළුවකට නැවෙන් ගමන් කල ඔහු ජපානය බලායන අතරතුර කොළඹටත්, පසුව සමුළුව අවසාන වී නැවෙන් ආපසු යමින් සිටියදී නැවත කොළඹට පැමිණ ඇති අතර එතැන් සිට මීගමුවට දුම්රියෙන් ගොස් තිබේ. ඒ 1909 දී මීගමුව දුම්රිය මාර්ගය ඉදිකර වසර 14කට පසුවය. (ඒ ගැන මීගමුවට ප්‍රථමවරට දුම්රිය පැමිණි දා) යන ලිපිය ඔස්සේ කියවිය හැක. මීගමුව දුම්රිය ස්ථානයට පැමිණි මෙම දෙපල එතැන් සිට රික්ෂෝ රථයකින් මීගමුව නගරයේ සිරි නරබා ඇත. ඒම යුගයේ මීගමුව නගරයේ රික්ෂෝ රථ ධාවනය සිදුවී ඇති අතර. රික්ෂෝකරුවන්ගේ සහ මීගමුවේ කරත්ත කරුවන්ගේ වැඩවර්ජනයක් ගැනද, පැරණි ලංකා සම සමාජ පක්ෂය ඔවුන් සමග සමීපව කටයුතු කල අයුරැ ගැනද තොරතුරු තිබේ. 

කෙසේවුවද,  අයින්ස්ටයින් මහතාව හෝ එම මැතිනියව මීගමුවේදී හෝ ඔහු  කොළඹ නගරයේ සැරිසරනවිටදී හෝ අදුනාගත් බවක් නොපෙනේ. ඒ වෙනුවට මීගමුවේදී රික්ෂෝ රථයෙන් ගමන් කරන මේ අමුත්තන් කවුදැයි විමතියෙන් විමසන අයුරු ගැන ඔහු සිය දින සටහනේ සටහන් කර ඇත. මීගමුව මහවීදියේ රික්ෂෝ රථයෙන් ගමන් කරමින් සිටින විට ගෙවල් අතරින් උසට වැවුන පොල් ගස් තිබු බව සදහන් කරයි. අද මෙන්  විශාල ගොඩනැගීලි ප්‍රමාණයක් නොතිබි එකල ගොඩනැඟිලි අතරින් පතර පොල් ගස් විශාල ප්‍රමාණයක් තිබීම මවනුයේ අලංකාර චිත්‍රයකි.  

අනතුරුව, මීගමුව වෙරල දෙසට පිවිසි ඇති රික්ෂෝකරුවන් අයින්ස්ටයින්ව මීගමුව වෙරළට ගෙනගොස් තිබේ. මෙම වෙරළ තීරය වෙන කිසි පෙදෙසක් නොව අද කරෝල මුදලාලීලා විනාශ කර ඇති මීගමුව කොටුව පිටිය අසල ඇති මීගමුව නව තානායම පිහිටි වෙරළ තීරයය. එහිදී ඔහු මීගමුව ධීවරයන් අතර එකල ජනප්‍රියවූ අඩනිරුවත් කැහැපොට සරම ගැන සටහන් කර ඇත්තේ නිරුවත්ව සිටීමක් ලෙසය. එහෙත් ධීවර දරුවන් නම් නිරුවතින් සිටී බව පැහැදිලිය. රුවල් ඔරු ගමන්කරන වේගය ගැනද. මාළු බේරන ධීවර කාන්තාවන් සහ ඔවුන්ගේ දරුවන් ගැනද අයින්ස්ටයින් සටහන් අතර වේ. එමෙන්ම වෙරළ අද්දර කලපුවේ සිට පැමිණෙමින් සිටි විශාල කිබුලෙකුට ධීවරයන්ගේ දරුවන් විසින් ගල්ගසා එලවා දැමු බවද  දක්වා තිබේ. කලකට පෙර මීගමුව කලපුවේ සිටි කරදිය කිබුලන් දඩයම් කිරීම ගැන මා සතුව ඇති විස්තර මම පසුව සටහන් කරමි.  අනතුරුව මීගමුව නව තානායමට ගොස් දිවා ආහාරය ගත් අයින්ස්ටයින් යුවල පසුව නැවතත් මීගමුවේ සිට කොළඹට යෑම සදහා මීගමුව දුම්රිය ස්ථානයට පැමිණ තිබේ. එහිදී ඔහුට මුණගැසුණු ලංදේසි සහ සිංහල මිශ්‍ර සුන්දර යුවතියක් ගැන සිය දින පොතේ සටහන් කරන අයින්ස්ටයින් දක්වනුයේ ඒ ඔහු  දුටු සුන්දරම කාන්තාව ඇය බවය. තමන් සමග දවස ගෙවූ රික්ෂෝකරුවන්ට රුපියල් 05ක් දුන් බවද, මීගමුවෙන් කෙසෙල් මිලදී ගත්බවද සදහන්ය.

මේ කරුණු The Island (01/11/17) පුවත්පතට එම ලිපිය සම්පාදනය කල ප්‍රකට ලාංකික  විද්‍යාඥානයෙක්වන  Kirthi Tennakone මහතාගේ සටහන්වල තිබුනේ පහත සදහන් ආකාරයටය: 

"Einstein and Elsa got into a tramcar, proceeded to the Fort Railway station and took a train to Negombo. Stepping down from the train at Negombo, the couple hired two rickshaws, one of the drivers probably knew some German as he had worked as a mahout in Hagenbeck’s circus in Hamburg. Hagenbeck was a German zoo-keeper who lived in Sri Lanka for a long time. Einstein says, along the Negombo Main Street houses stood separated amidst coconut palms. When they were strolling, passersby inquisitively looked at them, a gesture not different, if a Sinhalese couple were to walk in the streets of Berlin. The rickshaw men took, Einstein and Elsa to the Negombo Fishing Port. Here Einstein had been curious to observe the speed with which trawlers sail, despite crudeness and saw how a flock of greedy crows following a boat approaching the shore. They have also seen a gigantic crocodile in a marshland, near a stream. Einstein says it spanned about 30-feet, when villagers threw stones, the animal quietly retracted to the stream. After lunch at the Negombo Guest House, Einstein and Elsa were driven to the Negombo Railway Station. Einstein gave five rupees each to the rickshaw men and they were so delighted the fellow who was in Hamburg, returned to the station in a while and presented a gift of bananas to Einstein. While waiting on the platform, Einstein says he met a young Sinhalese lady with her sister and mother and learnt that her grandfather was Dutch. Einstein says they were village aristocrats, and that she was one of prettiest women he had ever seen.'' 

මේ සම්බන්දයෙන් තවත් විස්තරයක් මම Josef Eisinger (2011) ලියූ Einstein on the Road කෘතියේ කියවීය.  එය පහතින් දැක්වේ:

ඇල්බට් අයින්ස්ටයින්ගේ පමණක් නොව මීගමු ගැන ලියවී ඇති පැරණි විස්තර කියවීමේ දී පෙනීයන කරුණක්වනුවේ මීගමුව යනු කෙතරම් වාසනාවන්ත නගරයක්ද, එයට කෙතරම් නම් හොදින් විරාජමානව නැගී සිටිය හැකිව තිබු නගරයක්ද? යන්නය. එහෙත් නිදහසින් පසු ගෙවීගිය 70 වසරක කාලය තුල එයට අත්වූ ඉරණම කියාපානුයේ රටටම අත්වූ ඉරණමේ එකම ආනිසංසය නොවේද? අපි අපේ නගරය හදා රටට හදමුද?

මාකස් ප්‍රියන්ත පෙරේරා

12/11/2017.

මීගමුව මහනගර සභා මැතිවරණයට නව නගර සංවර්ධන සැලැස්මක් !!

මුළු මීගමුව නගරයම නැවතත් ශ්‍රී ලංකාවේ සුන්දරම නගරවලින් එකක් බවට පත්කිරීමට මීගමු වැසියන්ට අවස්ථාවක් ලබන වසරේ පැවැත්වෙන  මහනගර සභා මැතිවරණයත් සමග එළබෙන බව පෙනීයයි. ඒ සදහා අවශ්‍ය පෙලගැස්ම දැන් ගොඩනැගෙමින් තිබේ. මෙයට කලින් පැවති සියලු මහනගර සභා මැතිවරණවලට වඩා ඒ අනුව එළබෙන මහනගර සභා මැතිවරණය මීගමුවට සුවිශේෂිවනු ඇත. ඒ මන්දයත් මීගමුව ඉතිහාසයේ පළමුවරට මීගමුව මහ නගර සභාවට තරග කිරීමට අපේක්ෂා කරන පක්ෂ සහ කණ්ඩායම්  කිහිපයක්ම මීගමුව නගරය සුන්දර සහ ආකර්ශනීයම ස්ථානයක් බවට පත්කරන්නේ කෙසේද යන්න සම්බන්දයෙන් විවිධ සැලසුම් ඉදිරිපත් කිරීමට තීරණය කර තිබීමය.  

මෙහිදී එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ වර්තමාන සංවිධායකයා වන පළාත්සභා මන්ත්‍රී රොයිස් විජිත ප්‍රනාන්දු මහතාගේ පාර්ශ්වයෙන් මෙන්ම මීගමුවේ එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ නායකත්වයට අභියෝග කරන තවත් පාර්ශවක්ද  ඒක සමාන උනන්දුවක් දක්වන බව පෙනේ. 

එහෙත් අභියෝගාත්ම සහ වඩාත් ආකර්ශනීයම නගර සංවර්ධන සැලැස්ම ඉදිරිපත් කරතැයි සැලකෙනුයේ මීගමුව  මහ නගර සභාවට බැසිල් රාජපක්ෂගේ 'පොහොට්ටුවෙන්' තරගකිරීමට අපේක්ෂාකරන කණ්ඩායමෙනි. 

මීගමුවේ ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂ කණ්ඩායම් අතර මේ සදහා එතරම් පැහැදිලි පෙළගැස්මක් දක්නට නැති නමුත් නිමල් ලාන්සාගේ සහ දයාන් ලාන්සාගේ අනුග්‍රහය හිමිවීම හෝ නොවීම මත මීගමුව නගර සංවර්ධන සම්බන්දයෙන් යම් සැලැස්මක් එම පාර්ශවයෙන්ද ඉදිරිපත්වෙනු ඇති බව පෙනේ. 

මෙයට අමතරව තවත් පාර්ශවයක් ද මීගමුව මහ නගරසභා මැතිවරණයට කිසියම් සැලැස්මක් සමග ඉදිරිපත්වීමේ ඉඩ කඩක්ද පවතී.

මෙම සියලු පාර්ශව ඉදිරිපත් කරන නගර සංවර්ධන සැලැස්මේ කුමන අඩුපාඩු සහ වෙනස්කම් පැවතියද ඔවුන් පොදුවේ අවධානය යොමුකරන ප්‍රධාන කරණා කිහිපයක් පවතින බව පෙනේ.  ඒ  අතර 

1. මීගමුව ලන්දේසි කොටුව, කොටුව පිට්ටනිය අවට වෙරළ කලාපය සහ මීගමුව නව තානායම සහ ඒ අවට ප්‍රදේශය සංචාරකයන්ගේ අවධානය දිනාගත හැකි. මීගමුව නගර වැසියන්ට සහ මීගමුව නගරයට පැමිණෙන ජනයාට මුහුදු වෙරළේ සිරි නැරබිය හැකි. නිස්කලංකව කාලය ගතකල හැකි ස්ථානයක් බවට පත්කිරීම. 

2. මීගමුව නගරය ක්‍රමවත්, මනා රථවාහන සැලැස්මක් සහිත, වාහන නවතා තැබිය හැකි පහසුකම සහිත, කැනි කසල සහ මදුරු උවදුරෙන්  තොර අලංකාර නගරයක් බවට පත්කිරීම. 

3.මීගමුවට ජාත්‍යන්තර මට්ටමේ ක්‍රීඩාංගනයක්, සිනමා ශාලාවක්, රංගශාලාවක් සහ කෞතුකාගාරයක් ඉදිකිරීම. 

ආදිය වේ. 

මේ සම්බන්දයෙන් මා සමග අදහස් හුවාමරු කරගත් මීගමුවේ දේශපාලන නායකයන් කිහිප දෙනෙකුටම මා පෙන්වාදුන් තවත් කරුණු දෙකක්ද මම මෙහිදී සටහන් කරමි. 

 1. නිමල් ලාන්සා මීගමුවේ නගරාධිපතිවරයා ලෙස සිටි සමයේ නීතී විරෝධී ලෙස සිය හිතවත් ව්‍යාපරිකයන්ට කඩ කරගෙන යෑමට බෙදා දුන් මීගමුව ග්‍රීන් පාක් පිටිය නැවත පවරාගෙන, එය මහජනයාට නිදහසේ ගැවසිය හැකි, නත්තල් සමයේ නගර විශාල නත්තල් ගසක් හෝ වෙසක් සමයේ  අලංකාර වෙසක් කූඩුවලින් සැරසිය හැකි, විවිධ මැජික් කරුවන්ට, මාවතේ අපි වැනි වීදි ප්‍රසංග කරවන්ට සිය දක්ෂතා දැක්විය හැකි, පිරිසිදු, නිදහස්, සුරවම්, ස්මාරක හෝ ප්‍රතිමා නැති, ගස් කිහිපයක් සහ බැංකු කිහිපයක් පමනක් ඇති නිදහස් පෙදෙසක් (open space) බවට පත්කිරීම.  

2. මීගමුව දුම්රිය පොළ ඉදිරිපිට, නගරය හරහා ගලයන හැමිල්ටන් ඇළ අවට, කලපු ජලතීරය සහ මුහුදුවෙරලේ ස්ථාන කිහිපයක  සහ වෙනත් ඉඩ ඇති සෑම තැනකම මනාලෙස පිරිසිදුකර  මහජනයාට වාඩිවී සිටිය හැකි ලෙස බංකු ඉදිකිරීම. 

මෙම යෝජනා දේශපාලන යෝජනා නොවන අතර එය  හුදෙක් නගරය ජනයාට ප්‍රියමනාප නගරයක් කිරීමේ උවමනාවෙන්ම ඉදිරිපත් කරන ලැබූවකි. විශේෂයෙන් කලපුව, වෙරළ සහ හැමිල්ටන් ඇළ ආදීවූ මීගමුවේ ජල තීරුව (waterfront) මීගමුව නගරයට සුවිශේෂී අලංකාරකත්වයක් එක් කර දීමට සමත්වෙන නමුත් එහිලා අවශ්‍ය කරන කිසිදු ක්‍රියාකාරකමක් මීගමුව නගර සභාව මෙතක් කර නොතිබීම පිලිබදව අපි කණගාටු වෙමු. නගරයේ යම් යම් ස්ථානවල බංකු සවිකිරීම් වැනි කාර්යන් ක්‍රියාත්මක කිරීමට මීගමුව නගර සභාවට එතරම මුදලක් වැය නොවේ. එහෙත් මෙවැනි කරණා කෙතෙක් ක්‍රියාවට නැන්වෙදෝයි දැයි මම නොදනිමි. හුදෙක් ජාතික තලයේ දේශපාලන කථා කියමින් එළබෙන පළාත්පාලන මැතිවරණයට තරග කිරීම වෙනුවට මීගමුව නගර සංවර්ධනය සම්බන්දයෙන් නිශ්චිත වැඩ පිළිවලක් ඉදිරිපත් කිරීමට එළබෙන පලාත් පාලන මැතිවරණයේදී මීගමුව මහ නගර සභාවට තරගකරන යම් යම් පාර්ශවයන් දරණ මෙම උත්සාහයට අපි අපේ උපරිම සහය පල කිරීමට පුන පුනා බලා සිටිමු. 

මාකස් ප්‍රියන්ත පෙරේරා 

22/10/2017

Victoria and Abdul හෙවත් සුද්දාගේ ලෝකයට ආසියාතිකයා කඩාපාත්වීම.

වික්ටෝරියා සහ අබ්දුල් (Victoria and Abdul) යනු දැන් බ්‍රිතාන්‍යයේ තිරගතවෙන චිත්‍රපටියකි. එය 2010 වසරේදී Shrabani Basu විසින් එම නමින්ම රචනා කරන ලද (Victoria and Abdul) කෘතිය ඇසුරින් නිපදවූවකි. බ්‍රිතාන්‍යයේ වික්ටෝරියා රැජින 74වන වියේ පසුවන විට 24 හැවිරිදි Abdul Karim නම් ඉන්දියානු සේවකයා සමග 'අසාමාන්‍ය ඇසුරක්' පවත්වාගෙන  ගිය බව Shrabani Basuගේ එම කෘතිය මගින් හෙළිකරන ලදී. වික්ටෝරියා රැජිනගේ මරණයත් සමග බලයට පත්වෙන හත්වන එඩ්වර්ඩ් රජගේ (Edward VII) අණ පරිදි එම සම්බන්දයට අදාල සියළු ලිපි ලේඛන විනාශකර දමා කාලාන්තරයක් තිස්සේ ලෝකයෙන් වසන්කර තබන ලද මෙම සම්බන්දය මහත් පරිශ්‍රමයකින් පසුව  Shrabani Basu විසින් මහජනයාට හෙළිකරන ලදී. ඇය 2010 වසරේ සිය Victoria and Abdul කෘතිය පළකර වසරක් ගතවන්නට මත්තෙන්  Abdul Karim ගේ පවුලේ ඥාතීන් විසින් එතෙක්‌ වසර 100කට ආසන්න කාලයක් ඉතා රහසිගතව රැකගෙන තිබු  Abdul Karim  හෙවත් Munshiගේ (උර්දු භාෂාවෙන් එහි අර්ථය ගුරුවරයා හෝ ලිපිකරු යන්නය) පෞද්ගලික දිනපොත ප්‍රසිද්දියට පත්කළේය. එමගින් වික්ටෝරියා රැජින සහ අබ්දුල් කරීම් නම් වූ ඉන්දියානු සේවකයා අතර පැවති අසාමාන්‍ය ඇසුර ගැන මෙතෙක් ලෝකයෙන් වසන්කල සියළු තොරතුරු හෙලිවන ලදී. දැන් තිරගතවන Victoria and Abdul චිත්‍රපටිය Shrabani Basu (2010) කෘතිය සහ Abdul Karimගේ දිනපොත ඇසුරින් තිරරචනය  කර ඇත.

Shrabani Basu ගේ වික්ටෝරියා සහ අබ්දුල් (Victoria and Abdul) කෘතියත්, ඒ ඇසුරින් නිර්මාණයවූ චිත්‍රපටියත්  බ්‍රිතාන්‍යය සමාජය තුල යම් සාකච්ඡාවක් ජනනය කිරීමට හේතුවිය. විශේෂයෙන් වික්ටෝරියානු යුගයේ සමාජ සබදතා සහ වික්ටෝරියා රැජිනගේ  සමාජ ආකල්ප සියුම්ලෙස විග්‍රහකිරීමට එමගින් යම් අවස්ථාවක් උදාකර දී ඇත. ඒ සියල්ලටම වඩා බ්‍රිතාන්‍යයේ වෙසෙන ආසියාතිකයන්ට අනෙකෙකු (the other) ලෙස සුද්දාගේ ලෝකයට ප්‍රවිෂ්ටවීමේදී ඔවුන්ගේ ආදිතමයන්  මුහුණපෑ  දුෂ්කරතාවන් කවරාකාරද යන්න සිහි කැදවීමෙහිලා මෙම කෘතිය (එමෙන්ම චිත්‍රපටියද) යම් දායකත්වයක් සපයන බව මාගේ අදහසයි. Shrabani Basu ගේ වික්ටෝරියා සහ අබ්දුල් කෘතියට අමතරව ඇය 2008 දී ලියූ 'Spy Princess' කෘතියද එවැනිම ඉඩ ප්‍රස්ථාවක් සහ සමාජ කතිකාවක් නිර්මාණය කිරීමෙහිලා දායක විය. මෙතෙක් වැඩි දෙනෙක් නොදැන සිටි දෙවන ලෝක යුද්ධ සමයේදී බ්‍රිතාන්‍යය වෙනුවෙන් ක්‍රියාත්මකවූ ඉන්දියානු සම්භවයක් ඇති බුද්ධි අංශ ක්‍රියාකාරිකාවක් වූ Noor Inayat Khanගේ ජිවන චරිතය ඇසුරෙන් රචනාකරන ලද   එම කෘතියේ බලපෑම කෙතෙක්ද යත් බ්‍රිතාන්‍යය රජය ඇය වෙනුවෙන් මුද්දරයක් පමණක් නොව ඇගේ පිළිරුවක්ද ඉදිකිරීමට කටයුතු කළේය. දැන් Noor Inayat Khanගේ වික්‍රමාන්විතය බ්‍රිතාන්‍යයේ පාසැල් විෂය නිර්දේශයට අදාල අතිරේක කියවීමක් ලෙසද නිර්දේශවී ඇත.  එම කෘතිය (Spy Princess) ලිවීමේදී මෙන්ම  වික්ටෝරියා සහ අබ්දුල් (Victoria and Abdul) කෘතිය ලිවීමේදීද Shrabani Basu අනුගමනය කර ඇත්තේ ඉතිහාස ප්‍රවේශනය (historical approach) නම් ශාස්ත්‍රීය අධ්‍යයන ක්‍රමවේදයය. එනම් පැරණි වාර්තා, දත්ත, තොරතුරු සහ වෙනත් එමකාලීන සමාජ-දේශපාලන තත්වයන් පිළිබද හැදෑරීමේන් අදාල නිර්මිතයන්ට පැමිණීමය. එහිලා Basu විශාල පරිශ්‍රයක් දරා අධ්‍යයනයන් රාශියක නිරතවී ඇත. වින්සර් මාලිගයේ (Windsor Castle) සහ බ්‍රිතාන්‍යයේ ඇති වෙනත් රාජකීය ලේඛනාගාරයන්ගේද, 

අබ්දුල් කරීම්ගේ සොහොන පිහිටි ඉන්දියාවේ අග්‍රා නුවරටද, ඉන්දියාව බෙදා පාකිස්ථානය බිහිකිරීමෙන් පසු අබ්දුල් කරීම්ගේ ඥාතීන් පලාගොස් දැන් ජීවත්වෙන පාකිස්ථානය දක්වාද ඇගේ මෙම අධ්‍යනයන් විහිදී තිබිණි. 

අදාල විස්තරයන්ට අනුව අබ්දුල් කරීම් ඉන්දියාවට පැමිණ ඇත්තේ වික්ටෝරියා රැජිනගේ පදවි පාත්‍රියට 50වසරක් පිරිම (Victoria's Golden Jubilee) නිමිත්තෙන් 1887 පැවති ජුබිලි උත්සවයට ඉන්දියාවෙන් යැවූ සේවකයන් දෙදෙනාගෙන් කෙනෙකු ලෙසය. ලංකාව, ඉන්දියාව ඇතුළු බ්‍රිතාන්‍යයට අයත්ව තිබු විවිධ යටත් විජිතයන්ගෙන් එම උත්සවයට පැමිණි බොහෝ සේවකයන් අතරින් අබ්දුල් කරීම් වික්ටෝරියා රැජිනගේ නෙත්-සිත් දිනාගනුයේ  ඔහුගේ උස, දුබුරුවන් හම, ඇල්බට් අධිපාදියාගේ (වික්ටෝරියා රැජිනගේ වල්ලභයා වූ ඔහු ඒ වනවිට මියගොස් වසර 30ක් ගතව තිබිණි) මෙන්වූ රැවුලට අමතරව සුද්දන් පවා එක එල්ලේ කෙලින් බැලීමට භය-භීරන්තවූ වික්ටෝරියා  රැජින දෙස කෙලින් බලා, ඇය පාමුල  වැදවැටී, ඇගේ දෙපා නැමද (මෙතෙක් සුද්දන්ට ආගන්තකවූ ක්‍රම සහ විධි මගින්) ඇයට ගරුබුහුමන් දැක්වීම වැනි දකුණු ආසියාතික/ඉන්දියානු සියළු උපාය-උපාංග ක්ෂණයකින් විහිදා පෑමට ඔහු සමත්වෙන නිසාය. 

එමගින් අබ්දුල් කරීම් අත්කරගන්නා ක්ෂණික ප්‍රථිපලය වනුයේ මාස කිහිපයකට පමණක් (1887 ජුබිලි උත්සවයට) එංගලන්තයට පැමිණි කරීම්ට  සිය ජීවිතයේ වසර 15ක කාලයක් (1901 දක්වා) එංගලන්තයේ ගෙවීමට සිදුවීමය. එංගලන්තයේ වෙන කොහෙවත් නොව රජ මාලිගයේ ගෙවීමට හැකිවීමය. වික්ටෝරියා රැජිනගේ ප්‍රියතම සේවකයන්ගෙන් කෙනෙකු ලෙස සිටීමට හැකිවීමය. එහිලා කරීම් කරනුයේ වික්ටෝරියා රැජින කිසිදා සිහිනයෙන් හෝ නොගිය ඉන්දියාව ඇය ඉදිරියේ ෆැන්ටසිගත කිරීමය. ඉන්දියානු සාරය උරගා පෙන්වීමය. ඉන්දියානු කුළු බඩුවල සුවදේ සිට අඔ ගෙඩියේ රස රුව ගැනද, ඉන්දියානු ඉතිහාසය, ශිෂ්ටාචාරය, ගෘහනිර්මාණ ශිල්පය  සහ භාෂාවන්  පිළිබදවද වශීකෘත කිරීමය. වික්ටෝරියා රැජිනගේ සිත-සතන් ඉන්දියානු ආඛ්‍යානයන්ගෙන් පුරවා දමන කරීම්,  සිය සැමියාගේ මරණයෙන් පසු කළු රෙදි දවටාගෙන, හුදු ඒකාකාරී නීරස ජීවිතයක් ගතකරමින් සිටි  ඇයට නව ජීවනයක් රැගෙන එන ලදී. 


එමගින් වික්ටෝරියා රැජිනගේ නැතිව බැරි සේවකයා වන අබ්දුල් කරීම් ඇයගේ බොහෝ ගමන් බිමන්වල සගයෙකු ලෙසද, උර්දු ගුරුවරයා ලෙසද ඉන්දියානු කටයුතු පිළිබද උපදේශකයා ලෙසද පත්කර ගනී. විටක ඇය තම පවුලේ සමාජිකයෙකු ලෙස ඇය ඔහුව සැලකු බව දැක්වේ. මේ සියල්ල සිදුවනුවේ ඔහුගේ උගත්කම, තරාතිරම හෝ සුදුසුකම් පිළිබද කිසිදු පරීක්ෂණයකින් තෝරා බේරා ගැනීම තුල නොව හුදෙක් වික්ටෝරියානු රැජිනගේ ප්‍රියමනාපත්වය තුලය. එය එක්තරා ආකාරයකින් සෙසු සියල්ලන්, විශේෂයෙන්ම සුදුසුකම් සහ  ධුරාවලියන් අනුව එතෙක්  ඉදිරියෙන් සිටි තැනැත්තන්ව  අභිබවා යෑමකි. තත්වය වඩා උත්සන්න වනුවේ අබ්දුල් කරීම්ට නයිට් නාමයක් දීමට වික්ටෝරියා රැජින තීරණය කිරීමත් සමගය. එහි ප්‍රථිපලය වනුවේ වික්ටෝරියා රැජිනට බ්‍රිතාන්‍යය සමාජයේ සියළු ඉහල තනතුරු දැරූවන් සහ ඇයගේ කාර්යමණ්ඩලයද එයට එරෙහිව  නැගී සිටීමය. සුළු සේවකයෙක් ලෙස ඉන්දියාවේ සිට එංගලන්තයට පැමිණෙන අබ්දුල් කරීම් ගිය දුර පිලිබදව රජමාලිගයේ සේවකයන්ගේන් පැහැදිලි ඊර්ෂ්‍යා සහගත හැගීමක් ප්‍රකාශවේ. ඔවුන්ගේ එම හැගීම් අබ්දුල් කරීම්ගේ හමේ පාට, පවුල් පසුබිම, ඉතිහාසය ආදිය තුල තවතවත් තිවුර වන අයුරැ චිත්‍රපටියේ මෙන්ම  Shrabani Basu ගේ කෘතියේද මැනවින් සටහන්වේ. 

එහෙත් නැගී එන විරෝධය සම්බන්දයෙන් වික්ටෝරියා රැජින කිසිලෙසකින් නොසැලේ.  චිත්‍රපටියේ පෙන්වන එක් ජවනිකාවකින් පෙන්වා දෙනුවේ වික්ටෝරියා රැජින හමුවීමට පැමිණෙන ඇයගේ කාර්යමණ්ඩලයේ ප්‍රධානීන් සහ කිරුල හිමි ඇයගේ පුත්‍රයා ( Bertie /Edward VII ) දක්වනුවේ  රැජින අබ්දුල් කරීම්ට හිතවත්වුවද කරීම් රැජිනට හිතවත්කම් දක්වනුයේ රැජිනගෙන් පෞද්ගලික ලාභ ප්‍රයෝජන ලැබීමට පමණක් බවය. වික්ටෝරියා රැජින පෙරලා ඔවුන්ගෙන් අසනුයේ "ඔබලා ඔහුට වඩා වෙනස් වන්නේ කෙසේද?" (what does it make a difference from you?) යන්නය. අබ්දුල් කරීම්ට ඇති විරෝධය සම්බන්දයෙන් වික්ටෝරියා රැජිනගේ ප්‍රතිචාරය කෙසේවිදැයි ඇයගේ පෞද්ගලික දින පොතේ සටහන් ඇසුරින් උපුටා දක්වන  Shrabani Basu ගේ Victoria and Abdul කෘතිය එක් ආකාරයකට බ්‍රිතාන්‍ය සමාජයේ ඉහල තීරුවේ චර්යාව පමණක් නොව ඔවුන්ගේ ඉතිහාසයද විනිවිද යන බව  පහත සටහනින් පෙනේ. 

අබ්දුල් කරීම්ද වික්ටෝරියා රැජිනගේ හිතවත්කමින් අයුතු ප්‍රතිලාභ ලබමින් තමන්වැනිම, තම පන්තියේම සෙසු සියල්ලන්ට වඩා ඉහලින් සිටිමින් ඔවුන්ගේ අධිපතියා ලෙස කටයුතු කරයි. එම තත්වය කෙතක් වර්ධනයවූයේද යත් ඔහු එවකට ඉන්දියාවේ සිටි රජවරුන්ට, සිටුවරුන්ට, කුමාරයන්ට පමණක් නොව ඉන්දියාවේ බ්‍රිතාන්‍ය පාලකයාට පවා (viceroy) පෞද්ගලික සුබ පැතුම්, නත්තල් පත් යවන තත්වයකට පත්වේ. ඒ සියල්ලටමත් වඩා ඉන්දියාවෙන් මෙන්ම බ්‍රිතාන්‍යයේද විශාල දේපොළකට හිමිකම් කියන සිටුවරයෙකු බවට පත්වේ. බ්‍රිතාන්‍යය සමාජයට ක්‍රමයෙන් අනුගතවෙනු වෙනුවට බ්‍රිතාන්‍යය සමාජ ඉන්දියානු ක්‍රමයට හැඩගැසෙන්නෙන් නම් මැනවයි සිතා කටයුතු කරයි. ප්‍රථිපලය වනුයේ වික්ටෝරියා රැජිනගේ මරණයෙන් අනතුරුව බලයට පත්වෙන  හත්වන එඩ්වර්ඩ් රජ (Edward VII) විසින් අබ්දුල් කරීම්ගේ  (Abdul Karim  හෙවත් Munshi) පවුල සහ ඔවුන්ගේ සියළු ආවතේකරුවන් ඇතුළු සියල්ලන්වම නැවත ඉන්දියාවට පිටත් කර හැරීම. 1901 වික්ටෝරියා රැජිනගේ මරණයෙන් පසු ඉන්දියාවට ආපසු යවන කරීම් ඉන් වසර 08කට පසු, 1909 දී, වසර 46ක් ආයුවලදා මිය පරලොව ගියේය. හත්වන එඩ්වර්ඩ් රජගේ අණ පරිදි, කරීම් මරණයෙන් පසු  කරීම්ගේ නිවසට පිවිසෙන ඉන්දියාවේ සිටි බ්‍රිතාන්‍යය නිලදාරීන් පිරිසක් කරීම් සහ වික්ටෝරියා රැජිනට සම්බන්ද සියළු ලිපිලේඛන, ජයාරූප සහ වෙනත් සියළු දෑ බ්‍රිතාන්‍යයේ රාජකීය ලේඛනාගාරයට යැවිය යුතු යැයි කියමින් සිය භාරයට ගෙන බ්‍රිතාන්‍යයට ඒවා ඇත. මෙලෙස කරීම් සහ වික්ටෝරියා රැජින අතර පැවති අසාමාන්‍ය, විශේෂ සම්බන්දය ඉතිහාසයෙන් අතුගා දැමීමට බ්‍රිතාන්‍යය රජකීයයන් කටයුතු කරනුයේ එය ඔවුනට කැළලක් ලෙස සලකන නිසාය.  

එහෙත් ක්‍රමයෙන් ඉන්දියාවේ සිට බ්‍රිතාන්‍යයට සංක්‍රමණයවුවන් අබ්දුල් කරීම්ගේ කතාවස්තුව පුරාවෘතයක්  ලෙස මුඛ පරම්පරාවෙන් රැගෙන යන ලදී. කිසිවෙකු හිසකෙලින් කර කෙලින් බලා කථාකිරීමටවත් පැකිලෙන වික්ටෝරියා රැජිනගේ සමීපතම කිට්ටුවන්තයෙක්වීමට තම වර්ගයේ කෙනෙකුට හැකිවීම පිලිබදව ඔවුන් තුල සියුම් ආඩම්බරයක් ඉතිරිව තිබුනාට කිසිම සැකයක් නැත. 1960 දශකයෙන් පසු ක්‍රමයෙන් බ්‍රිතාන්‍යයේ ව්‍යාප්තවූ ඉන්දියානු සංක්‍රමණිකයන් සමග හතුපිපෙන්නාක් මෙන් මතුවූ 'කරි හවුස්'  (curry house) තුලින් ජනප්‍රියවූ chicken korma, chicken tikka, lamb Rogan Josh ආදී ඉන්දියානු කෑම වර්ග සමග කරීම්ගේ (Karim) නමද මතුවුනි. ඒ ඔහු බ්‍රිතාන්‍යය රජවාසලටත් ඉන්දියානු ව්‍යංජන(curry) හදුන්වා දුන්නෙක් ලෙසය.

Shrabani Basu සිදුකලේ එතෙක් මුඛ පරම්පරා ගතව පැවත එන අබ්දුල් කරීම් සහ වික්ටෝරියා රැජිනගේ කථාවස්තුව නිසි අධ්‍යනයකින් පසු නැවත සමාජ ගතකිරීමය. කරීම්ගේ පවුලේ ඥාතීන් විසින් එතෙක් ඔවුන් රහසිගතව රැකගත් කරීම්ගේ දින පොත ඇතුළු ඔවුන් සතු සියළු තොරතුරු ප්‍රසිද්ධ කරමින් Shrabani Basuගේ ඉහත අධ්‍යනය නැවත තහවුරු කරන ලදී. දැන් Stephen Frears විසින් අධ්‍යක්‍ෂනය කරන ලද Victoria and Abdul චිත්‍රපටිය මගින් එය තව තවත් ජීවමාන කර ඇත. එමගින් සුද්දාගේ ලෝකයට කඩාපාත්වෙන ආසියාතිකයාගේ අරගලය සහ ඔවුන්ගේ අභියෝගාත්මක නැගීසිටීම පිලිබදව විවිධ පැතිකඩයන් ඔස්සේ නැවත විමර්ශනය කිරීමට සුද්දාට මෙන්ම අසියාතිකයාට ඉඩප්‍රස්ථාවක් විවිර කර ඇත. 

මාකස් ප්‍රියන්ත පෙරේරා
09/10/2017

ශ්‍රී ලංකා ගුවන් විදුලි සංස්ථාව මෙතනින් කොතැනටද?

ශ්‍රී ලංකා ගුවන් විදුලිය සංස්ථාව දේශපාලන පත්වීම ලබාදෙන ආයතනයක් හෝ පාලක පක්ෂයේ දේශපාලන  අඩහැරයක ලෙස භාවිතා කිරීම දැන්  කාලයක් තිස්සේම  දකින්නට  ලැබෙන්නකි.  දේශපාලන පත්වීම් ලබාගෙන පැමිණි බොහෝ දෙනෙකුගේ සාමාන්‍ය සම්ප්‍රදායවුයේද  සිය පත්වීම ලබාදුන් පාලකයන්ට රෙදි නැතිව කඩේ යෑමය. මහින්ද රාජපක්ෂ සමයේ ශ්‍රී ලංකා ගුවන් විදුලි සංස්ථාවේ සභාපතිවරයාවූ හඩ්සන් සමරසිංහ එහි අශ්ශීලම උදාහරණය බව  අමුතුවෙන් කිවයුතු නැත. ඔහු නැවත ගෝඨාභය යුගයේද පත්කිරීම රට නැවතත් ආපස්සට යෑමක්  ලෙසද සලකන්නෝ සිටිති. යහපාලන යුගයේදී ගුවන් විදුලියට  කෙලින්ම  සම්බන්දව  නොසිටි සුදර්ශන ගුණවර්ධන එහි සභාපති ලෙස පත්කළේය. ඔහු ශ්‍රී ලංකා ගුවන් විදුලි සංස්ථාව නැවත ශ්‍රාවකයන් අතරට ගෙනයෑම සදහා උත්සහයක් දැරීය. රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන ක්‍රියාකාරීකයෙකුවූ සුදර්ශන ගුණවර්ධන පසුගිය මහින්ද රාජපක්ෂ පාලනයට එරෙහිව ගොනුවූ මුල්ම දේශපාලන ක්‍රියාකාරීත්වයන්ගෙන් එකක් ලෙස සැලකිය හැකි 'නිදහසේ වේදිකාව' නම් රාජ්‍ය නොවන සහ සමාජ-දේශපාලන ක්‍රියාකාරීන්ගේ එකතුව ගොඩනගා ගනිමින් පසුගිය යහපාලන රජය බලයට ගෙන ඒම සදහා  දායකවුයෙකි. එම නිසාම ඔහු ශ්‍රී ලංකා ගුවන් විදුලි සංස්ථාවේ සභාපති පුටුවට පත්වීම දේශපාලන පත්වීමක් ලෙස සැලකිය හැක. 

දේශපාලන පත්වීම් අනුව මාධ්‍ය ආයතනවලට පත්වන්නන්ට යම් දේශපාලන න්‍යාය පත්‍රයක් ක්‍රියාත්මක කිරීමට පැවරී ඇති බව පැහැදිලිය. ශ්‍රී ලංකා ගුවන් විදුලි සංස්ථාවේ සභාපතිවරයා වශයෙන් පත්වූ  හඩ්සන් සමරසිංහ මහතාට මෙන්ම  සුදර්ශන ගුණවර්ධන මහතාටද එය පොදු කාරණයක්ව තිබුණි. එහෙත්, එම තත්වයන් යට‍තේවුවද මහජනයාගේ බදු මුදලින් නඩත්තුවන මහජන දේපලක්වන ශ්‍රී ලංකා ගුවන්විදුලිය ඔස්සේ ශ්‍රී ලාංකීකයන් හරවත් යමක් වෙත යොමුකරවීමට ඔවුන් දැඩි ප්‍රයත්නයක නිරතවනු දැකීම අසන්නන්ගේ අපේක්ෂාවය. එවැනි උත්සහයන් පැහැදිලිවම අගය කලයුත්තය.  

අතොරක් නැතිව ඇසෙන FM ගුවන් විදුලි නාලිකා විසින් විකල් කරඇති සිංහල ශ්‍රාවකයන්ගේ කණට මිහිරි ගීත සහ සංගීත වැඩසටහන් ඔස්සේ අවතීරණ වෙමින් කලක් ශ්‍රී ලංකා ගුවන්විදුලිය හිමිකරගෙන තිබු වපසරිය නැවත දිනාගැනීමට කටයුතු කරන අතරම අසන්නන්ට බුද්ධිමය විමංසාවක් ඇති කිරීම සදහා විවිධ සංවාද වැඩසටහන් හදුන්වාදීමටත්, පැවති සුභාරතී වැනි වැඩසටහන් නවතාවයකින් යුතුව ඉදිරිපත් කිරීමටත් සුදර්ශන ගුවනවර්ධන සභාපතිව සිටියදී  කටයුතු කලේය.  එවැනි  වැඩසටහනකට  2017  අගෝස්තු 12වෙනි සෙනසුරාදා මමද සහභාගිවුවෙමි. එහිදී සාකච්ඡාවට ලක්කරන කාරණා සම්බන්දයෙන් පක්ෂ-විපක්ෂ සියළු මතයන් ඉදිරිපත් කිරීමට සැලකියයුතු ඉඩප්‍රස්ථාවක් සලසාදීමට කටයුතු කලබවක් ශ්‍රී ලංකා ගුවන්විදුලි සංස්ථාවේ සුභාරතී වැඩසටහන උස්සේ විකාශනයවූ '1953 හර්තාලය' සම්බන්දයෙන්වූ වැඩසටහනට සම්බන්දවූ මට අත්දැකීමෙන්ම දැකගත හැකිවිය. (එම වැඩසටහන පිළිබදව මා පසුව සටහන් කිරීමට  අපේක්ෂා කරන බැවින් වැඩියමක් මම මේ මොහොතේ නොලියමි.)   

    

එම කාලයේදී ශ්‍රී ලංකා ගුවන් විදුලිය ඔස්සේ ප්‍රචාරයවූ වැඩසටහන් ඔස්සේ ප්‍රකාශවූ  එක් ප්‍රධාන කාරණයක් තිබේ. ඒ වෙනකක් නොව ශ්‍රී ලංකා ගුවන් විදුලිය යනු මහජනයාගේ බදු මුදලින් නඩත්තුවෙන, මහජන දේපලක් මිස පාලක පක්ෂයේ හොරණෑවක් නොවන බවය. මෙතෙක් ශ්‍රී ලංකා ගුවන් විදුලිය මහජනයාට අවබෝධකර නොදුන් එම   සත්‍යය එම කාලයේදී ගුවන් විදුලිය ඔස්සේම මහජනයාට පසක්කරදීමට  කටයුතු කරමින් සිටී. ගුවන් විදුලිය පමණක් නොව ශ්‍රී ලංකා රූපවාහිනී සංස්ථාවද, ස්වාධීන රූපවාහිනියද මහජනයාගේ බදු මුදලින් නඩත්තුවෙන මහජන දේපලකි. 

බ්‍රිතාන්‍යයේ නම් BBCය යනු මහජනයා ගෙවන බදුවලින් නඩත්තුවෙන මහජන දේපළක් බව එරට ජනයා නිතැතින්ම දනී. ඒ  මන්දයත් වසරේ සෑම ජනවාරියකම TV license නම් බද්දක් ගෙවීමට එරට වැසියන්ගෙන් අතිබහුතරයකට සිදුවන නිසාය. එක නිවසකින් බ්‍රිතාන්‍ය පවුම් 147ක් ලෙස අයකර ගන්නා TV license බද්ද ඔස්සේ එකතුවෙන බිලියන ගණනක මුදල  BBC 01/ BBC 02 යන රූපවාහිනී නාලිකාවලට පමණක් නොව BBC රේඩියෝ 01/02/ 03/04, Classic FM සහ BBC ලෝක සේවය (BBC World Service) ආදියට වියදම් කල ආකාරය එරට මහජනයාට දැකගත හැකිය. එම මුදල්වලින් ප්‍රවෘත්ති, විශිෂ්ඨ ළමා වැඩසටහන්, සංගීත වැඩසටහන්, වාර්තා වැඩසටහන්, David Attenborough ආදීන් ඉදිරිපත් කරන  ස්වභාව ධර්මය සහ සත්ව චර්යාව පිලිබදව සැකසු සුවිශේෂී නිර්මාණ ආදිය නිෂ්පාදනය කර ඉදිරිපත් කෙරේ. එමගින් මහජනයාගෙන් අයකරන බදු මුදලට සාධාරණ සේවයක් සපයන අතරම ඉංග්‍රීසි භාෂාව, බ්‍රිතාන්‍යය අනන්‍යතාවය ආදිය පමණක් නොව බ්‍රිතාන්‍යය ආදිපත්‍යයේ සලකුණද ලොව පුරාම ඔසවා තැබීමට  BBC රූපවාහිනී සහ ගුවන් විදුලි නාලිකාද එකසේ කටයුතු කරයි.   

එහෙත්, ශ්‍රී ලංකා ගුවන් විදුලි සංස්ථාව පමණක් නොව ශ්‍රී ලංකා රූපවාහිනී සංස්ථාවද මහජනයාගේ බදු මුදල්වලට වගකියන, එම බදු මුදල් යොදවා මහජනයාගේ රසඥතාවයන් පුළුල්කරන, සමාජ විඥානයන් අවධිකරන, දැනුම ගැන සාපාසිතවුවන් බෝකිරීමට සමත් වැඩසටහන් නිෂ්පාදනය කරන ආයතනද යන්න ප්‍රශ්නයක් වී තිබුණි. සුදර්ශන ගුණවර්ධන මහතාගේ සභාපතීත්වය යටතේ ශ්‍රී ලංකා  ගුවන් විදුලිය එම ප්‍රශ්ණය සාකච්ඡාවට ලක්කිරීම වැදගත්ය. ජාතික රූපවාහිනිය වැනි වෙනත් මහජනයාගේ බදු මුදලින් නඩත්තුවෙන රජයේ මාධ්‍ය ආයතන තුලින්ද,  අනෙකුත් රාජ්‍ය ආයතන තුලින්ද  මහජනයා ගෙවන බදු මුදලට සරිලන  සේවයක් සපයන්නේදැයි යන සාකච්ඡාව ශ්‍රී ලංකා ගුවන් විදුලිය  ඔස්සේ මතුකිරීමට හැකි නම් එය ඊටත් වඩා වැදගත්ය. 

එවිට ශ්‍රී ලංකා ගුවන් විදුලිය යනු 'ඇහැවුවත් සල්ලි දෙන, නැතොත් නින්දවත් නොදෙන', අසන්නාගේ කණත්, හිතත්, කැමැත්තත් සියල්ල ලාභයන් බවට පත්කරගන්නා FM මුදලිලාගේ මඩිය තරකරන තවත් FM එකක් වැනි ගුවන් විදුලි මගඩියක් නොවන බව අසන්නන් පසක්වෙනු ඇත. ශ්‍රී ලංකා ගුවන් විදුලිය යනු එවැන්නක් නොව මහජනයාගේ ප්‍රශ්න සාකච්ඡා කරන, ජන විඥානයන් පුළුල් කරන, මහජනයාගේ රසඥතාවයන් තීව්‍රකරන, දැනුම බෙදාහරින  මහජන ආයතනයක් බවට පත්වෙන විට එය රැකගැනීමට දහසක් අත් එසවෙනු නියතය. මහජනයාගේ දෙයක් බවට පත්කිරීමෙන් තොරව කිසිදු මහජන දේපලක් රැකගැනීමට ජනයා ඉදිරිපත්වන්නේ නැත. ශ්‍රී ලංකා ගුවන් විදුලියද සම්බන්දයෙන්ද එම සත්‍යය පොදුය. 

BBC රේඩියෝවට සමකාලීනව 1925 දී Edward Harper නම් බ්‍රිතාන්‍යය ජාතික විසින් Radio Ceylon ගුවන් විදුලි සේවය ආරම්භකරන විට එය බ්‍රිතාන්‍යය, ජර්මනිය සහ ඔස්ට්‍රේලියාව යන රටවල හදුන්වාදුන් මහජන සන්නිවේදනය (public broadcasting) නම් අරමුණ පෙරදැරිකර ගනිමින් ක්‍රියාත්මක වුවකි. එය 1967 අංක 37 පනත යටතේ 'Ceylon broadcasting corporation' වී,  පසුව 1972 දී  Sri Lanka Broadcasting Corporation බවට පත්විය. 

ඇත්තවශයෙන්ම, ශ්‍රී ලාංකා ගුවන් විදුලිය Radio Ceylon ලෙස පැවති කාලයේදී සහ ශ්‍රී ලංකා ගුවන් විදුලි සංස්ථාව බවට පත්වී ක්‍රියාත්මක වූ මුල් වසර 10ක-15ක කාලයේදී  එය ලංකාවේ පමණක් නොව දකුණු ආසියාවේම පතාක යෝධයෙක්ව සිටියහ. සිංහල, ඉංග්‍රීසි, දෙමළ, හින්දි, මලයාලම්, තෙලිගු සහ කර්ණාටක භාෂාවලින් වැඩසටහන් ප්‍රචාරයකල Radio Ceylonනය ශ්‍රී ලංකාවේ සිට කිලෝමීටර් 2000කට එපිටි පිහිටි එවරස්ට් කන්දට පවා ඇසුන බවත්,  එවරස්ට් කන්ද මුදුනට (29/05/53) මුලින්ම නැගී එඩ්මන්ඩ් හිලරි සහ ටෙන්සින් නොර්ගයේ සිය කුඩා ගුවන් විදුලිය කරකැවූ විට මුලින්ම ඇසුන රේඩියෝව Radio Ceylonනය බවත්, එය දකුණු ආසියාවේ මිලියන සංබ්‍යාත ජනතාවක් සවන්දුන් රේඩියෝවක් බවත්, 'Panos' වෙබ්අඩවිය 10/22/2003 දින පලකල නාලක ගුණවර්ධන මහතාගේ  'Radio suffers as Colombo bosses call the shots' නම්  ලිපියේ මේසේ දැක්වේ: 

'Soon after conquering Mount Everest half a century ago, Edmund Hillary and Tenzing Norgay turned on their transistor radio and the first thing they heard was an overseas broadcast of Radio Ceylon, from more than 3,000 kilometres away. They joined millions of people across the Indian subcontinent who regularly tuned in to these broadcasts. A pioneer in broadcasting in Asia, Radio Ceylon for decades informed and entertained an overseas audience many times the population of Ceylon, now Sri Lanka....'

තවද, ලෝකප්‍රකට ගත්කතුවරයෙකු වන සලමන් රුෂ්ඩි (Salman Rushdie) 1999 මැයි 06 දින ඇමරිකානු Whole Earth සගරාවට Peter Kadzis සමග පැවැත්වූ සම්මුඛ සාකච්ඡාවේදී දක්වා තිබුනේ තමා Radio Ceylonනයට හද පතුලින්ම ප්‍රණාමය පුදකරන බව දක්වා තිබේ. මන්දයත්, ඉන්දියානු ජාතිකවාදීන්ගේ නැගීමත් සමග ඉන්දියානුවන්ට ඉංග්‍රීසි සිංදුවක් ඇසීමටවත් මාධ්‍යක් නොවුන බවත්, ජාතිකවාදීන්ගේ පටු මතයන් පමණක් ඇසීමට සිදුවූ බවත්, එම නිසා ඔහුට තිබු එකම විකල්පය Radio Ceylonනය පමණක් බව දැක්වීය. Radio Ceylonනය ඉංග්‍රීසි ගීත සහ ඉංග්‍රීසි වැඩසටහන් විකාශනය කල,  දකුණු ආසියානු කලාපය තුල  වඩා පුළුල් සහ විවෘත මනසකින් පවත්වා ගෙන ගිය බව ඔහු පහත ආකාරයට දක්වා තිබේ: 

'I have to express my deep gratitude to what was then called Radio Ceylon. (Sri Lanka now.) It had a slightly more open attitude and did play Western music, so that's where I became familiar with all kinds of things that I could slightly regret, like the complete works of Ricky Nelson.....it [Radio Ceylon] had a rather more tolerant policy, and, yes, at the weekends, it would play a few hours of a Western hit-parade kind of program. That's where we first heard a lot of these songs....' 

මගේ පොත් රාක්කයේ ඇති සලමන් රුෂ්ඩි (Salman Rushdie) ගේ 'Midnight's Children' (2011) නවකතාවේ 226 පිටුවේ Radio Ceylon ගැන සදහන්වේ..//It was astonishing how soon fear left me; by morning, I was thinking, 'Man, this is better than All-India Radio, man; better than Radio Ceylon!'//

එලෙස පැවති ගුවන් විදුලි සේවයක් ඉන් දශක දෙකක් යන විට ක්ලැරන්ස් විජේවර්ධනගේ පවා ගීත විකාශනය කිරීම ප්‍රතික්‍ෂේප කල බව වර්තමානයේ පවත්වන ඕනෑම ක්ලැරන්ස් විජේවර්ධන උපහාර වැඩසටහනකදී අසන්නට ලැබෙන කරුණකි. 

දකුණු ආසියාවම වෙලාගත් විවිධ භාෂා ඔස්සේ විවිධ සංස්කෘතික වැඩසටහන් ඉදිරිපත්කල, දකුණු ඉන්දියානු කලාපයේ නුතනත්වයේ රේඩියෝව වූ Radio Ceylonනය ශ්‍රී ලංකා ගුවන් විදුලි සංස්ථාව වනවිට ශ්‍රී ලංකාවට පමණක් සීමාවූ, ශ්‍රී ලාංකිකයන් අතරින්ද අල්පවූ ශ්‍රාවකයින් පිරිසකට පමණක් වැඩසටහන් විකාශනය කරන ගුවන්විදුලි සේවයක් වීම කණගාටුවට කරුණකි. 

ගුවන් විදුලි සංස්ථාව දිනාගත යුතුව ඇති ස්ථානය හුදෙක් දේශීය ශ්‍රාවකයන් අතරින් පිරිසක් දිනාගැනීම නොවේ, එයට වඩා ඉහා ගිය තමන්ට අහිමිවූ කලාපයේ ප්‍රමුකයා වීමේ අභියෝගයය. සභාපතිවරයා වශයෙන් සුදර්ශන ගුණවර්ධන මහතාට එ සදහාවූ මූලෝපාය සැලැස්මක් ශ්‍රී ලංකා ගුවන් විදුලි සංස්ථාවට ලබාදිය හැකිනම්, එවැනි ගමනාන්තයක් සදහා ශ්‍රී ලංකා ගුවන් විදුලි සංස්ථාව දිශාගත කළහැකි නම් එය ඔහු ශ්‍රී ලංකා ගුවන් විදුලි සංස්ථාවට කරන ලොකුම සේවය ය. එහිලා ශ්‍රී ලංකා ගුවන් සේවයට සැලකිය යුතු තරම් වටිනා සම්පත් කිහිපයක් ඉතිරිව ඇතැයි යන්න මගේ විශ්වාසයය. 

විශේෂයෙන්ම ගුවන් විදුලි සංස්ථාවේ තැටිගබඩාවේ ඇති දෙස්-විදෙස් රාජ්‍ය නායකයන්ගේ, සම්භවනීය පුද්ගලයන්ගේ, කලාකරුවන්ගේ විවිධ සම්මුඛ සාකච්ඡා නැවත විකාශනය කිරීමටත්, එම සාකච්ඡාව සම්බන්ධයෙන් නැවත සාකච්ඡාවක් ඇති කිරීමත් ඔස්සේ නිබදව විශාල අසන්නන් පිරිසක් දිනාගත හැක. එය සිංහල භාෂවෙන් පැවැත්වූ සම්මුඛ සාකච්චාවලට පමණක් සීමා නොවී ඉංග්‍රීසි සහ දෙමළ සම්මුඛ සාකච්ඡාවන්ද පරිවර්තනය කරමින් සිදුකල හැකිනම් තවත් අගනේය.

 එම ක්‍රියාමාර්ගයම විවිධ ගායක ගායිකාවන්ගේ ගීත සම්බන්දයේද අනුගමනය කලහැකි නම් අද අප අසන ගීතයන් හී මුල් නිර්මාණවල හැඩයත්, සංගීතයත්, එහි ඇති නිර්මාණශීලී භාවය පිලිබදවත් වඩා විදග්ධ සාකච්ඡවක් ඔස්සේ ලාංකීක ගීත නිර්මාණයන්ගේ ප්‍රභවය සහ ප්‍රභාවය පිළිබද පැහැදිලි අවබෝධයක් ජනයා අතරට පත්කල හැක.

BBC Proms මට්ටමේ ලා සැලකිය හැකි සංගීත සන්ධවනීය වැඩසටහන් Radio Ceylonනය යටතේ විකාශනය වී තිබේ. එවැනි වැඩසටහන් සුදුසු awasthawaka නැවත විකාශනය කල හැකිනම් සංගීතය පිළිබද ශ්‍රී ලාංකිකයන්ගේ නිම්වළලු පුළුල් කල හැක. 

එමෙන්ම ශ්‍රී ලංකා ගුවන් විදුලිය තුල ජය කෙහෙළි නැන්වූ වර්නන් කොරයා, පර්ල් ඔන්ඩ්ච්චි, ෂර්ලි පෙරේරා, බොබ් හාවී, අබ්දුල් හමීඩ්, S.P. මයිල්වාගනම්, තේවිස් ගුරුගේ, කරුණාරත්න අබේසේකර, මර්වින් ජයසුර්ය, විජය කොරයා ආදීන්ගේ නිවේදන ශෛලයන් නව පරපුරට හදුන්වාදීම සදහා ඔවුන් ඉදිරිපත්කල ඇතැම් වැඩසටහන් නැවත විකාශනය කල හැකිනම් හෝ ඒ සම්බන්ධයෙන් යම් ක්‍රියාමාර්ගයක් ගන්නේ නම් ගුවන් විදුලි සංස්ථාවේ නිවේදක/නිවේදිකාවන්ට පමණක් නොව වෙනත් ගුවන් විදුලි සහ රූපවාහිනී නිවේදක/නිවේදිකාවන්ට බොහොමයකට යම් පරිචයක් සහ ගුරුහරුකම් රාශියක් ලැබිය හැක. 

ශ්‍රී ලංකා ගුවන් විදුලිය අසන්නන් අතරට නැවත රැගෙන යෑම සදහා සුදර්ශන ගුණවර්ධන  සභාපතිව සිටියදී  හැකි තරම් සින්දු විකාශනය කිරීමට කටයුතු කලේය. එය පැහැදිලිවම ජනප්‍රිය FM නාලිකා සමග තරගයක් දීමේ අපේක්ෂාවෙන් දියත්වුවකි. එය එක් ආකාරයකින් ගත්කල හොද උපාය මාර්ගයක් ලෙස පෙනීයයි. එහෙත් මා විශ්වාස කරනුයේ ශ්‍රී ලංකා ගුවන් විදුලි සංස්ථාව කලකට පෙර විකාශනය කල 'මුවන්පැලැස්ස' වැනි දුවන්විදුලි නාට්‍යයද,  ගීත කථා සහ පැරණි විනෝද කථා  නැවත ප්‍රචාරය කරන්නේ නම් විශාල අසන්නන් පිරිසක් නැවත දිනාගැනීමට ශ්‍රී ලංකා ගුවන් විදුලි සංස්ථාව සමත්වෙන බවය. මෙම උපායමාර්ගය බ්‍රිතාන්‍යයේ FM නාලිකා වල ජනප්‍රියත්ව අභිබවා BBC Radio නාලිකාවලට නැගී සිටීමට උපකාර වනලදී. අද BBC Radio නාලිකා යනු බ්‍රිතාන්‍යයේ වැසියන්ගෙන් බහුතරයක් සවන්දෙන Radio සේවාවන්ය. එම නිසාම බ්‍රිතාන්‍යයන් යනු රේඩියෝවට සවන් දෙන ජාතියක් යැයි (Radio nation) හදුන්වති. බොහෝ බ්‍රිතාන්‍යය ජාතිකයන් අවදිවෙන්නේද, වැඩට යෑමට, ළමුන් පාසැල් යැවීමට සුදානම් කරන්නේද, ඉවුම්-පිහුම්, ගේ-දොර කටයුතු කරනුයේද ගුවන් විදුලියට සවන් දෙමිනි. BBC රේඩියෝ වැඩසටහන්වල ඇති ඉහල ගුණත්වය එම ජනයාගේ රසිකත්වය සහ සමජානුයෝජනයේද, විචාරක බුද්ධියේ සහ දැනමුතුකමේද රහසවී ඇති බව මගේ නිරීක්ෂණයයි. 

තවද එරට ගුවන්විදුලියේ විකාශනය වන සියළු වැඩසටහන් ඇතුලත් Radio Times නම් සගරාවක් සෑම සතියේම බ්‍රිතාන්‍යයේ නිකුත්වේ. වෙළදපොලේ ඉතා ඉහල ඉල්ලුමක් ඇති එම සගරාව හොදින් අලෙවිවෙන සගරාවකි. එම සගරාව තුල අදාල සතිය තුල  විකාශනය කරන සියළු ගුවන් විදුලි වැඩසටහන්වල විස්තර පමණක් නොව රූපවාහිනී වැඩසටහන් වල විස්තරද, ඒ සම්බන්දයෙන් ඇතිවී ඇති සාකච්චාවන්ද,  සටහන් කර තිබේ. ශ්‍රී ලංකාවේද ඊට සමාන සගරාවක් 1953 දී මුද්‍රණය කර විකිණීමට නිකුත්කර තිබේ. එහෙත්  කාලයක් යනවිට එම සගරාව  මුද්‍රණය නොකර අතහැර දමා තිබේ.  නැවතත් එවැනි සගරාවක් මුද්‍රණය කර බෙදා හැරීමට අපහසු බව මම දනිමි. එහෙත්  විවිධ පුවත්පත්වලින් නිකුත්කරන රූපවාහිනී වැඩසටහන් ආදිය ගැනවූ අතිරේකයන් සමග රේඩියෝ වැඩසටහන් ගැන සදහන් පිටුවක්ද ඇතුල් කල හැකි නම් දැනට එයත් ප්‍රමාණවත්ය. 

ගෙදර රේඩියෝව නැවතත් වෙළද සේවයට සහ city fm නාලිකාවන්ට හරවන වැඩිහිටියන් කිහිදෙනෙකුම මම දුටිමි. ඒ ඔවුන්ගේ පැරණි  මතකයන්  නිසාය. මේ මොහොතේද එතෙර සිට අන්තර්ජාලය ඔස්සේ අපද ශ්‍රී ලංකා ගුවන් විදුලියට ඉඩක් ඇතිවිට සවන් දෙන්නෙමු. කලකට පෙර ශ්‍රී ලංකාව පමණක් නොව දකුණු ආසියාවම සිය ගුවන් විදුලි යාන්ත්‍රයන් Radio Ceylonනය ඇසීමට කැරකු ලෙස රටේ බොහෝ දෙනෙකු සිය  රසඥතාවයන් පුළුල්කරන, සමාජ විඥානයන් අවධිකරන, දැනුම ගැන සාපාසිතවුවන් බෝකිරීමට සමත් වැඩසටහන් විකාශනය කරන ආයතනයක් බවට පත්විය හැකි ශ්‍රී ලංකා ගුවන් විදුලියට සවන්දීමට පෙළගැසෙනු දැකීම මාගේ ප්‍රාර්ථන යයි. 

මාකස් ප්‍රියන්ත පෙරේරා.

18/09/2017.

මීගමුව කොටුව රැකගැනීමට අපිට හැකිවේද ?

ඉහතින් දැක්වෙනුවේ මීගමුවේ පෘතුගීසි කොටුවය. පෘතුගීසි භාෂාවෙන් 'Fortaleza de Negumbo' නමින් නම් කර ඇති එම සිතියම මට මෙතෙක් හමුවූ පෘතුගීසි සමයේ මීගමුව කොටුව පැවති ආකාරය පිලිබදවවූ සිතියම් දෙකෙන් එකකි. 'Fortaleza de Negumbo' යන්න පෘතුගීසි භාෂාවෙන් ඉංග්‍රීසියට පරිවර්තනය කලවිට එහි අර්ථය බොහෝදුරට සමානවනුවේ fortress හෙවත් stronghold of Negombo යන්නටය. 

එතෙක් අරාබි වෙළදුන් විසින් භාවිතාකල මීගමුව උතුරු කෙරවලේ පිහිටි කම්මල්තොට හෙවත්, අරාබි නැව් ප්‍රතිසංස්කරණය කල කම්මහල් පැවති නිසා,  කම්මල්තුරේ (Kammala/Kaymel/Caymel) ලෙස ප්‍රචලිතව පැවති වරාය අතහැර  මීගමුව කුට්ටිදුව ප්‍රදේශයේ කොටුවක් පෘතුගීසින් ඉදිකරනුයේ 1528-30 කාලයේය. ඉන් වසර සීයකට පසුව එනම් 1622 දී පෘතුගීසීන් මීගමුව කොටුව වඩා ශක්තිමත්ව ඉදිකළ බව සදහන්ය. ඉහත සිතියම ඇද ඇත්තේ 1630 දී බැවින් පෘතුගීසි පාලන සමයේ මීගමුව කොටුව පැවතියේ කුමනාකාරයෙන්දැයි එම සිතියම ඇසුරින් වටහා ගතහැක. 

1630 වනවිට මීගමුව පෘතුගීසීන් හදුන්වාදුන් කතෝලික ආගම වැළදගත්, පල්ලි, මිෂනාරි පාසැල් සහ පෘතුගිසි පරිපාලන ගොඩනැගිලි කිහිපයක් තිබු, පෘතුගීසී ජනයා සමග ආවාහ, විවාහකරගත් ජනතාවක් ජීවත්වූ, පෘතුගීසි සංස්කෘතිය සහ පෘතුගීසි භාෂාවෙන් බිදී ගිය පෘතුගීසි ක්‍රයෝල් (Portuguese creole) නම් භාෂාවක් භාවිතාකළ ඉහත සිතියම නම්කර තිබු ආකාරයටම  ශක්තිමත් පෘතුගීසි (Portuguese stronghold)  පාලන ප්‍රදේශයක්වී තිබුණි.

එහෙත් එය 1640 සහ 1644 දී ලන්දේසීන් දරණ ලද උත්සාහයන් දෙකකින් අනතුරුව ඔවුන් අතට පත්විය. ලන්දේසින් මීගමුවේ පෘතුගීසි කොටුව පමණක් නොව මීගමුව නගරයද පැවතියාටත් වඩා ශක්තිමත්ව ඉදිකළ බවත් එය ඔවුන්ගේ ප්‍රවේනිගත සාම්ප්‍රදායන් අනුව ඉදිකළ නගරයන් හී දැකිය හැකි පල්ලි, ඇළවල්, කොටුපවුරක් සහ සීනු කණුවක් සහිත නගරයක් බවට පරිවර්තනය කරගත් බවත් මම මීට පෙර ලියූ 'මීගමුව ලන්දේසි නගර සංවර්ධන සැලැස්මේ නටබුන්' යන ලිපියේ සහ 'මීගමුව ලන්දේසි කොටුව ගැන බ්‍රෝහියර්ගේ සටහන' යන ලිපි ඔස්සේ දක්වා තිබුණි. ඒම විස්තර අනුව ලන්දේසින් මීගමුව කොටුව යම් ආකාර ආක්‍රමණවත් පස්කොන් තරුවක හැඩයකින් යුතු ශක්තිමත් කොටුවක් ලෙස ඉදිකළ අතර එහි කොන්වල මුරකුටි සහ කාලතුවක්කු සවිකර තිබු බවත් දැක්වේ. 

යුරෝපයේ දියත්වූ නැපෝලියන් යුද්දයේ ප්‍රථිපලයක් අනුව 1796 පෙබරවාරියේදී බ්‍රිතාන්‍යයන් විසින් මීගමුවේ ලන්දේසි කොටුව පවරාගත් අතර පසුව ඔවුන් මීගමුවේ  ලන්දේසි කොටුව සිරගෙයක් බවට පරිවර්තනය කළේය. ඔවුහු ලන්දේසි කොටුවේ කොටස් කිහිපයක් කඩා කොටුවේ හැඩය වෙනස් කර අද ඇති නව ඇතුල්වීමේ දොරටුව සහිතව මීගමු කොටුව බන්ධනාගාරයක් බවට පත්කළේය. එහි අද ඇති ඔරලෝසු කනුව ලන්දේසීන්ගේ සීනු කනුව (klokkentoren) නවීකරණය කර 1899දී බ්‍රිතාන්‍යයේ වික්ටෝරියා රැජිනගේ පාලනයට හැට වසරක් (Diamond Jubilee (60 years)) පිරීම සැමරීම නිමිත්තෙන් ඉදිකරනු ලැබුවකි. 

මීගමුව කොටුව බන්ධනාගාරයක් බවට පත්කිරීමෙන් පසුව එහි පැවති විශාල ශාලා කිහිපය බන්ධනාගාරයේ භාවිතයට ගත් අතර 1980 ගණන් වනතුරුම ඔවුන් ඇතුල්වීමේ දොරටුව ලෙස භාවිතාකලේ කොටුවේ ඇතුල්වීමේ දොරටුවය. ක්‍රමයෙන් අබලන්වූ කොටුවේ පිවිසුම් දොරටුව අත්හැරී බන්ධනාගාර දෙපාර්තුමේන්තුව කොටුවේ පැත්තකින් (කොටුවේ ඇතුල්වීමේ දොරටුවට පිටුපසින්) නව පිවිසුම් පාරක් නිර්මාණය කර ගෙන තිබේ. 

දැන් මීගමුව කොටුව ලෙස ඉතිරිවී ඇත්තේ කඩා වැටීමට ඉතා ආසන්න කොටුවේ පිවිසුම් දොරටුව සහ වික්ටෝරියානු ඔරලෝසු කනුව පමණි. සෙසු කොටස් බන්ධනාගාරය සතුකරගෙන තිබේ. එහෙත් නිදහසින් පසු ගෙවීගිය වසර 70ක කාලයක් තුල මීගමුව කොටුවේ එකී පිවිසුම් දොරටුව හෝ ඔරලෝසු කනුව සංරක්ෂණයකර, මතු පරම්පරාවට දැක බලාගත හැකිලෙස, ආරක්ෂා කරදීමට කිසිදු ශ්‍රී ලංකා රජයක්වත්, ශ්‍රී ලංකා පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තුමේන්තුව වත්, මධ්‍යම සංස්කෘතික අරමුදලවත් කිසිවක් සිදු නොකරන විනාශවී යෑමට අතහැර දමන ලදී. ගෙවී ගිය 70 වසරක කාලය තුල ශ්‍රී ලංකා රජයන්ද, පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තුමේන්තුවද සහ මධ්‍යම සංස්කෘතික අරමුදලද සිදුකරමින් සිටින්නේ සිංහල බෞද්ධ අනන්‍යතාවය මුල්කරගත් ජාතික රාජ්‍ය ගොඩනැගීමේ ක්‍රියාවලියට අවශ්‍ය දෘශ්‍යමානයන් (visual) නිර්මාණය කිරීම පමණක් දැයි යන මගේ පැනය පැන නැගෙනුයේ මේ මීගමුව කොටුවට අත්වී ඇති ඉරණම දැකීමේනි. 

කල දුටුකල වල ඉහගැනීමට මාන බැලු එක්තරා අවස්ථාවාදීන් කණ්ඩායමක් ඉකුත් මහින්ද රාජපක්ෂ සමයේදී  මීගමුවේ ජනයා අතර පවතින සමගිය සහ සහජීවනය යටින් හරා බිද දැමීමේ අරමුණින් අතේ 'පැලවෙන කෙබරයක්' ගොතා මීගමුව කොටුව විනාශකර දැමීමට කූට උත්සහයක් ගත්බව මම මීට පෙර හෙළිදරව් කර තිබුණි. ඒ සම්බන්දයෙන් මා මීට පෙර ලියූ 'ලබ්බට තිබ්බ අත පුහුලටත්? කළුතර කොටුවට වුනදේ මීගමුව කොටුවටත්?' යන  ලිපිය ඔස්සේ කියවිය හැක. 

මේ තත්වය තුල පවා අපි දිගින් දිගටම මීගමුව කොටුවට අත්වී ඇති ඉරණම සහ එයට අත්විය හැකි භයානක අනතුර ගැන දිගින් දිගටම හඩ නැගුවෙමූ. මීගමුව කොටුව ආරක්ෂා කරදෙන මෙන් බලධාරීන්ගෙන් පමණක් නොව මීගමු ජනයාගෙන්ද ඉල්ලා සිටියෙමු. අද ඒ සම්බන්දයෙන් මීගමු ජනයා තුල පැහැදිළි  උනන්දුවක් ඇතිවී තිබේ. රජයේද යම් අවධානයක් යොමුවූ බව පෙනුනි. වසර දෙකකට පෙර මීගමුව කොටුව පිලිබදව සොයා බැලීමට මධ්‍යම සංස්කෘතික අරමුදලේ කණ්ඩායමක් පැමිණි බව අපි ලිව්වෙමු. ඒ ගැන මීගමුවේ සංස්කෘතික උරුමය රැකගැනීම සදහා නව උත්සහයක් !/? යන ලිපිය ඔස්සේ කියවිය හැක. එහෙත් ඔවුහු කල කිසිවක් නැත. ඒ ගැන ඇසුවිට අදාල නිලධාරින් කලේ අගමැති රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතාට දොස් පැවරීම පමණි. 

එහෙත් අපි නොනැවතිනි. මීගමුව කොටුව රැකගැනීමට අපි දිගටම මැදිහත්වෙමින් සිටිමු. ඒ සම්බන්ධයෙන් මම පමණක් නොව අද මීගමුවේ ජනයාද, බොහෝ ජන නායකයින්ද සිය අවධානය යොමුකරමින් සිටී. 

ඉකුත් අගෝස්තු 20දා මීගමුව, පෙරියමුල්ල 'තුෂාරේ අප ස්වාමිදුවගේ' දේවස්ථානයේ වාර්ෂික මංගල්‍යයේදී මට මුණගැසුන මීගමුව එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ ප්‍රබල නාගරික  මන්ත්‍රීවරයෙකු වන ගිහාන් ප්‍රනාන්දු මහතා දැක්වුයේ ඔහුද, මීගමුව එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ සංවිධායක බස්නාහිර පලාත්සභා මන්ත්‍රී රොයිස් විජිත ප්‍රනාන්දු මහතා ඇතුළු  මීගමුව එක්සත් ජාතික පක්ෂ සංවිධානයද මීගමුව කොටුව සංරක්ෂණය කර ඒ අවට වෙරළ තීරය කලින් පැවති ලෙස ආකර්ශනීය පරිසරයක් බවට පත්කිරීමට තීරණය කර ඇති බවය. එය ඉතා ප්‍රසංසනීය  ප්‍රවෘත්තියකි. තවද දැනට අත්හැර දමා ඇති පැරණි මහඅධිකරණ ගොඩනැගිල්ල මීගමුවේ ඉතිහාසය ප්‍රදර්ශනය කල හැකි කෞතුකාගාරයක් බවට පත්කරන්නේ නම්  මා එකතුකර ඇති මීගමුවේ පැරණි සිතියම්, පොත්පත්, වාර්තා, postcard, ඡයාරූප සහ පින්තුර ආදිය ලබාදිය හැකි බවද, බ්‍රසීලයේ රියෝද ජෙනයිරෝ නගරයේ සිට ඔස්ට්‍රේලියාවේ ඩර්වින් නගරය දක්වාවූ ලෝකයේ විවිධ කෞතුකාගාරවල සහ පුස්තකාලවල ඇති මීගමුව සම්බන්ද තොරතුරු රාශියක්ද සපයාදිය හැකි බව මම ගිහාන් ප්‍රනාන්දු මහතාට දන්වන ලදී. 

ඇත්තවශයෙන්ම, මීගමුව එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ නව නායකයින්ට මේ ඇති උනන්දුව ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂයේ හෝ පොහොට්ටුවේ කට්ටියට හෝ මීගමුවේ වමේ ක්‍රියාකාරීන්ට නැතිවීම පිලිබදව කණගාටු වෙමි. පැහැදිලිවම මීගමුව කොටුව රැකගැනීමට එකී සියළු පක්ෂ කුමක් කරන්නේදැයි යන්න එලබෙන ජනවාරියේ පැවැත්වෙන මීගමු මහනගරසභා මැතිවරණයේදී හෙලිකල යුතුමය. පැහැදිලිව මීගමුව කොටුව සංරක්ෂණය කිරීම සම්බන්දයෙන් කුමක් කරන්නේ දැයි යන්න ඊලග මීගමු නාගරික මැතිවරණයේදී තීරණාත්මක සාධකයක් විය යුතුමය. 

මීගමුවේ කොටුව සම්බන්දයෙන් මම ශ්‍රී ලංකාවේ පුරාවිද්‍යා විෂය භාර ඇමතිවරයා වන ගරු අධ්‍යාපන ඇමති අකිල විරාජ් කාර්යවසම් මහතාව සහ ඔහුගේ සංස්කෘතික කටයුතු සම්බන්ද ලේකම්වරයාවන සුජීව සරත්චන්ද්‍ර මහතාද දැනුවත් කලෙමි. කොළඹ විශ්ව විද්‍යාලයේ අපගේ සමකාලීනයකු වන වර්තමාන අධ්‍යාපන ඇමති අකිල විරාජ් කාර්යවසම් මහතා මීගමුවේ කොටුව සම්බන්දයෙන් සොයා බැලීමටත්, ඔහුට කලහැකි දෙයක් කිරීමට නොපැකිලෙන බවත් කීහ. යහපත් මිතුරෙකු වන ඔහු සිය වචනය අනුව කටයුතු කරතැයි මට සිතේ. ඇරත්, ඔහු මේ වනවිටත් මීගමුව කොටුවේ කඩාවැටීමට ආසන්නව තිබු පැරණි ලන්දේසි වෙඩිබෙහෙත් ගබඩාව සංරක්ෂණය කිරීමට පියවර ගැනුණි. මීගමුව කොටුව සම්බන්දයෙන්ද ඔහු එවැනිම පියවරක් ගනිනු දැකීම අපගේ අපේක්ෂාවය. 

කෙසේවුවද, කල යුතු යමක් වහා වහා කලයුතුව ඇති බව මම ඒ සියළු මහත්මයින්ට සැලකර සිටිමි. ඒ ඇයිදැයි යන්න පහතින් දැක්වෙන ඡයාරූප ඇසුරින්වුවද තේරුම්ගත හැක.  

කරුණාකර හෙට නොව, අද අදම මීගමුව කොටුව සංරක්ෂණය කිරීමට පියවර ගන්න, මන්ද හෙට ප්‍රමාද වැඩිවීමට බොහෝදුරට ඉඩතිබේ. 

මාකස් ප්‍රියන්ත පෙරේරා.
10/09/2017.

මේ පරතරය අපි තේරුම් ගන්නේ කවදාද ?

පසුගිය මාසය මා ගතකලේ ශ්‍රී ලංකාවේය. වසරකට සැරයක් හෝ දෙසැරයක් පමණක් යන නිසා අපේ රටේ අද තත්වය  කුමක්දැයි හරියටම තේරුම්ගැනීමට මම සෑම විටකම උත්සුකවූවෙමි. එහිලා මගේ ප්‍රවේශය බොහෝවිට සකස්වී තිබුනේ ප්‍රකාශනයන්, ප්‍රකාශයන් සහ විවිධ රූප රාමු ඔස්සේ සිදුවන සමාජ සංවාදයන් මොනවාද? ඒ තුලින් ගම්‍යවන අදහස් කුමක්දැයි තේරුම් ගැනීමය. අපේ නිවාස අසල සිට වැඩිදුරකින් නොපිහිටි මීගමුවේ මාළු වෙළදපොළ ඉදිරිපිට වූ ඉහතින් දැක්වෙන දසුන මා නෙත ගැටෙනුයේද එවැනි පසුබිමකය. 

මීගමුවේ සා. ජෝශප් මාළු වෙළදපොළ (ලෙල්ලම නොවේ) පිහිටියේ කලක් සංචාරකයින්ගේ ආකර්ෂණය දිනාගත් සුන්දර වෙරළ තීරයකය. එහෙත් අද එය කරෝල  මුදලාලිලා කිහිපදෙනෙක් බදුගෙන එකී මුළු වෙරළම කරෝල කර ඇත. මුහුදෙන් හමා එන සොදුරු සිහින් සුළං රැල්ලටවත් කරෝල දුගන්දය ගසාගෙන නොයති. මාළු කරෝල කිරීමේදී ඉවත දමන මාළු කොටස් සහ වෙනත් අපද්‍රව්‍ය වෙරළ දිගේද, වෙරළේ සිට මුහුද දෙසටද, මුහුදු රළ ඔස්සේ නැවත ඒවා මුහුදේ සිට වෙරළ  දෙසටද ඒහේ මෙහේ ඇදී පැදී යන්නේ රටම වෙලාගත් කුණු ප්‍රශ්නය එක් නිමේෂයකින් තේරුම්කර දීමට මෙනි.   

"මාළු ගණන්නේ"..... ''දැන් ඔක්කොම ගණන්නේ මහත්තයා මාළු විතරක් කොහොමද අඩුවට දෙන්නේ''..... ''මේ දෙකම අරන් දාහක් දෙන්න, රුපියල් සීයයි ලාබේ තියෙන්නේ... ගන්න ගන්න මේ ගොඩවල් දෙකම දාහට වටිනවා ...." ආදීවූ මාළු මිලගණන් පිළිබද හෙන්ඩු කිරීම් වලට  නොදෙවෙනි, ඊට තරමක් එපිටින් පිහිටි සුදුපැහැති ප්‍රතාපවත් නවීන උසාවි ගොඩනැගිල්ල ඉදිරිපිට කළු කබා ඇදගත් මහත්වරුන් ''මල්ලී නඩුවක්ද?... එන්න එන්න ලාබෙට කරලා දෙන්නම්"... ''ඇයි ඇපයක් ඉල්ලන්ද?....'' "යන් අපේ මහත්තයා ඉන්නවා ඕනෑ දෙයක් ගොඩදාලා දෙයි'' ආදිය කියන තැරව්කරුවන්ගේ කන්කරච්චලයද අඩු නොවුනි. 

මාළු වෙළදපොළ ඉදිරිපිට මෙන්ම උසාවිය ඉදිරිපිට ද අලවා තිබු ප්‍රධාන දේශපාලන සටන් පාඨයන් වුයේ 'සයිටම් හකුලාගනු' / 'නිදහස් අධ්‍යාපනයට අත නොතබනු' / 'නිදහස් සෞඛ්‍ය සේවයට අත නොතබනු' / 'සිසු මර්ධනය වහා නවත්වනු' ආදී යය. මාගේ ඥාති පුත්‍රයෙකුද වෛද්‍ය විද්‍යාව හැදාරීමට විශ්ව විද්‍යාලයට ඇතුල්වී දැන් අට මාසයක් තිස්සේ අඛණ්ඩ උද්ගෝෂණවල නිරතවෙමින් සිටී. උද්ගතවී ඇති තත්වය පිලිබදව ඔහුගේ දෙමාපියන් පසුවනූයේ දැඩි නොසන්සුන්තාවයකය. ඔහු කුමන මොහොතේ හෝ නිරුපද්ද්‍රිතව ගෙදර එනතෙක් ඔවුන් බලා සිටිනුයේ දැඩි නොඉවසිල්ලකිනි. මුදල් තිබේ නම් පිටරට විශ්ව විද්‍යාලයකට ඔහුව යවා  වෛද්‍ය උපාධිය අවසන් කිරීමට හැකිනම් කෙතරම්දැයි ඔවුනට අනේකවාරයක් සිතෙන බව ඔවුන් සමග වූ පිලිසදරේදී මට හිතීගිය වාර අනන්තය.  

කලක් ශිෂ්‍ය ක්‍රියාකාරිකයෙකුවූ දැන් මීගමු උසාවියේ නීතීඥයෙකු ලෙස කටයුතු කරන අපේ පැරණි වමේ ක්‍රියාකාරිකයෙකු දැක්වුයේ සයිටම් සටන ආණ්ඩුව දන ගස්සන තෙක් නොනැවතෙන පුළුල් මහජන ක්‍රියාකාරීත්වයක් බවට ක්‍රමයෙන් වර්ධනය වෙමින් පවතින බවය. 

ඒ ගැන වැඩි යමක් කථාකිරීමට මත්තෙන් ඔවුන් කලක් රථගාලක් ලෙස භාවිතාකල මීගමුව කොටුව ඉදිරිපිට පිහිටි දැන් අතහැර දමා ඇති වල් වැදී ගිය රථගාල පෙන්වා මා එම නීතීඥ මිතුරාගෙන් ''මේ ගැන මිනිස්සු මුකුත් කියන්නේ නැතිදැයි?" ඇසුවෙමි. එවිට ඔහු කියා සිටියේ ''ඔය car park එක තියෙන කාළේවත්, දැන්වත්, මිනිස්සුන්ටවත්, ආණ්ඩුවටවත්, උසාවියේ කට්ටියටවත්, පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තුමේන්තුවටවත් (මීගමුව පැරණි පෘතුගීසි/ලන්දේසි කොටුව අසල භූමිය අයත්වන්නේ එම දෙපාර්තමේන්තුවටය), උබට තියෙන තරම්වත් (උපහාසයට මෙන් ඉන් අදහස් කලේ මාවය) කිසිම උවමනාවක් නෑ'' යනූවෙනි. 

එම සත්‍ය පිලිබදව ඔහුට ඇති අවබෝධය සයිටම් සටන ගැන නැත්තේ මටද? ඔහුටද ?  යන්න වෙනම ප්‍රශ්නයකි. එහෙත් සයිටම් සටනට ඇති ජවය තුල ඒවැනි අදහසක් එම ක්‍රියාකාරීන් අතර ඇතිවීම වැළක්විය නොහැක. තරුණ සහ ශිෂ්‍ය ජවය මත පදනම්වූ සයිටම් සටන 'තරුණයෝ විප්ලවයේ ගිනිසිළුව' යැයි ලෙනිනියානු ප්‍රකාශය  නැවත සිහිපත් කරයි. 

සයිටම් සටන පුළුල් මහජන ක්‍රියාකාරීත්වයක් බවට පත්ව රනිල් වික්‍රමසිංහගේ නව ලිබරල්වාදී ආර්ථික සහ සමාජ ප්‍රතිසංස්කරණ ක්‍රියාවලිය ආපස්සට හැරවිය හැකි ලෙස මහජනයා සංවිධානය කිරීමට සමත් ව්‍යාපාරයක් බවට පත්වීමේ අභියෝගයට මුහුණදී සිටී. එය සයිටම් විරෝධී ව්‍යාපාරයට පමණක් නොව ලාංකීය වමේ ව්‍යාපාරයටද, සෙසු සමාජ ව්‍යාපාරයන්වලටද දිගින් දිගටම මුහුණදීමට සිදුවූ දැවන්තම අභියෝගයය. අද එය නැවත නැවතත් අළුත් වටයක් මතුවී ඇත. සයිටම් සටන මහජනයාගේ නිදහස් අධ්‍යාපන, සෞඛ්‍ය  සහ ධනවාදය විසින් බිලිගන්නා අවම මිනිස් අයිතීන් කිහිපයටවත් එරෙහිව සටනක්  ලෙස එදිරියට ගෙනෙන අතරම එය මහජනයාගේ සටනක් බවට පත්කරගැනීමේ  නිරන්තර අරගලයක යෙදීමට සිදුව ඇත. අනෙක් අතින්, එය මහජනයාට මුහුණදීමට ඇති තවත් පීඩාවක් නොවන වගටත් සිතිය හැකි වටපිටාවක් නිර්මාණය කිරීමට දායකවන්නේ නම් කෙතරම් හොදදැයි යනුවෙන් සිතුනවාරද එමටය. එය සටනේ පරමාර්ථය පිළිබද ගැටලුවකට වඩා උපාය, උපායන් පිළිබදව ගැටළුවක් බව මගේ තේරුම්ගැනීමයි. 

 මාකස් ප්‍රියන්ත පෙරේරා

01/09/2017.