සමන් ද සිල්වාගේ පරමාදර්ශය ඩෙස්මන්ඩ් ද සිල්වා ද?

සමන් ද සිල්වා (Saman de Silva) බොහෝදුරට ඩෙස්මන්ඩ් ද සිල්වා (Desmond de Silva) ව අනුගමනය කළාද?" කියන කුතුහලය මට කාලයක් තිස්සේ තිබුන දෙයක්. හැබැයි මට එහෙම හිතන්නේ සමන් ද සිල්වාගේ හැම සින්දුවක් සම්බන්ධයෙන්ම නෙමෙයි. අර "පුන්චි කුරුළු කුඩූවේ උන් ඉන්නවා පාඩුවේ" වගේ සින්දු එහෙම සන්සන්දනය කරන්න බෑ. ඒත් ඔහුගේ බොහෝ සින්දු සම්බන්ධයෙන් ඩෙස්මන්ඩ් ද සිල්වාගේ බලපෑමක් ලැබූ බව පෙනී යන දෙයක්. සමන් ද සිල්වාගේ සින්දු සම්බන්ධයෙන් ඩෙස්මන්ඩ් ද සිල්වාගේ බලපෑම සීයට 50 (50% ක්) නැතිනම් අර්ධ වශයෙන් යැයි කියලා හිතමු, ඒත්, සමන් ද සිල්වාගේ ප්‍රාසාංගීක ඉදිරිපත් කිරීම් (Stage performance) සම්බන්ධයෙන් බලන විට, ඔහු හුගාක්දුරට ඩෙස්මන්ඩ් ද සිල්වාගේ විලාසිතාව සහ ඉදිරිපත් කිරීම සෑහෙන්න දුරට අනුගමනය කළ බව නම් පැහැදිලියි.

මේ දෙදෙනාම එකම තේමාවක් ඇති සින්දු කිව්වත්, දෙදෙනාගේ ගායන ශෛලිය එකිනෙකට සමාන වෙන්නෙ නෑ. ඩෙස්මන්ඩ්ගේ ගායන ශෛලිය වඩාත් උද්වේගජනකයි (vibrant) සහ ටිකක් පරිණත යි (matured). සමන් ද සිල්වා ගේ සින්දු වල කිසියම් ආකාරයක හැඟීම් බර ගතියක්, චිත්තවේගී බවක් (emotional ) බවක් දකින්නට තියෙනවා. නියරේ පිය නගලා ගීතයේ උනත්  ඒ ලක්ෂණ දකින්න පුලුවන්.

කාල වකවානු එක්ක බලද්දි දෙදෙනාම 1980–90 දශකයන් ඉහළ ජනප්‍රියතාවයක් හිමිකරගෙන සිටි ගායකයින්. ඩෙස්මන්ඩ්ලගේ කාලේම සමන් ද සිල්වාටත් එසේ ඉහල ජනප්‍රියත්වයක් හිමිකර ගැනීමට එක හේතුවක් තමයි සමන් ද සිල්වා "කාලේ තාලය" ආමාන්ත්‍රණය කිරීමට සමත්වීම. "තණ නිල්ල දිගේ ඇදිල යනවා" කියන්නේ අන්න එහෙම සින්දුවක

ඒවගේම සමන් ද සිල්වාට, අර  "දෙව්ලොව දෙවියනේ", "පෙම් මාලිගාවේ අප්සරාවියේ", "පිණිබර හීත යෑමේ මේ උදෑසනේ " වගේ, ප්‍රාසාංගීක ප්‍රසංග වලට ගැලපෙන, නැගලා යන, නටන කට්ටියට අත්පය විසිකරලා නටන්න පුළුවන් සින්දු සෙට් එකක් තිබුනා. එය ඔහුට ප්‍රසංග අඩුවක් නැතුව ගලා ඒමට විතරක් නෙමේ ලෝකය පුරාම වෙසෙන ලාංකිකයන්ගේ ප්‍රසංග වේදිකාවලට ආරාධනා ලැබීමටත් හේතු වුනා. ඇතැම්විට ඩෙස්මන්ඩ් ගෙන් පස්සේ වැඩිම විදේශ ප්‍රසංග සංඛ්‍යාවකට සම්බන්ධ වුනු ලාංකික ගායන ශිල්පියා ඔහු විය හැකියි.

ප්‍රේක්ෂකයන් සමන් ද සිල්වා තුලින් ඩෙස්මන්ඩ් ද සිල්වා දැක්කා ද? කියන්න පැහැදිලි එකගතාවයකට එන්න බැරි ප්‍රශ්නයක් වුනත් සමන් ද සිල්වා ව ඩෙස්මන්ඩ් ද සිල්වා සමග සංසන්දනාත්මකව විමසා බැලීමට ඉන් කිසියම් පදනමක් සැකසෙන බව එයින්ම කියවෙනවා.

මම නම් සමන් ද සිල්වාගේ ආසම සින්දුව "රුවල් නැවෙන් ගොඩ බැහැලා" කියලා කියන සින්දුවටයි. ඒ සින්දුව තුල සමන් ද සිල්වාගේ ලකුණ විතරක් නෙමේ , සමන් ද සිල්ව ලා නියෝජනය කල සංස්කෘතියත් නිරූපනය වෙනවා කියලා මට හිතෙනවා.

මාකස් ප්‍රියන්ත පෙරේරා

28/04/25

රුවල් නැවෙන් ගොඩ බැහැලා

ගාලු කොටුව මැද ඉඳගෙන

හඳපානෙ ගැයුවත් බයිලා

අර ලිස්බන් වල බෝයේ නගරෙ

පෘතුගීසි ජෝලිය අරන්

අහන්නෙ මේ අපේ කපිරිඤඤා

වයලින් මැන්ඩලින්, ට්‍රැංගල්,

බැන්ජො රබන් අතට අරන්

වේදිකාව උඩට ඇවිල්ලා

එළිසම අක්ෂර යොදාලා දහඅට තාලෙට බෙදාල

කියල බලමු තරඟෙට බයිලා

සෙනසුරාගෙ කරට නැගල සිකුරු තරුව තරණ කරල, බ්‍රහස්පතිය දෙවෙනි කෙරුව මං

රාවණාව මෙල්ල කරපු හනුමන්තගෙ බණ අසාල

මූදු හතෙන් එතෙර වුණා මං

සක්වල ගල මුදුනෙ ඉඳල පිදුරුතලාගලට නැගල

සීගිරි ගල අතට ගත්තනං

ගුරැ සරසවි වරම් ලබල හිටිවන පද ගැනල ගොතල බයිල කියල පරදිනවද මං

පොළව යටින් උමං කපල නාග දරණ හඳට විදල

ඉරයි දෙකයි දෙක හැංගුව නං

සක්‍රභවන තුලට නැගල තරු ඔක්කොම බිමට දාල

අහස පුරා කුරුටු ගෑව මං

කැපිලි කෙටිලි අහක දාල දිණුංකණුව මත ඉඳගෙන

තනි කකුලෙන් පිණුං ගැහුවනං

ගුරැ සරසවි වරම් ලබල විදුරණ පද ගැනල ගොතල

බයිල කියල පරදිනවද මං

# සමන් ද සිල්වා මහතාට මොක්සුව අත්වේවා#