Friday, 31 May 2024

උසාවියේ තීන්දුවෙන් ට්‍රම්ප් ගේ ගමන නැවතිය හැකිද?

 

ඇමැරිකාවේ නිව්‍ යෝර්ක් අධිකරණය අද ලබාදුන් නඩු තීන්දුවත් සමග ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් (Donald Trump) එරට අධිකරණයක් මගින් අපරාධයකට වරදකරු වූ පළමු ඇමැරිකානු ජනාධිපතිවරයා බවට පත්ව තිබෙනවා. ඔහු වරදකරු වී ඇත්තේ 2016 මැතිවරණයට පෙර ඉදිරිපත් කළ සිය ව්‍යාපාර ගිනුම් ලේඛණවල 'Stormy Daniels' නම් නිරුවත් නිරූපන ශිල්පිනියකට (Porn star) ගෙවූ ඇ. ඩො.ලර් 130, 000 මුදල් සැඟවීමට කූට ලේඛන සකස් කිරීම සම්බන්ධයෙනුයි. ඒ සම්බන්ධයෙන් දඩුවම් නියම කිරීම ජුලි 11 වැනි දින දක්වා කල් තබා ඇති අතර ඔහුව සිරගත කිරීම හෝ බෝහෝ දුරට දඩයක් නියම කිරීම හෝ සිදුවිය හැකියි.


එහෙත් එසේ දඩුවමක් නියම වූවත්, අපරාධ වාර්තාවක් (criminal record) ලැබුනත්, ඔහුට තවමත් ජනාධිපති ධුරයට තරඟ කිරීමට පමණක් නොව ජනාධිපති ධුරය භාර ගැනීමටත් හැකිවීමයි.


ඒය ඇමැරිකානු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ ලොකු හිඩසක් ලෙස අර්ථකථන කළ හැකිවූවත්, එහි අනෙක් පැත්ත තමයි නඩු පටලවා කිසිවෙක් ජනාධිපතිවරණයට ඉදිරිපත්වීම කඩාකප්පල් කිරීමට නිතිය යොදාගැනීම වැලැක්වීමයි.


ට්‍රම්ප්ට අනුව මෙම නඩුව “දූෂිත” / "දේශපාලනය අරමුණක්" ඇති නඩුවක්. තමා “අහිංසක” බවත් ඔහුගේ නීතීඥයින් මාර්ගයෙන් අභියාචනයක් ඉදිරිපත් කිරීමට සැලසුම් කර ඇති බවත් ඔහු දක්වනවා.


ජනාධිපති Biden මේ නඩු තීන්දුව ගැන මෙන්ම ජනාධිපතිවරණය ගැනත් කියන්නේ ට්‍රම්ප් ව පරාජය කිරීමට ඇති හොදම මාර්ගය වැටී ඇත්තේ මැතිවරණ ව්‍යාපාරය හරහා ඡන්ද පෙට්ටිය තුළින් ප්‍රකාශවන 'මහජන මතය' තුල පමණක් බවයි.


මේ නොවැම්බරයේ යෙදී ඇති ඇමැරිකානු ජනාධිපතිවරණය තුල ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් නැවැත ජනාධිපති වේ යැයි විශාල මතයක් ගොඩනැගී තිබෙනවා. ඒ වගේම ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් නැවැත ජනාධිපතිවෙනවාට දැඩි විරෝධයකුත් ඇමැරිකානු සමාජය තුල ගොඩ නැගී තිබෙනවා.


ඇත්ත වශයෙන්ම ඉංදියාවේ උපත ලැබූ මේ මොහොතේ ඇමැරිකාවේ ප්‍රකටම දේශපාලන විචාරකයා වන Fareed Zakaria යා ගේ නවතම කෘතිය වන 'Age of Revolutions: Progress and Backlash from 1600 to the Present' (2024) හී විස්තර කිරීමට උත්සහ කරන පරිදි ට්‍රම්ප් සහ ට්‍රම්ප්වාදය, එක්තරා ආකාරයක අපට දැන් පසු කලයුතු අවදියක් (Trump and Trumpism was a kind of phase that would pass, and it's not passing..). එය දේශපාලන ව්‍යාපාරයක් නොවේ (it's not even really a political movement..political movement) ඊටත් වඩා එය දේශපාලන කල්ට් එකක්, දේශපාලන ලබ්ධියක් - It's a cult. It's a personality cult.


එහෙත් Fareed Zakaria ගේ පොතේ පවා පෙන්වා දෙන්නේ වර්තමානයේ ඇතිවෙමින් ඇති දේශපාලනය ප්‍රවාහනයන් තුලින් කියවෙන්නේ තවදුරටත් 'පසුගාමීත්වයන්ට' (backwardness) ඉඩක් නැති බවයි. ලෝකය ගමන් කරමින් සිටින්නේ බහු සංස්කෘතික අනන්‍යතාවයන් සහිත සමාජයකට බවත් (world we're going into, a multicultural world) එය හුදෙක් බහු සංස්කෘතික අනන්‍යතාවයන් ඉවසාදරාලණ සමාජයක වඩා බහු සංස්කෘතික අනන්‍යතාවයන් උත්කර්ෂයට නන්වන (not just tolerated but celebrated) සමාජයක් බවත් තවදුරටත් සීමා කිරීම්, සංවෘත භාවයන් කිසිසේත්ම අදාල නොවන විවෘත සමාජයකට (openness) අප අවතීරණය වෙමින් පවතින බව Fareed Zakaria සිය කෘතියේ දක්වනවා.


පුදුමයකට මෙන් පසුගිය මැයි 20 දා ෆ්‍රැන්සිස් පාප්තුමා ඇමැරිකාවේ CBS රූපවාහිනී නාලිකාවේ Norah O'Donnell සමග පැවැති සම්මුඛ සාකච්ඡාවේදී ද එවැනිම අදහස් රාශියක් දක්වනවා. ෆ්‍රැන්සිස් පාප්තුමා දක්වන්නේද විවෘත භාවය, බහු සංස්කෘතික අනන්‍යතාවය, සංක්‍රමණය ආදිය පිලිගැනීමකින් තොරව ඉදිරි ගමනක් නැති බවයි.


ඒ කෙසේවුවද, එදිරි ගමනක් සදහා මේ දුෂ්කර තීරණාත්මක මොහොත පසුකරගත යුතුමයි. එහිලා ට්‍රම්ප් ලා පමණක් නොව සියළු පසුගාමිකත්වයන් පරාජය කල යුතුමයි.


මාකස් ප්‍රියන්ත පෙරේරා
30/05/24

No comments:

Post a Comment