Tuesday, 25 July 2017

1977 මැතිවරණය මීගමුවට කලේ කුමක්ද?

1977 මහමැතිවරණයේ 40 වෙනි සංවත්සරය පසුගියදා (එනම් 23/07/17දා) සමරණ ලදී. ලංකාවේ මැතිවරණ අතරින් සැමරීමට තරම් වැදගත් දේශපාලන සංදිස්ථානයක් සටහන් කල මැතිවරණයක් ලෙස 1977 මහමැතිවරණයට සුවිශේෂ ස්ථානයක් හිමිවන බව නොරහසකි. ඒ අද ක්‍රියාත්මකවන විධායක ජනාධිපති ධූරය ඇතුලත් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවද, විවෘත ආර්ථිකයද, මැතිවරණ ක්‍රමයද ආදීවූ සියල්ල ඇතුලත් වර්තමාන ශ්‍රී ලංකාව බිහිකිරීමට ක්‍රියාකළ J.R. ජයවර්ධනගේ එක්සත් ජාතික පක්ෂය 6 න් 5 ක බහුතරයකින් බලයට පැමිණි මැතිවරණය නිසාය. 

අනෙක් අතට, ශ්‍රී ලංකාව නවතම මාවතකට යොමුකළ මැතිවරණයක් ලෙස මේ දිනවල විවිධ ක්ෂේත්‍ර තුලින් 1977 මහමැතිවරණය පිලිබදව සාකච්ඡාවක් පැන නැගී ඇති බැවින් එහි ජාතික තලයේ තත්වය නොව ප්‍රාදේශීය මට්ටමේදී අදාල සමාජ-ආර්ථික පරිවර්තනයන් සිදුවුයේ කෙසේදැයි  යන්න විමර්ශනය කිරීම වැදගත්වන අතර එහි සැබෑ විපරිවර්තනයන් කවරාකාර දැයි ඉන් අවබෝධ කරගත හැක. 

1977 මහමැතිවරණය සදහා මීගමුව ආසනයට තරග කිරීමට එක්සත් ජාතික පක්ෂයෙන් ඩෙන්සිල් ප්‍රනාන්දු ද, ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂයෙන් ආනන්ද මුණසිංහද, ලංකා සම සමාජ පක්ෂයෙන් නෙල්සන් පීරිස්ද, ගාමිණී ෆොන්සේකා මහතාද J.R. ජයවර්ධනගේ ප්‍රතිපත්තිවලට එරෙහි ස්වාධීන අපේක්ෂකයෙක් ලෙස ඉදිරිපත්විය. 

එක්සත් ජාතික පක්ෂයෙන් තරගකල නීතීඥ ඩෙන්සිල් ප්‍රනාන්දු මහතා එ.ජා. පක්ෂය ආසන 17ට වැට්ටවූ 1970 මහමැතිවරණයට පවා මීගමුවෙන් තරගකර  එ.ජා. පක්ෂයට ජයග්‍රහණය අත්කරදුන් මන්ත්‍රීවරයෙකු විය. ඔහු ඡන්ද 28, 470ක් ලබාගනිමින් ශ්‍රී. නි. පක්ෂයෙන් තරගකල ආනන්ද මුණසිංහට (13,718) වඩා වැඩි ඡන්ද 14, 752 ක් ලබා පහසු ජයග්‍රහණයක් ලැබීය. ලංකා සම සමාජ පක්ෂයෙන් තරගකල නෙල්සන් පීරිස් මහතා 1,018ක්ද, සිනමාලෝලීන් බහුල ප්‍රදේශයක්වුවද ස්වාධීන අපේක්ෂකයෙක් ලෙස තරගකල ගාමිණී පොන්සේකා මහතාගේ නමටවත්  ලබා ගතහැකිවුයේ ඡන්ද 124 ක්ද පමණි. (මේ ගාමිණි පොන්සේකා යනු සිංහල සිනමාවේ අග්‍රගන්‍ය නළු ගාමිණි පොන්සේකා නොව ඒ නම ඇති වෙනත් තැනැත්තෙක් බව කරුණාවෙන් සලකන්න)

මීගමුවෙන් තේරී පත්වූ එ.ජා. පක්ෂයේ නීතීඥ ඩෙන්සිල් ප්‍රනාන්දු මහතා 1970 සිට පාර්ලිමේන්තුව නියෝජනය කර තිබුනද ඔහුට වඩා ප්‍රබල ස්ථානයක් සහ පිළිගැනීමක් පක්ෂය තුලද, ප්‍රදේශය තුලද, රට තුලද කටාන ආසනයෙන් තරගකර ජයගත් විජේපාල මෙන්ඩිස් මහතාට තිබුණි. 1960 දී මීගමුව ආසනය දෙකඩකර බිහිකල කටාන ආසනය සදහා තරගකිරීමට ඉල්ලා අස්වනවිටත් විජේපාල මෙන්ඩිස් මහතා මීගමුව මහනගර සභාවේ නගරාධිපතිවරයා ලෙස මීගමුවට විශාල සේවයක් කර තිබුණි. 

1964 සිරිමාවෝ බණ්ඩාරනායක මැතිනියගේ රජය පෙරළීමට සී.පී සිල්වා ඇතුළු මන්ත්‍රී කණ්ඩායමේ පැත්ත මාරු කිරීමේ සිට 1975 දී සිරිමාවෝ බණ්ඩාරනායකගේ සමගි පෙරමුණ රජයේ තහනම නොසලකා මීගමුව කිබුලපිටියේ විශාල මහජන රැස්වීමක් කිරීම නිසාත්, රටේ කොයියම්ම හෝ ප්‍රදේශයක සංවිධානය කල එ.ජා. පක්ෂයේ ක්‍රියාකරම් සදහා සිය පියාවූ ඩේවිඩ් මෙන්ඩිස් මහතා සමග බස්රථ සපයාගෙන, කන්ඩ-බොන්ඩ දී සෙනග රැගෙන යෑම සම්බන්දවත්, නිතර එ.ජා. පක්ෂයේ නායකයින්, ප්‍රභූන් සහ රජයේ සේවකයන් ගෙන්වා ආගන්තුක සත්කාර කිරීම් තුලත්, පුංචි රෝමය ලෙස ප්‍රකටවූ කිතුනු ආගමික බලප්‍රදේශයක් වන මීගමුව තුල මෙන්ම රට තුලද බෞද්ධාගමීක උන්නතිය සහ විශේෂයෙන්ම අමරපුර නිකායේ අඹගහපිටිය පාර්ශවය වෙනුවෙන්ද විශාල සේවයක් කිරීම නිසාත්, සලාගම කුලය වෙනුවෙන්ද ක්‍රියාකාරීව මැදිහත්වූ තැනැත්තෙක් ලෙසත් විජේපාල මෙන්ඩිස් මහතා ප්‍රසිද්ධව සිටින ලදී. 

1977 මැතිවරණ සදහා මීගමුව ආසනයෙන් තරගකල, මීගමුවේ හිටපු පාර්ලි‌‌මේන්තු මන්ත්‍රීවරයාවූ ඩෙන්සිල් ප්‍රනාන්දු මහතා සිංහල/දෙමළ/ ඉංග්‍රීසි භාෂා ඉතා චතුරලෙස හැසිරවූ, ඉහල අධ්‍යාපනයක් ලද උගත්, වැදගත්, නිහතමානී නීතීඥවරයෙකු ලෙසත්, දේශපාලනයෙන් තඔ සතයක්වත් උපයා නොගත් අවංක, ඉහල විනිවිද භාවයකින් සහ විනයකින් යුක්තව සිටි තැනැත්තෙකු ලෙසත්, තම පුතාට හෝ පවුලේ කිසිවෙකුට දේශපාලන වාසි සලසා නොදුන්, ශ්‍රී ලංකාවේ කිතුනු ජනයාගේ අයිතිවාසිකම් සහ සුබ සාධනය වෙනුවෙන් විශේෂ නීති ප්‍රතිපාදන ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට ඇතුල් කල යුතුයැයි පාර්ලිමේන්තුවේදී දිගින් දිගටම සටන් කල මන්ත්‍රීවරයෙකු ලෙස ප්‍රචලිතව සිටින ලදී.  (Denzil Fernando, the sitting Roman Catholic UNP M.P. for Negombo at the time of dissolution and Mayor of that city, who kept reminding his co-religionists of all the indignities inflicted on them by the Bandaranaike Governments. Denzil Fernando urged the incorporation of a bill of rights in the Constitution as a safeguard for the future  - A. Jeyaratnam Wilson (2010) Electoral Politics in an Emergent State: The Ceylon General Election of May 1970, page 136) 

එහෙත් ඩෙන්සිල් ප්‍රනාන්දු මහතාට වඩා දේශපාලන බල පුළුවන්කාරකම් අතින් විජේපාල මෙන්ඩිස් මහතා සිටියේ ගව්ගානක් ඉදිරියෙනි. 1977 මැතිවරණයෙන් පසුව ඇතිවූ මැතිවරණ ප්‍රචණ්ඩත්වයන් සදහා ඩෙන්සිල් ප්‍රනාන්දු මහතා නායකත්වය නොදුන් අතර එම අඩුව විජේපාල මෙන්ඩිස් මහතාගේ අනුගාමිකයන් විසින් සහ මීගමුවේ සිටි ඇතැම් UNP චන්ඩීන් අතින් ඉටුවන ලදී. මීගමුව දූව, පිටිපන, තලාහේන පේරුව කොච්චිකඩේ, දළුපොත, පෙරියමුල්ල, කුණ්ඩන්විල, කටුවපිටිය, තෙල්වත්ත හන්දිය, දළුවකොටුව ආදී ප්‍රදේශවල 1977දි පශ්චාත් මැතිවරණ ප්‍රචණ්ඩත්වයන් වාර්තාවුවද එය කටාන, දිවුලපිටිය සහ මිනුවන්ගොඩ ආදී ප්‍රදේශවලට සාපේක්ෂව ඉතා අල්ප විය. 
එහෙත්, 1977 දී J.R. ජයවර්ධන මහතාගේ ප්‍රධාන දේශපාලන පොරොන්දුව වූ 'ධර්මිෂ්ඨ සමාජය' යන්න ගොඩනැගීමට නායකත්වය දෙන්නේ කවුරුන්දැයි යන්න පෙන්වාදීමට මෙන් විජේපාල මෙන්ඩිස් මහතා J.R. ජයවර්ධන රජයේ පේෂකර්ම ඇමතිවරයා ලෙස කැබිනට් මණ්ඩලයට පත්කරගත් අතර පක්ෂය සෝදාපාලුවට ලක්වූ 1970 මැතිවරණයේදී පවා මීගමුව ආසනය රැකගත්, මීගමුවේ පාර්ලි‌‌මේන්තු මන්ත්‍රීවරයා ලෙස 65% ක වැඩි ජන්දයෙන් පත්වූ ඩෙන්සිල් ප්‍රනාන්දු මහතාට හිමිවුයේ කර්මාන්ත සහ විද්‍යා කටයුතු පිළිබද නියෝජ්‍ය ඇමතිධුරය පමණි.

1983 කළු ජුලියටද,  1988-89 සිදුවූ ඝාතන රැල්ල සම්බන්දයෙන්ද, ජෙයරාජ් ප්‍රනාන්දුපුල්ලේ ඇතුළු විරුද්ධ පාක්ෂිකයන්ට තාඩන පීඩන එල්ල කිරීම සම්බන්දයෙන් ද විජේපාල මෙන්ඩිස් මහතාට චෝදනා එල්ලවිය. හේ ආරක්ෂක රථ පිරිවරා ගමන්බිමන් යනවිට, කාටත් වැඩක් නැති, කාටත් කරදරයක් නැති පුද්ගලයෙකුසේ සිටි ඩෙන්සිල් ප්‍රනාන්දු මහතා 'J.R. ගේ ධර්මිෂ්ඨ සමාජයේ' පිටස්තරයෙකු  මෙන් කමිසය උඩින් දමාගෙන මීගමුව ලේල්ලමේන් මාළු මිලදී ගනිමින්, පොළේ එළවලු තෝරමින්, නයිට් බසාර් (Night Bazaar) එකෙන් සෙරෙප්පු මිලදී ගනිමින් වැඩි කලබලයකින් තොරව එහාමෙහා වෙන ලදී.

1977 මහමැතිවරණයෙන් මාස කිහිපයක් ගෙවීයෑමත් සමග මීගමුව නගරයේ පදිකවෙලදුන්ගෙන් පිරීගියහ. මෙතෙක් මුහුදු මාර්ගයෙන් ඉන්දියාවෙන් ගෙන්වූ හොර බඩු  ප්‍රසිද්ධියේ පදිකවේදිකාවේ තබා විකිණිය හැකි තත්වයක් උදවිය. නව කඩසාප්පු ඉදිවූ අතර පැවති කඩසාප්පු නවතම බඩු මුට්ටිවලින් පිරීයන ලදී. මගේ මතකයට අනුව කලකට ඉහතදී පැවති රෙක්ලන්ඩ් ස්ටුඩියෝ අසල ග්‍රීන්ස් පාරේ (Greens Road) පෙදෙස වේගයෙන් දියුණුවිය. අසංග ෆැන්සි හවුස් නමින් නේකවර්ණ භාන්ඩ කඩයක් ජනප්‍රිය වූ අතර නොබෝ කලකින් එවැනි කඩ කිහිපයක් මීගමුව පුරාම දැකිය හැකිවිය. ග්‍රීන්ස් පාරේ එක් කෙරවලකින් ආරම්භකල රත්තරන් බඩු කඩවල් අවසානවුයේ මහවීදිය පාරේ පාලම අසලිනි. මීගමුව 'සිල්වර්ටන්' (Silvertone) සාප්පු සංකීර්නයේ පිහිටා තිබු 'නැෂිනල් සහ පැනසොනික්' නිල ඒජන්ත ආයතනය මගින් රූපවාහිනී සහ වෙනත් ඉලොක්ට්‍රොනික් භාණ්ඩ රටේ බොහෝ ප්‍රදේශවලට පෙර මහාපරිමාණයෙන් මීගමුවේ විකිණීම ආරම්බභ කළේය. මේ සම්බන්දයෙන් මම මීට පෙර ලියූ මීගමුවට TV ආවේ 1976 ටත් පෙරද? යන ලිපියෙන් කියවිය හැක. කටුනායක නිදහස් වෙළද කලාපය ඉදිවීමත් මීගමුව නගරයේ වානිජ්‍ය ධාරිතාවය ඉහල දැමීමට දායකවිය. 1977 හදුන්වාදුන් විවෘත ආර්ථියේ ප්‍රසාරණය සංකේතවත් කරමින් මීගමුව නගරය දෙගුණයකින් විශාලවූ අතර පැරණි බස් නැවතුම තවදුරටත් අළුත්වැඩියා කිරීම ප්‍රයෝජනවත් නොවුයෙන් එය කඩොල්කැලේ ප්‍රදේශයට රැගෙනයන ලදී. පැරණි බස් නැවතුම් පොලේ නවතම සාප්පු සංකීරණයක් ඉදිවන ලදී.  මහජනයාගේ පරිභෝජන රටාවේ වෙනස්කම්ද සිදුවෙමින් පවතින්නේ යැයි කියාපෑමට මෙන් මීගමුව සාන්ත පීතර විදුහල ඉදිරිපිට පිහිටි වෙළදසැල්වල විදුරුශිතකරණයන්හි ඇබරූ හරක් මස් ආදිය (minced beef /Ground meat) පවා විකිණීමට තිබුණ බව මට ඉතා පැහැදිලිව මතකය. 

1977 පසු ධීවර කර්මාන්තයේ සිදුවූ වෙනසද පැහැදිලිව විද්‍යාමානවුවකි. එතෙක් භාවිතාවූ ඔරු, පාරු, තෙප්පම් වෙනුවට නීල් ෆර්නැන්ඩර්ස් මහතා නිර්මාණය කල නීල් මැරීන් ෆියිබර්ග්ලාස් බෝට්ටු ඉතා ජනප්‍රිය විය. විශේෂයෙන්ම වැල්ලවීදිය දේවස්ථානයේ සේවය කල, ධීවරන්ගේ ශාන්තුවරයා ලෙස හැදුන්වූ ජොශ්ප් ප්‍රනාන්දු හෙවත් ජෝ ප්‍රනාන්දු පියතුමා විසින් ධීවර සමිති පිහිටුවා ධීවරයන්ට  මෝටර් ඇන්ජින් ලබාදීමත්, බෝට්ටු සහ වෙනත් ධීවර ආම්පන්න ලබාදීමට කටයුතු කිරීමත් එහිලා විශේෂයෙන්ම බලපෑ බව  නීල් ෆර්නැන්ඩර්ස් මහතාගේ 04/03/17 සිළුමිණ පුවත්පතට ලබාදුන් සම්මුඛ සාකච්චාවේ දැක්වේ. කෙසේවුවද බැංකු, පෞද්ගලික අංශයෙ සහ මාළු මුදලාලිලා බෝට්ටු, එන්ජින්, දැල් සහ වෙනත් ධීවර ආම්පන්න ගැනීමට ණය පහසුකම් සැපයීම්ට පෙරට පැමිණීමත් සමග ධීවරයා ණයකාරයෙක් බවටත්, ඉන්ධන සහ පොලී ගෙවීමෙන් අනතුරුව එදිනෙදා ජීවිතය ගෙවීමට පවා මුදල් නොමැති හිගන්නෙක් බවටත් පත්විය. 

ඒ සමග එතෙක් ළමා-ලපටීන් පැන නෑ හැමිල්ටන් ඇලේ තෙල් තට්ටු පැදීමට පටන් ගැනුනි. ඉවක් බවක්, සැලැස්මක් නැති ඊනියා ආර්ථික සංවර්ධනය හැමිල්ටන් ඇළ ෆියිබර්ග්ලාස් බෝට්ටුවලින් පුරවා, බෝට්ටු එන්ජින්වල දැවිතෙලින් දුෂණය කර තිබුණි. ධීවරයා පමණක් නොව රටද ණය කාරයන් වී සිටියහ. හැමිල්ටන් ඇළ පමණක් නොව රටේම පරිසරයද දුෂණයවී ඇති බව පැහැදිලිවිය. 

එහෙත් නවීන ධීවර යාත්‍රා නිසා ගැබුරු මුහුද තරණය කිරීම ඔස්සේ මීගමු ධීවරයන්ට නව ආර්ථික ඉඩ ප්‍රස්ථාවක්ද විවරකළේය. ඒ ඉතාලිය, ඔස්ට්‍රේලියාව, නවසීලන්තය දක්වා නීතී විරෝධීව පුද්ගලයන් ප්‍රවාහනය කිරීමය. එය යම් පිරිසකට සුගතිය උදාකල අතර තවත් පිරිසකගේ ගේදොරවල් පවා  ණයට උකසට සින්නවෙන, ඇතැමුන් මුහුදු පතුලේ සදහාටම වලලා දමන ක්‍රියාවලියක්විය. මෙම නීතිවිරෝධී සංක්‍රම ක්‍රියාවලිය මීගමුවේ දියත්වූ අයුරු මම මීට පෙර  ලියූ සෝමවංශ අමරසිංහගේ සිට ඉතාලිය, ඔස්ට්‍රේලියාව සහ නවසීලන්තය දක්වා රටපටවන මීගමුවේ වරාය නම් ලිපිය ඔස්සේ කියවිය හැක.

අනෙක් අතට, එතෙක් හෝටල් සහ ආපනශාලා කිහිපයක් පමණක් පැවති මීගමුව ලුවිස් පෙදෙස (Lewis place, Negombo) පෝරුතොට දක්වා හෝටල් සහ රෙස්ටුරන්වලින් පිරීයන ලදී. ඒ සමග ඇතිවූ ළමා අපයෝජනයන්, ගණිකා වෘර්තිය, මත්ද්‍රව්‍ය උවදුර ආදියට එරෙහිව පල්ලිය දැවන්ත සටනකට අවතීරණයවිය. ඒ අතරින් මීගමුව දොන් බොස්කෝ (Don Bosco) දේවස්ථානය ප්‍රධාන තැනක් ගන්නා ලද අතර මත්ද්‍රව්‍ය උවදුරට එරෙහි සටන අබා කොස්තා පියතුමාගේ ජීවිතය පවා අහිමිකරන තත්වයක් දක්වා ව්‍යාප්තවිය. පල්ලියේ මෙම පෙළගැස්මා ගැනමා මීගමුවේ 'ගේ ලෝඩ්ස්'? යන ලිපිය ඔස්සේ සාකච්චාවට ලක්කර ඇත. 

1977 හදුන්වා දුන් විවෘත ආර්ථිකය දේශීය කර්මාන්තවලට මරු පහරක් එල්ල කරන ලදී. ලංකාව තුල පමණක් ලොව පුරාම පිලිගැනීමකට ලක්වු, ශ්‍රී ලංකාවට පිගන් කර්මන්තය හදුන්වාදුන්,  එතෙක් ධීවර සහ සංචාරක කර්මාන්තයට පමණක් ප්‍රසිද්ධව සිටි මිගමුව ලංකාවේ කර්මාන්ත සිතියමේද ස්ථානගත කල, ප්‍රදේශයේ සිය ගණනක් දෙනාට රැකියා අවස්ථා සලසාදුන්  මීගමුව පෙරියමුල්ලේ පිහිටි ලංකා පිගන් සංස්ථාව දේශපාලන අතපෙවීම් හේතුවෙන්ද, චීනයෙන් ඉතා අඩුමුදලට පැමිණි පිගන් නිෂ්පාදනවලට තරගයක් දීමට නොහැකිවීම නිසාත් 1990 දී වසා දමන ලදී. අද එම භූමිය සුපිරි නිවාස සංකීරණයක් ඉදිකොට ඇත. විවෘත ආර්ථිකයේ එක් පැතිකඩක් මීගමුව පෙරියමුල්ලේ පිහිටි මෙම පිගන් කර්මාන්තශාලාව කියාපාන බව මම මීට පෙර ලියූ මීගමුවේ ලංකා පිගන් කම්හල-ශ්‍රී ලාංකිකයන්ට පිගන් සංස්කෘතිය හදුන්වාදුන් ලංකාවේ ප්‍රථම පිගන් කම්හල යන ලිපියේ දක්වා තිබේ. 

කෙසේවුවද, මහාචාර්ය B. L. පණ්ඩිතරත්නට අනුව  1977 සිදුවූ ආර්ථික ප්‍රවනතාවයන් නිසා මීගමු නගරයේ ආර්ථික වර්ධනය  1977-1983 දක්වා වූ වසර 6 තුල පමණක් එතෙක් පැවතියාට වඩා කිහිපගුණයක වර්ධනයක්  සිදුව ඇත .(B. L. Panditharathna (2000) Negombo city Morphology and Development,  page 14 ). 
එහෙත් මෙම ආර්ථික ප්‍රාතිහාර්ය 1983 කළු ජූලියත් සමග එකවර දවා අළුකර දමන ලදී. කවදත් සියළු ආගම් සහ ජාතීන් ඉතා ඉහල සහයෝගයකින් ජීවත්වූ මීගමුව ජාතිවාදය විසින් නොව අවස්ථාවාදයත්, දේශපාලන අවශ්‍යතාවයන් විසින් ගිනිබත් කළේය.  මීගමුව නගරයේ ආර්ථිකයේත්, ව්‍යාපාර  ක්ෂේත්‍රයේත් වැඩි කොටස්කරුවන් වූ දෙමළ ව්‍යාපාර ප්‍රජාවගේ බොහොමයක්   ව්‍යාපාර මංකොල්ලකා පසුව ගිනිතබා විනාශ කළේය. එය මීගමුවේ බොහොමයක් දෙමළ ව්‍යාපාරිකයන් යාපනය, ඉන්දියාව, බටහිර යුරෝපය, කැනඩාව, සිංගප්පූරුව සහ ඔස්ට්‍රේලියාවට පිටුවහල් කළේය. මීගමුවේ කළු ජුලිය ගැන මම මීට පෙර ලියා ඇති  කළු ජූලියට පෙර මීගමුවේ සිදුවීම් තුනක් යන ලිපියෙන් කියවිය හැක. 

ඉන් අනතුරුව උදාවූ සමය තුල  විජේපාල මෙන්ඩිස් මහතාගේ ඍජු හිතවත්කම් ඇති,  දකුණු පළාත සිය මුල්ගම් පෙදෙස ලෙස සැලකු පිරිසක් මීගමුවේ ව්‍යාපාර ප්‍රජාවක් ලෙස ඉස්මතු විය. 1990 දශකයේදී මීගමුව පුංචි පන්සල කේන්ද්‍රකර ගනිමින් හෙළ උරුමයේ රතනසාර හිමියන්ගේ නායකත්වයෙන් 'සිංහල වීර විධානයේ' ශාඛාවක් සිංහල ව්‍යාපාරිකයන්ගේ එකතුවක් ලෙස ගොඩනගන ලදි. එමගින් සිංහල ව්‍යාපාරිකයන්ගේ ශක්තිය වර්ධනය කිරීම අපේක්ෂා කලමුත් සිංහල වීරවිධානය සහ සිංහල උරුමය පෙනීසිටින සිංහල යනු සිංහල-බෞද්ධ යැයි පෙනීයෑම නිසා එහි සිටි සිංහල කතෝලික ව්‍යාපාරිකයන් ටික කලකින්ම ඉවත්වයෑමත් සමග සිංහල උරුමයේ ඉහත උත්සහය ව්‍යාර්ථවන ලදී.  ඊට අමතරව 1983 කළු ජුලිය සම්බන්ධයෙන් පොලිස් පරීක්ෂණවලට ලක්වූ පිරිසද ක්‍රමයෙන් ව්‍යාපාර ක්ෂේත්‍රයට පිවිසිම දැකිය හැකිවිය.  එහෙත් ඒ සියල්ල අභිබවා යමින් මුස්ලිම් ව්‍යාපාර ප්‍රජාව ශක්තිමත් වර්ධනයක් සිදුවිය. පසුව දෙමළ ව්‍යාපාර ප්‍රජාවද නැවත සිය ස්ථාවර සතුකර ගන්නා ලදී. කෙසේවුවද, අදවන විට ව්‍යාපාර ක්ෂේත්‍රය තුල සියළු ආගම් සහ ජාතීන් අතර සම්මිශ්‍රණයක් දැකිය හැකිවේ.  

එහෙත් කළු ජූලියේ ප්‍රථිපල මීගමුව නගරයේ කඩ ගිනි තැබීමට පමනක් සීමා නොවන ලදී. නිසි විසදුමක් නොලද දෙමළ දේශපාලන අභිලාෂයන් කළු ජුලියත් සමග තවදුරටත් තීවුරවිය. ඒවන විටත් උතුරු-නැගෙනහිර පළාත්වල ධීවර කර්මාන්තයේ යෙදෙමින් සිටි දහස් සංඛ්‍යාත මීගමු ධීවර ප්‍රජාවක් සිවිල් යුද්ධය නිසා අවතැන්වී මීගමුව පිටිපන, දූව, වැල්ලවීදිය සහ කුඩාපාඩුව පැමිණියහ. එම අවතැන්වුවන් වෙනුවෙන් ප්‍රදේශයේ කතෝලික දේවස්ථාන සහ එම දේවස්ථානවලට අයත් ශාලා සරණාගත කදවුරු බවට පරිවර්තනය විය. තමන්ගේම රට තුල, තමන්ගේම ගමේ සරණාගතයන් ලෙස ජීවත්වීමට ඔවුන්ට සිදුවන ලදී.

1977 දේශපාලන පෙරළිය විසින් මීගමුවට ලබාදෙන ලද ඊලග හොදම දායාදය වුයේ එතෙක් කොළඹ දිස්ත්‍රිකයේ කොටසක් ලෙස පැවති මීගමුව ගම්පහ නමින් බිහිකළ නව දිස්ත්‍රික්කයට අනුයුක්ත කිරීමය.  කොළඹ හැරුණු කොට බස්නාහිර පලාතේ ඊළගට තිබු විශාලතම නගරයවූයේත්, ලංකාවේ හතරවන විශාලතම නගරය වන්නාවූත් මීගමුව අලුතින් බිහිවූ දිස්ත්‍රික්කයේ අග නගරය නොකොට එතෙක් කුඩා කඩ මණ්ඩියක්ව පැවති ගම්පහ දිස්ත්‍රික්කයේ  අග නගරය කිරීම තුල මීගමුව පැහැදිලිව නොසලකා හරින ලදයි යන්න  නගරයේ සාකච්චාවට ලක්විය. 


'මීගමුවට ඇයි කුඩම්මාගේ සැලකිලි?' 


යන මීගමුවේ ප්‍රකට දේශපාලන යෙදුම තුල කියවෙනුවේ මීගමුවේ බහුතර ජනයා කතෝලිකවීම තුල ඔවුන් නොසලකා හැර ඇත යන්නය. මීගමුව දිස්ත්‍රික්කය නොවී ගම්පහ දිස්ත්‍රික්කයවුයේ ඇයිදැයි මීගමුවේ එවකට පාර්ලි‌‌මේන්තු මන්ත්‍රීවරයාවූ ඩෙන්සිල් ප්‍රනාන්දු මහතාගේන් විමසා ඇති විටක ඔහු දක්වා ඇත්තේ එය තමාගේ හැකියාවෙන් එපිට පැවතුන කාරණයක් බවය (it was out of my hands). අලුතින් බිහිවූ දිස්ත්‍රික්කය ගම්පහ දිස්ත්‍රිකය කරගැනීම සදහා වැඩි වෙහෙසක් දැරුවෙක් ලෙස සැලකුණ මහාචාර්ය A. V. සුරවීර ඒ වනවිට එම උත්සාහය සදහා විජේපාල මෙන්ඩිස් මහතාගෙන්ද පුර්ණ සහය ලබාගෙන තිබුනි. 

විජේපාල මෙන්ඩිස් මහතාද එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ අනාගත නායකත්වයත්, රටේ අගමැති ධුරයත් බලාපොරොත්තුවුයෙන් ඒ සදහා අලුතින් හදුන්වාදුන් සමානුපාතික නියෝජන ක්‍රමය යටතේ ගම්පහ දිස්ත්‍රික්කය තුල වැඩිම මනාප චන්ද ප්‍රමාණයක් ලබාගැනීමේ අටියෙන් මීගමුව දිස්ත්‍රික්කය නොවී ගම්පහ දිස්ත්‍රික්කයවීම සදහා සහය ලබාදුන් බව පෙනේ. එහිලා එක් උදාහරණයක්වනුයේ 1989 මහා මැතිවරණය සදහා විජේපාල මෙන්ඩිස් මහතා විසින් බෙදාහැරී පත්‍රිකාවක සදහන්වී ඇත්තේ 'ගම්පහ දිස්ත්‍රික්කයක් කල විජේපාල මෙන්ඩිස් මහතා යනුවෙනි'. අගමැති ධුරය පමණක් නොව පක්ෂ නායකත්වය යන සිහිනයෙන්ද බිම ඇදවැටුන ඒ මහතා අවසානයේදී එක්සත් ජාතික පක්ෂයෙන්ද පන්නා දමන ලදී. එහෙත් අවාසනාවකට එම සිහිනය පසු කලෙක ජෙයරාජ් ප්‍රනාන්දුපුල්ලේ මහතාට දැකීමට සැලැස්වූ බවත් එහිලා ඔහු ගත් විවිධ ක්‍රියාමාර්ග හමුවේ එතුමා එතෙක් නායකත්වය දුන් ජන ප්‍රජාවගෙන් දුරස්කිරීමට එය හේතුවූ බවටත් මතයක් තිබේ. 

කෙසේවුවද, කෙතරම් යහපත් දේශපාලන චරිතයක්වුවද මීගමුවට ප්‍රමාණවත් සේවයක් නොකළ ඩෙන්සිල් ප්‍රනාන්දු මහතාට මීගමුව ප්‍රදේශයේ එතෙක් පැවති පෘතුගීසි-ලන්දේසි සුසාන භූමි දෙකවත් රැකගැනීමට නොහැකිවිය. වර්තමාන මීගමුව අධ්‍යාපන කාර්යාලය, ලේකම් කාර්යාලය සහ උසාවිය පැවති භූමිය කලක් ප්‍රචලිතව පැවතියේ මීගමුව ලන්දේසි සුසාන භූමිය ලෙසය. 1690 ගණන්වල මියගිය ලන්දේසි ජාතිකයන්ගේ පවා නම් සටහන් කරමින් ඉදිකර තිබු සොහොන් පලකවලින් පිරී පැවති එම භූමිය බුල්ඩෝසර් කර ඉහතින් සදහන්කල ගොඩනැගිලි ඉදිකර තිබේ. රාජයේ නිළධාරීන් අදාල ගොඩනැගිලි ඉදිකිරීමට මෙම භූමිය තොරගත්විට එය වැලක්වීමට ඩෙන්සිල් ප්‍රනාන්දු මහතාට නොහැකිවිය. ඉන් ඉදිරිපිට පාරේ අනික් පැත්තේ පිහිටා තිබී ඇත්තේ පැරණි පෘතුගීසි සුසාන භූමියය. එහි මීගමුව කොටුවේ සිටි පෘතුගීසි ජෙනරාල්වරු දෙදෙනෙකු පවා භූමදානය කර ඇතිබවට වාර්තා තිබේ. එහෙත් මෙම සුසාන භූමි දෙක පමණක් නොව මීගමුවේ  පැරණි උරුමය වන මීගමුව කොටුව රැකගැනීමට පවා, 1983 දී සිරිල් මැතිව් ඉවත්කිරීමෙන් පසුව කර්මාන්ත සහ විද්‍යා කටයුතු ඇමතිවරයා ලෙස පත්වූ, ඩෙන්සිල් ප්‍රනාන්දු මහතා පමණක් නොව 1977 පසු  බිහිවූ කිසිදු දේශපාලකයෙකු කිසිවක් සිදු නොකරන ලදී. ඒ වෙනුවට සිදුවුයේ මීගමුවේ පැරණි උරුමයන් ක්‍රමයෙන් විනාශවී යෑමට ඉඩදී බලාසිටීමය. නැතහොත් පැරණි මීපුර සිනමාශාලාවට නිමල් ලාන්සා නගරාධිපතිවරායව සිටියදී කලාසේ කඩා බිද දැමීමය. 

1977 හදුන්වාදුන් සමානුපාතික මැතිවරණ ක්‍රමය ඔස්සේ පලාතට මන්ත්‍රීවරයෙකු නොවීම වැඩියෙන්ම බලපෑ මැතිවරණ කොට්ටාශය වුයේ මීගමුවය. 1977 මැතිවරණයෙන් පසු ගෙවීගිය වසර 40යෙන් අඩකඩ ආසන්න කාලයක් මීගමුව ගතකලේ මන්ත්‍රීවරයෙකු නැතිවය. ඩෙන්සිල් ප්‍රනාන්දු මහතාගෙන් පසුව ටික කලකට තේරීපත්වූ සරත්චන්ද්‍ර ගුණරත්න මහතා මීගමුව දේශපාලනයේ සිටි මහතාම දේශපාලනයේ අවසන් පරපුර නියෝජනය කළේය. ඉන් පසුව පැමිණි ආනන්ද මුණසිංහ, සරත් ගුණරත්න පමණක් නොව මීගමුවෙන් විශාල චන්ද සංඛාවක් ලැබූ ජෙයරාජ් ප්‍රනාන්දුපුල්ලේ සහ නිමල් ලාන්සා ද දේශපාලනයෙන් ධනවතුන්වූ බවට චෝදනා එල්ලවේ. එහෙත් දේශපාලන විරුද්ධවාදීන්ගේ චෝදනා කෙසේවුවද,  වෘත්තීයෙන් දක්ෂ නීතීඥයෙකුවූ ජෙයරාජ් ප්‍රනාන්දුපුල්ලේ මහතාට සහ  වෘත්තීයෙන්  දක්ෂ විශේෂඥ වෛද්‍යවරියක්වූ එම මහතාගේ මැතිනියවන වර්තමාන පාර්ලි‌‌මේන්තු මංත්‍රී සුදර්ශනී ගුනවර්ධන මැතිනියට දේශපාලනයෙන් තොරවවුවද ධනවතුන්වීමටවූ හැකියාව කිසිසේත්ම බැහැර කල නොහැක. මීගමුව-කටාන-ගම්පහ පමණක් නොව රටපුරාම ඔවුන්ටවූ පිළිගැනීම දේශපාලනය තුලින් වඩාත් ඉස්මතුවුවද, එහි මුලික පදනම ඔවුන්ගේ වෘත්තීමය දක්ෂතා ඔස්සේ ගොඩ නැගුනකි. කෙසේවුවද, ඔවුන්ට පවා 1977න් පසු මෙරට ගොඩනැගුන දේශපාලන ප්‍රවාහයෙන් සම්පුර්ණයෙන්ම මිදී ඊට පෙරපැවති දේශපාලන පරමාදර්ශයන් නැවත ගොඩනැගිය හැකි දේශපාලනයක් ස්ථාපිත කිරීමට නොහැකිවන ලදී.

මේ වූකලී 1977 මහමැතිවරණය මීගමුවට ගෙන දුන් උරුමයන්ය. මීගමුවට පමණක් නොව රටටම උරුම කරදුන් උරුමයන්ය. මීගමුව පෙන්වනුයේ රටේම සිදුවූ විපරිවරත්නයේ එක් ප්‍රතිබිම්බයකි. 

1977 මැතිවරණයත් සමග දේශපාලනයට පැමිණි අගමැති රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා පසුගිය 40 වසරේම මීගමුවේ පැවති රැස්වීම්වලදී දැක්වුයේ මීගමුව සංචාරක නගරයක් ලෙස සංවර්ධනය කරන බවය. එහෙත් අද එය සංචාරකයන්ට පමණක් නොව එහි වැසියන්ට පවා ජීවත්වීමට  අපහසු ඩෙංගු වසංගතය බිලිගත්, අපිරිසිදු නගරයක් වී ඇත. අඩුම තරමින් සංචාරකයන් දහස්ගණනින් පැමිණ නරබන මීගමුව කොටුව සහ එහි වික්ටෝරියා ඇති වික්ටෝරියා රැජිනගේ පදවිපාත්‍රිය අනුස්මරණය කිරීමට ඉදිකළ ඔරලෝසු කණුව වත් සංරක්ෂණය කිරීමට, ඒ අවට වෙරළ තීරය විනාශකරන කරෝල මුදලාලිලගෙන් මුදවා ගැනීමට හෝ බ්‍රිතාන්‍ය දෙවන එලිසබෙත් මහ රැජින පවා නවාතැන්ගත් මීගමුව නව තානයම හෝ රැකදීමට කල කිසිවක් නැත.

එහින්, මෙම ප්‍රවණතාවයන් වෙනස් කල යුතු නොවේද? වෙනස් කිරීමට නොහැකිනම් නැවත සකස්කල යුතු නොවේද? එය උඩින් කරනතුරු බලා සිටිමුද? නැතහොත් බිම්මට්ටමින්, මීගමුවෙන්ම අරභමුද?

 මාකස් ප්‍රියන්ත පෙරේරා
25/07/17.

Sunday, 16 July 2017

ඇන්ජලෝ මැතිව්ස් ක්‍රිකට් නායකත්වයෙන් ඉවත්වීම පෞද්ගලිකද? දේශපාලනිකද?

Sri Lanka Cricket (SLC) boasts of a pompous slogan which reads: “One nation, one team”. Are we to believe that, very soon, this will be made to read: “One nation, one team, one religion?...How would it be for those priests and nuns who gave Mathews a grand felicitation at St. Anne’s Church in Wattala, a few years ago, when he was appointed Sri Lanka Captain, and the numerous sermons they bestowed about his faith? Did Mathews compromise or, was he made to compromise on his conscience?"

ඉහතින් දැක්වෙනුවේ ඉකුත් මැයි 30 වෙනිදා ශූරයන්ගේ කුසලානය සදහාවූ තරගාවලියට (ICC Champions Trophy) ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් කණ්ඩායම පිටත්වීමට පෙර ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් සභාපති තිලංග සුමතිපාල මහතා ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් කණඩායම දළදා ආශිර්වාදය  ලබාගැනීම සදහා   දළදා මාලිගාවට රැගෙන යෑම සම්බන්දයෙන් නිකුත්වූ ඡයාරූපයක් සහ එම ක්‍රියාවලිය සම්බන්දයෙන් D.B.S. Jeyaraj ගේ වෙබ් පිටුවේ 30/05/17 දින පළකර තිබු Is Thilanga Sumathipala Mixing Religion With Cricket by Forcing the Christian Angelo Mathews to Worship at the Buddhist “Dalada Maligawa”?  නම් ලිපියෙන් උපුටාගත් පාඨයන්ය. 

දළදා ආශීර්වාදය ලබා ශූරයන්ගේ කුසලානය සදහා පිටව ගිය ශ්‍රී ලංකා කණඩායම පළමු වටයෙන්ම ගෙදර ආවේ තිසර පෙරේරා අතින් තීරණාත්මක උඩ පන්දුවක් ගිලිහීයෑම නිසා බව පෙනීයන ලදී. ඉන් අනතුරුව යෙදුන සිම්බාබ්වේ කණඩායමේ සංචාරය සදහා නම් කල එක්දින සංචිතය සදහා තිසර පෙරේරා ඇතුලත් නොවුනි. මේ දිනවල ඔහු එංගලන්තයේ ප්‍රාන්ත තරගාවලිය සදහා ක්‍රීඩා කරමින් සිටී. තමාගේ මෙන්ම තේරීම් කමිටුවේද තෝරාගැනීම අනුව සකස්කරගත් කණ්ඩායම ක්‍රීඩාකල සිම්බාබ්වේට එරෙහි එක්දින තරගාවලියේ පරාජයවීම හමුවේ ඇන්ජලෝ මැතිව්ස් නායකත්වයෙන් ඉවත්වීමට තීරණය කළේය. ඒ අවසරයෙන් ග්‍රී ලංකා කණ්ඩායමේ නිශ්චිත ස්ථානයක් හෝ අඛණ්ඩ ස්ථාවරයක් නොපෙන්වූ දිනේෂ් චන්දිමාල් සහ උපුල් තරංගට ටෙස්ට්, එක්දින සහ විස්සයි විස්ස නායකත්වයන් උරුමවන ලදී. 

ඒ අනුව දක්ෂතා දැක්වීම හෝ දිගින් දිගටම දක්ෂතා දක්වා තිබීම සහ ඒ ඔස්සේ කණ්ඩායමේ නිශ්චිත ස්ථානයක් හිමිකරගෙන සිටීම ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් කණ්ඩායමේ නායකයාවීමට හෝ නායකත්වය දැරීමට අවශ්‍ය මුලිකම සුදුසුකම නොවන බව පෙන්වාදී ඇත. 

කෙසේවුවද, කතෝලිකයෙකු වන ඇන්ජලෝ මැතිව්ස් ඉල්ලා අස්වෙන්නේ දළදා වහන්සේ වැදීමට සිදුවීම නිසා නොව තවදුරටත් 'නායකත්වයේ නිකන් එල්ලී සිටීම' තමාට කල නොහැකි නිසා බව නායකත්වයෙන් ඉල්ලා අස්වෙමින් මැතිව්ස් දක්වන ලදී. 

ඇන්ජලෝ මැතිව්ස් ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් කණ්ඩායමේ නායකත්වයට පත්වනවිට කණ්ඩායමේ මුල්බැසගෙන සිටි ප්‍රබල ක්‍රීඩකයන් රාශියක් ඉවත්වෙමින් යන යුගයක් විය. නව කණ්ඩායමක් ගොඩනගමින් ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාව ඉදිරියට ගෙනයෑම ඔහුගේ අභියෝගය වන ලදී. එය එක්තරා  ආකාරයකට සමානවනුවේ බන්දුල වර්ණපුරගේ නායකත්වයෙන් යුතු ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් කණඩායම තහනම් දකුණු අප්‍රිකාවේ ක්‍රිකට් සංචාරයකට යෑම නිසා කණඩායමේ සිටි බොහෝ ප්‍රවීණ ක්‍රීඩකයන් තරග තහනමකට ලක්වීම තුල ඇතිවූ තත්වයටය. එහිදී දුලිප් මෙන්ඩිස් හට නායකත්වය හිමිවූ අතර ඔහුගේ අභියෝගයවුයේ මැතිව්ස්ට මෙන් නව කණ්ඩායමක් ගොඩනගමින් ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාව ඉදිරියට ගෙනයෑමය. 1996 ලෝක කුසලාන තරගාවලිය ජයග්‍රහණය කල ශ්‍රී ලංකා කණඩායම ගොඩනැන්වීම පමණක් නොව එම කණඩායමේ කලමනාකරවරයා ලෙස කටයුතු කිරීමේ වගකීම දක්වා දුලිප් මෙන්ඩිස්ගේ භූමිකාව සාර්ථකවිය. රටට මහත් ජයග්‍රහණ රාශියක් අත්කරදුනි. 

එහෙත් මැතිව්ස්ට ඒවෙනි ඉඩප්‍රස්ථාවක්  නොවිණි. ඔහු එංගලන්තයට සහ ඔස්ට්‍රේලියාවට එරෙහිව ටෙස්ට් සහ ඒකදින තරගාවලියන් ජයග්‍රහණය කලද ඔහු නායකත්වය දුන්  කණඩායම ජයග්‍රහණයන්ගේ සුමිහිරි මතකයන්ට වඩා පරාජයන්ගෙන් අමිහිරි මතකයන් ඉතුරු කළේය. එමෙන්ම, දුලිප් මෙන්ඩිස්ගේ කාලයේදී මෙන් නොව මැතිව්ස්ගේ කාලයේදී ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් යනු ශ්‍රී ලංකා අනන්‍යතාවයේ සංකේතයක් වී තිබීම නිසාම මැතිව්ස්ට දැඩි පීඩනයක් එල්ලකරන ලදී: 

එක් පැත්තකින් ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් පරාජයන් ක්‍රීඩාවක ජය-පරාජයන් පිළිබද කතිකාවකට එහා ගිය, ශ්‍රී ලංකාවේ අනන්‍යතාවයට සිදුවෙන හානියක්, ලාංකීක අභිමානයට, වීරත්වයට, ප්‍රෞඩත්වයට සිදුවන හානියක් ලෙස පෙනීයන ලදී. විශේෂයෙන්ම බංගලාදේශයට සහ සිම්බාබ්වේ යන රටවල් හමුවේ සිදුවූ පරාජය තුල මෙම තත්වය වඩාත් ඉස්මතුව පෙනුනි. 

එමෙන්ම ශ්‍රී ලංකා අනන්‍යතාවය සිංහල-බෞද්ධ අනන්‍යතාවයකට ලඝූ කරගැනීමට සිංහල-බෞද්ධ වාර්ගික ජාතිකවාදීන් විසින් ගෙනයන උත්සාහය හමුවේ ශ්‍රී ලංකාවේ ජාතික අනන්‍යතාවයේ කොටසක් ලෙස සැලකෙන ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාවේ නායකයා ලෙස කතෝලිකයෙක් වන ඇන්ජලෝ මැතිව්ස් සිටීම ඉවසන් සිටිය හැකි තත්වයක් නොවීය.  

එම නිසාම ඇන්ජලෝ මැතිව්ස් ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් කණ්ඩායමේ නායකත්වයෙන් ඉවත්වීමත් සමග 'ශූරයන්ගේ කුසලානයට (ICC Champions Trophy) කෙසේවෙතත් ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් කණ්ඩායමට 'දළදා ආශිර්වාදය' දැන් හිමිවී ඇති බව දක්වමින් facebook අඩවිවල පලව තිබුණ පාඨයට ගැබුරු අර්ථයක් ඇතිබව පැහැදිලිය.

දළදා මාලිගාව සහ බුදුන් වහන්සේගේ දන්ත ධාතුව වන දළදාව යනු මෙරට සිංහල-බෞද්ධ වාර්ගික ජාතිකත්වයේ ප්‍රබලතම සංකේතයය. මෙරට මුල් බැසගත් සිංහල-බෞද්ධ අනන්‍යතාවයේ ජීවමාන ලකුණය. සිංහල-බෞද්ධ රාජකීයත්වයේ සහ අධිකාරීත්වයේ උරුමයය. එහින් එය ආගමීක විශ්වාසයක් පිළිබද සාධකයකට වඩා අති ප්‍රබල සංකේතයකි. දළදාව වැදීම තුල සංකේතවත් කරන්නේ කුමක් දැයි යන්න තේරුම් ගැනීට සිංහල උරුමයේ ආරම්භක නායකයෙක්වූ S.L. ගුණසේකර මහතාගේන් හැකිය. ක්‍රිස්තියානි බැතිමෙතෙකුවූ ඔහු දළදා වැදීම ප්‍රතික්‍ෂේප කල බවත් එය ඔහුව පක්ෂ ලේකම්කමෙන් මෙන්ම ඔහුට හිමිවීමට ගිය පාර්ලි‌‌මේන්තු මන්ත්‍රී ධුරයෙන්ද පන්නා දැමීම දක්වා දික්ගැසුණු බවත් කියවේ. ඒ ආකාරයට තිලංග සුමතිපාල ඇන්ජලෝ මැතිව්ස් ඇතුළු සියළු ක්‍රීඩකයන්ගේ ආගමික විවිධත්වයන් සහ වෙනස්කම් ගැන සැලකීමකින් තොරව දළදා වැදීමට රැගෙන යෑම ඇන්ජලෝ මැතිව්ස්ට නායකත්වයෙන් ඉවත්වී යෑම දක්වා දිග්ගැස්සුනිද? 
 එය ඔහුට යම් ලෙසකින් බලපෑවේදැයි ඔහුගෙන්ම අසා දැනගත යුතුය. 

තිසර පෙරේරාව සිම්බාබ්වේ තරගාවලියට ඇතුල්කර නොගත්තේ ඔහුට එංගලන්තයේ ප්‍රාන්ත තරගාවලියට යෑමට ඉඩ දීමටද? නැතහොත් තිසර බෝලේ අල්ලන කලින් කුරුසේ අදින්නට ගියාද? එමගින් දළදා වැද ගිය ගමන බකල්වුයේදැයි යන සැකයද?

අර්ජුන රණතුංගට තිලංග සුමතිපාලගෙන් දැන් ඇති ප්‍රධාන තර්ජනය,එකිනෙකාගේ සොරකම් සහ කැත වැඩ ගැන එකිනෙකාට මඩ ගසාගනීමට වඩා, ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාව තුල ඔහු තහවුරු කල ලකුණ සුමතිපාල විසින් ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් ක්‍රීඩකයන් දළදා වන්දනාවට රැගෙන ගොස් සිංහල-බෞද්ධ කිරීම නිසා නැතිවේ දොයි යන්නද ?

මාකස් ප්‍රියන්ත පෙරේරා 
16/07/17

Sunday, 9 July 2017

රටේ මිනිස්සු කාන්සියට ගිය නගරය - මීගමුව

'කාන්සියට මීගමු යනවා..මාන්සියට ගොන් කුර ගෙවුනා' යනු 1970 දශකයේ ජනප්‍රියවූ, ගුවන්විදුලියෙන් නිතර ඇසුණු, නාලනී රණසිංහ ගායන ශිල්පිනිය විසින් ගයනා කල එක් ගීතයකි. නුතන FM ගුවන්විදුලි සේවා ශ්‍රාවකයන්ගේ 'කර්ණ රසායන රසය' දියකර හැරීමට පෙර ශ්‍රී ලංකා ගුවන්විදුලියේ විවිධ සේවාවලින් නිතර ඇසුණු මෙම ගීතය සොයාගැනීමට මම වෙර දැරීමි. එහෙත් එය අන්තර් ජාලයේ හෝ YouTube යේ නොවිණි. ඒ වෙනුවට ඇය (නාලනී රණසිංහ) ගායනා කරන, මර්සිලේන් ජයකොඩි පියතුමා' ලියූ, මින්නේරිය වැව සහ ඒ හා මුසුවුණු ජාතික අනන්‍යතාවය ගැන කියවෙන,  'කහවන් ගොයමට රන්දිය වැහලා' ගීතය නම් පහසුවෙන් සොයාගත හැකිවිණි.  

අප මෙතෙක් කියමින් සිටින කථාව එයින්ම කිය නොවේදැයි මට සිතුනි! එනම් ජාතික අනන්‍යතාවය ගැන කියවෙන නාලනී රණසිංහගේ 'කහවන් ගොයමට රන්දිය වැහලා' ගීතය ඉතිරිවී තිබියදී රටේ ජනයා ගොන්කුර ගෙවාගෙන කාන්සියට ගිය මීගමුව ගැන සදහන් කල ගීතය 'අන්දර්දහන්' වී ඇත. 'ජාතික අනන්‍යතාවයන් ගොඩනැගුනේ ප්‍රාදේශීය අනන්‍යතාවයන් යටපත් කරගෙන'යැයි Will Kymlica (1991/1995/2001) දක්වන අදහස්ද, 'ජාතික-රාජ්‍ය ගොඩනැගෙනුයේ ප්‍රධාන අනන්‍යතාවයක් කේන්ද්‍ර කරගෙන බවත්, ප්‍රාදේශීය අනන්‍යතාවයන් එහිදී අභිබවායෑම අනිවාර්යෙන්ම සිදුවෙන්නේ යැයි' Charles Tilly (1992) දක්වන අදහසද, එහෙත් 'වාර්ගිකත්වයකට, ජාතියකට, ප්‍රදේශයකට පමණක් නොව පුද්ගලයෙකුට පවා හිමි අනන්‍යතාවයන් රාජ්‍යකට හෝ වෙනත් කිසිදු අධිකාරී බලයකට යටපත් කල නොහැකි යැයි'  Walker Connor (1991) දක්වන අදහසද මෙහිදී නිතැතින්ම සිහියට නැගේ. 

මාගේ විශ්වාසය වනුයේ විවිධ අනන්‍යතාවයන් කිසිදු බලඅධිකාරීත්වයක් මගින් යටපත් නොකළ යුතුය යන්නය; රාජ්‍ය එවැනි විවිධ අනන්‍යතාවයන් රැකගැනීමට, ප්‍රවර්ධනයට සහ වැඩිදියුණු කරගැනීමට අවශ්‍ය සහය සහ අවකාශය සැකසීය යුතුය. ඒවිට විවිධත්වයත්, සුන්දරත්වයත්, සහෝදරත්වය සහ සතුටත් රාජ්‍ය තුලත්, පුද්ගලයා තුලත් සුරැකිව පවතිණු ඇති බව මගේ අදහසය.

අවංකවම, මීගමුවටම උරුමවූ අනන්‍යතාවයක් තිබේ. එය පෘතුගීසි යුගයට පෙරත්, පසුවත් පැවතුනකි. පෘතුගීසි යුගයට පෙර තිබී ඇති මීගමුවේ අනන්‍යතාවය 'හින්දු සහ දකුණු ඉන්දියානු සංස්කෘතිය' පදනම් කරගෙන තිබුනි නම්, පෘතුගීසි යුගයෙන් පසු එය 'ක්‍රිස්තියානි සහ බටහිර සංස්කෘතිය'  පදනම් කරගැනුනි. ලන්දේසි, ඉංග්‍රීසි සහ නිදහසින් පසු 70 වසරක කාලයක් පසුකල පසු අද එය පෙර-අපරදිග, ක්‍රිස්තියානි, මුස්ලිම්, හින්දු, බෞද්ධ ආදී සියලූ  සංස්කෘතික පදනම් සම්මිශ්‍රණය කරගනිමින් වඩාත් ප්‍රබෝධමත්ව විකාශනය වී ඇත. 

ශ්‍රී ලංකාවට සිංහල සිනමාවක් හදුන්වාදුන් මීගමුවේ 'මිනර්වා' නාට්‍ය කණ්ඩායමද, ලංකාවට නාට්‍ය කලාවක් ප්‍රවර්ධනය කිරීමෙහිලා දායකවූ මීගමු දූවේ පාස්කු සංදර්ශනය සහ නිතැතින්ම බිහිවූ ගායක-ගායිකාවන්, සංගීත කණ්ඩායම් හා සංගීතය මීගමුවේ ප්‍රාරම්භක සංස්කෘතික ප්‍රකාශකයන්විය. එහෙත් මීගමුවේ සංගීතය සහ රංගකලාව ප්‍රදර්ශනයකල   සංස්කෘතික අනන්‍යතාවය පල්ලිය සමග මුසුවූවක්යැයි යන්න ඉවත දැමිය නොහැක. පුංචි රෝමය නම් වූ මීගමුව නගර සීමාව තුල පමණක් ලොකු-කුඩා පල්ලි සහ මණ්ඩප 57ක් පමණවීම මීගමුවට ඉහත නම ගෙනදී තිබුනි. පල්ලියේ බලපෑම මීගමුවේ බොහෝ සංස්කෘතික දහරාවල පමණක් නොව පරිභෝජන රටාවේ පවා දැකිය හැක්කකි.  අවුරුද්දේ බොහෝ මාස වල සෑම සති අන්තයකම පාහේ දැකිය හැකි පල්ලියේ මංගල්‍ල, එම නිසාම වූ විදී සැරසිලි, තොරන්, විදි පෙරහැර, කඩපිල්-සැණකෙළි සහ මංගල්ලය නිමිත්තෙන් යෙදෙන සතිඅන්ත රාත්‍රී සංගීත සංදර්ශන පමණක් නොව නත්තල සහ පාස්කුව කේන්ද්‍රකරගෙන දියත්වෙන විවිධ සංස්කෘතික ක්‍රියා කාරකම් මීගමුවේ සංස්කෘතික අනන්‍යතාවය සම්බන්දයෙන් පල්ලියේ දායකත්වය කෙතෙක් දැයි යන්න හොදින් නිරූපණයවේ (මීගමුවේ පාස්කුව සහ නත්තල ගැන මම වෙනම ලිපි පලකර ඇති බැවින් ඒ සම්බන්දයෙන් මෙහි සටහන් නොකරමි). 
පල්ලිය පමණක් නොව මීගමුවේ ප්‍රධාන කර්මාන්තය වන ධීවර කර්මාන්තයද මීගමුවේ අනන්‍යතාවය ගොඩ නැගීමට මහත් දායකත්වයක් ලබාදී ඇත. එක් අතකින් මීගමුවටම උරුම  'අතුකොටු' නම් ධීවර කර්මාන්තයක් තිබේ. අනෙක් අතට ධීවර ආම්පන්න, රුවල් ඔරු, ඔවුනටම උරුම වූ සංස්කෘතියක්, ජීවන රටාවක්, කලා ශිල්ප සහ ඉතිහාසයක්ද තිබේ. ජාඩි, ඉස්සන්, දැල්ලන්, කකුළුවන්, මාළුන් සහ කරෝල වලටද මීගමුව ඒක සේ ප්‍රසිද්ධ බව නොරහසකි.
මීගමු ධීවරයාත්, ඔවුන් භාවිතාකරන මීගමුවටම  අනන්‍යවූ රුවල් යාත්‍රාත් ගැන බොහෝ ඡයාරූප පමණක් නොව වාර්තා වැඩසටහන් පවා නිෂ්පාදනය කර ඇති බව මා මීට පෙර ලියා ඇත. මීගමු ධීවරයා හෙවත් Fishermans of Negombo එයට එක් උදාහරණයක් පමණි. ඇත්තවශයෙන්ම,  මීගමුවේ ධීවර කර්මාන්තය මීගමුව තුල කෙතෙක් මුල්බැසගෙන තිබුණාදයත් මීගමුවේ පහන් කණු සහ බොහෝ නගර සැරසිලිවල අංගයක් ලෙසද මාළුවන්, ඉස්සන් සහ කකුළුවන් යොදාගැනීම සිදුකර තිබුණි. 



අද මෙම බොහෝ නගර අලංකාර ලකුණු අතුරුදහන්වෙමින් යයි. කලකට පෙර මීගමුව කාමච්චෝඩේ වෙරල මෙවැනි පහන් කණුවලින් අලංකාරවූ, රාත්‍රී කාලයේ පවා ජනයා ඇදී ආ සුන්දර වෙරළ තීරයක් විනි. එහෙත් අද එය කරෝල මුදලාලිලා කිහිපදෙනකු විසින් අත් කරගෙන මීගමුවේ සුන්දර වෙරළත්, ඒ අවට පරිසරයත් සහමුලින්ම විනාශ කරමින් ඇත. ඉංග්‍රීසි ජාතිකයන් මීගමුව කොටුව පසුබිම් කරගෙන ඉදිකළ බ්‍රිතාන්‍යයේ එලිසබෙත් මහරැජින පවා පැමිණි, කලක් මීගමුවේ සංචාරක කර්මාන්තය ප්‍රවර්ධනය කිරීමේ සලකුණු ලෙස සැලකු මීගමුව නව තානායමද එම නිසාම විනාශ වී ගොස් තිබේ. මේ සියල්ල නැවත නගා සිටවීමට නම් මීගමුව කොටුව නැවත ප්‍රතිසංස්කාරණය කල යුතුමය.

මීගමුවේ නගර සලකුණ වන මීගමුව කොටුව සහ එහි වික්ටෝරියානූ ඔරලෝසු කනුව කඩාවැටුනහොත් මීගමුව නගරයේ හදවත කඩා වැටුනා සේ නොසිතේද? යාපනය  පුස්තකාලය ගිනිතැබූ විට එම නගර වැසියන්ට දැනුන හැගීමට සමාන හැගීමක් මීගමුව කොටුවේ පිවිසුම් දොරටුව සහ එහි වික්ටෝරියානූ ඔරලෝසු කනුව කඩා වැටුන විට මීගමුව නගර වැසියන්ට දැනෙන බව අමුතුවෙන් කිවයුතු නැත. 

මීගමුව ප්‍රවාහන ක්‍රමයේ සලකුණු වූ ඩබල් ඩෙකර් බස් රථ පමණක් නොව ගොන් කරත්ත, ලාම්පු තෙල් කරත්ත සහ මීගමුව ඇලේ ගමන්කල පාරු පවා  මීගමුව අනන්‍යතාවයේ ලක්ෂණ විය. ලංකාවේ කරත්ත අතර මීගමුව කරත්තය යනුවෙන් වෙනමම කරත්තයක් තිබුණ අතර එය මීගමුවේ පැරණි ප්‍රවාහන සේවයේ ලක්ෂණයක් මෙන්ම ලංකාවේ කරත්ත ඉතිහාසයේ ද කොටසකි. අදටත් මීගමු කරත්තයක් මාටින් වික්‍රමසිංහ කෞතුකාගාරයේ තිබේ. මෙම ලිපියේ මුල්ම ඡයාරූපයේ දක්වා ඇත්තේ ඉන් එකකි. පසුව පැමිණි ඩබල් ඩෙකර් බස් රථ මීගමුවේ ප්‍රවාහන සේවයට තවත් සලකුණක් එක් කල අතර අද එම බස් රථ මීගමුව ඩිපෝවේ කොට උඩ  නවතා තිබෙණු දැකීමද කණගාටුවට කරුණකි. 



දැවැත්ත නුගගස්, මාරගස්, පොල්ගස් වලින් අලංකාරව පැවැති මීගමුවේ ගස් කෝලන් කැපීම ගැන කිසිදු වගවිභාගයක් නොවීම නිසාම එහි උෂ්ණත්වය ඉහල ගොස් මුහුද සහ කලපුව ඔස්සේ හමා ආ සුළග මගින් ගෙන ආ සිසිලස පවා අහිමවී ගොසිනි. 

කාමච්චෝඩේ ඉතිරිව පැවති විශාල නුගගස වටකොට දැන් දේවලයක් ඉදිකර ඇති අතර ඒ සදහා අවසර ලැබුනේ කෙසේදැයි මීගමුවේ දේශපාලන අධිකාරීත්වයෙන් සහ මීගමු මහ නගර සභාවෙන් ප්‍රශ්න කල යුතුය. 
මුහුදු සුළගේ සිසිලසත්, උණුසුමත් එකවිට හමා ඒමට ඉඩ ප්‍රස්ථා ඇති කරමින් පෘතුගීසින්, ලන්දේසින් සහ ඉංග්‍රීසින් ඉදිකළ ගෘහ නිර්මාශිල්පය අද මීගමුවෙන් අතුරුදහන් වෙමින් යන අතර ඉතිරිවී ඇති ගොඩනැගිලිද විනාශවීමට ඉඩ හැර තිබේ.  

කලකලට පෙර රටපුරාම ජනයා කාන්සියට  පැමිණි ජීවිතය ජීවත් කරවූ, ජීවිතය වින්දනය හැකිවූ සුන්දර නගරයක්වූ සුන්දර මීගමුව දැන් ක්‍රමයෙන් ජරාවාස වෙමින් තිබේ. 

දැන් වර්ධනයවෙමින් ඇති ප්‍රවණතාවන් අනුව කිසිවෙක් කාන්සියට නොව මහන්සියට විඩානිවා ගැනීමටවත් මීගමුවට ගොඩවේදෝයි යැයි සැකයක් ඇතිවේ.

එහින් අද අපට අවශ්‍ය කරනුයේ මීගමුවේ මෙම සංස්කෘතික අනන්‍යතාවයන් ආරක්ෂාකර,  වර්ධනයකර  නගරේ ඇති සාමය, සහජීවනය, සතුට සහ උද්යෝගය වර්ධනය කරන  දේශපාලනයකි. 
මාකස් ප්‍රියන්ත පෙරේරා
09/07/2017. 

Sunday, 2 July 2017

ඥානාර්ථ ප්‍රදීපයේ එලිය වැඩි කලයුතු කාලයක් නැවත පැමිණ තිබේ

පසුගිය වසරේ ජුනි 07 වෙනිදා (07/06/16) ඥානාර්ථ ප්‍රදීපය පුවත්පතට වසර 150ක් පිරුණි. ඒ සම්බන්දයෙන් යමක් ලිවීමට මට උවමනාවක් තිබුණි. ඒ අප කුඩාකල සිටම අපේ නිවෙස්වල සහ අප දන්නා වෙනත් කතෝලික නිවෙස්වලද ඥානාර්ථ ප්‍රදීපය හෝ එහි ඉංග්‍රීසි පුවත්පතවන The Messenger යන පුවත්පත් සතිඅගදී ඔවුන් මිලදී ගන්නා පුවත්පත් ගොන්නට අයත්වූ, අපි ඉතා හොදින් ඇසුරු කල පුවත්පතක් වූ බැවිනි. 

මුලික වශයෙන් පල්ලිය සහ මීසම් සංවිධාන කේන්ද්‍රකරගෙන බෙදාහරින ඥානාර්ථ ප්‍රදීපය පුවත්පත හුදෙක් ඒක පලාතකට පමණක් සිමා නොවූ ශ්‍රී ලංකාවේ කතෝලික ප්‍රජාව ජීවත්වෙන ඉතා ඈත එපිට පිහිටි වැලිඔය, කෝකිලායි ආදී ප්‍රදේශවලට පවා සෑම සෙනසුරාදා දිනක කිසිදු ප්‍රමාදයකින් තොරව බෙදාහැරීමට සහ අලවිකිරීමට ස්වේච්ඡා පදනමක් මත සකස්වූ ඉහල සංවිධාන ආකෘතියක් මේම පුවත්පතට ඇති බව මම අත්දැකීමේන්ම දනිමි. 

වරක්, 2015 වසරේ අගෝස්තු, පදවිය මීසමේ සේවය කරන පියතුමෙකු මුණගැසීමට අප එහි ගිය විට ඊට සැතපුම් 20ක් පමණ දුර පිහිටි කෝකිලියි සිට යතුරුපැදියකින් පැමිණි තරුණයෙක් එම පියතුමාට මුදල්ගෙවා ඥානාර්ථ ප්‍රදීපය පුවත්පතේ පිටපත් ගණනාවක් මුදල් දී මිලට ගත් අයුරු දුටිමි. ඔහු සමග කථාකලවිට දැනගැනීමට ලැබුනේ ඔහු එම පුවත්පතේ පිටපත් තවත් ගම්මාන කිහිපයක කිතුනුවන් අතට පත්කිරීම සදහා රැගෙන යනබවත්, ඒ සදහා එම ගම්මානවල වෙසෙන බාල, මහළු කොයිකවුරුන් හෝ අතරින් ඉදිරිපත්වුවෙකු පුවත්පතේ අලෙවිය සහ බෙදාහැරීම කටයුතු කරන බවය

පුවත්පතක් බෙදාහැරීම සහ අලෙවිකිරීම සදහා මෙවැනි ආකාර ස්වේච්චාවෙන් ඉදිරිපත්වූ සංවිධාන ව්‍යූහයක් ලංකාවේ තවත් තිබේ නම් ඒ ඇත්තේ ලංකාවේ වාමාංශික පක්ෂවල පුවත්පත් අලෙවිය සහ බෙදාහැරීම සම්බන්දයෙන් පමණි. එහෙත් ඥානාර්ථ ප්‍රදීපය පුවත්පත ආරම්භවන්නේ ලංකාවේ වාමාංශික පක්ෂ පමණක් නොව ලෝකයේ වාමාංශික පක්ෂ ක්‍රියාකාරීත්වයන් පවා බිහිවීමට පෙරය. එනම් 1866 වසරේය. අදටද ඥානාර්ථ ප්‍රදීපය පුවත්පත යනු ලංකාවේ නොකඩවාම පලවන ඉපැරණිම සිංහල පුවත්පතය. එහින් ඥානාර්ථ ප්‍රදීපය ගැන සමස්ත ශ්‍රී ලංකාවේම අවධානය වඩාත් යොමුවිය යුතුව ඇත. ඒ මන්දයත් ලංකාවේ කුමන හෝ පුවත් පතක්,විශේෂයෙන්ම සතිපතා පලවන පුවත්පතක්, නොකඩවාම වසර ගණනාවක් පවත්වා ගෙනයෑම පහසු කටයුත්ත නොවන නිසාත් එහෙත් ඥානාර්ථ ප්‍රදීපය යනු එම අභියෝග ඉතා හොදින් ජයගත් පුවත්පතක් වන නිසාත්ය.   

එමෙන්ම, සතිපතා එහි පිටපත් 12,000-20,000 අතර ප්‍රමාණයක් ඥානාර්ථ ප්‍රදීපය පුවත්පත පාඨකයන් අතර අලෙවිකරන බවත්, එය  ශ්‍රී ලංකා කතෝලික සභාව විසින් 1866 සිට අද දක්වා සතිපතා නොකඩවා පලකරන, අදටද හොදින් ක්‍රියාත්මක වන ශ්‍රී ලංකාවේ පැරණිම පුවත්පත බවත්, 1960 දශකයේ කතෝලික පාසැල් රජයට පවරාගැනීමට එරෙහිව කතෝලිකයන් අඛණ්ඩ උද්ගෝෂණවල නිරතවූ සමයේදී ඥානාර්ථ ප්‍රදීපය පුවත්පතේ අලෙවිය (එහි හිටපු කතුවරයෙකු වූ D.F Kariyakarawana මහතාට අනුව) ලංකාවේ ජාතික පුවත්පත්වල අලෙවිය පවා ඉක්මවා ගියබවත් රටේ බොහෝ දෙනෙකු නොදන්නා කරුණකි. 

විශේෂයෙන්ම තොරතුරු රැස්කිරීමේ සිට පුවත්පතක් ලෙස මුද්‍රණයකර බෙදාහැරීම දක්වා විහිදී ගිය ඉතා ඉහල සංවිධානාත්මක  ආකෘතියක් මෙම පුවත්පතට තිබේ. ශ්‍රී ලංකා කතෝලික සභාව සතු මුද්‍රණාලයක මුද්‍රණය කෙරුවද, එහි බැරපන සදහා කතෝලික සභාව විශාල ලෙස දායකවුවද, සෑම සති අන්තයකම ඥානාර්ථ ප්‍රදීපයේ පලකරන මරණ දැන්වීම් මෙම පුවත්පතේ පැවැත්ම සදහා විශාල දායකත්වයක් ලබාදේ. ලාංකීක කතෝලික ප්‍රජාව අතරින් බොහෝදෙනෙකු තම තමන්ගේ මියගිය  ඥාතී-මිත්‍රාදීන් වෙනුවෙන් ඥානාර්ථ ප්‍රදීපය පුවත්පතේ මරණදැන්වීමක් හෝ සැමරුමක් පලකරගැනීම පුරුද්දක් කරගෙන තිබේ. ඥානාර්ථ ප්‍රදීපය පුවත්පත හැරුණු විට මෙලෙස පුවත්පතක පැවැත්ම වෙනුවෙන්  මරණ දැන්වීම් වඩා තීරණාත්මකව දායකවෙන තවත් පුවත්පතක් වෙතොත් ඒ යාපනයේ පලවන 'උදයන්' පුවත්පත පමණි.  

මර්සිලින් ජයකොඩි, බෙනඩික් ජෝශේප් පෙරේරා, සිරිල් ගාමිණී, ෆ්‍රැන්ක් මාකස්, ඔස්වල් ගෝමස්, බට්රම් ප්‍රනාන්දු, ඉග්නේෂස් ගම්ලත් වැනි දෙස් විදෙස් සාහිත්‍ය සහ කලාව පිළිබද උගත් කතෝලික පැවිද්දන් මෙන්ම ගිහියන් රාශියක්ද කතෘත්ව ඉසිලු ඥානාර්ථ ප්‍රදීපය පුවත්පත, ලංකාවේ පුවත්පත් කලාවක් ගොඩනැංවීම සදහාත්, සිංහල භාෂාවේ වර්ධනය සදහාත්  විශාල සේවයක් කර තිබේ. සිංහල පුවත්පත්කලාවේ විශිෂ්ඨයන් අතරින් කිහිපදෙනෙකු වන ඩී.ෆ්. කාරියකරවන(D.F. කාරියකරවන නම් මීගමුවේ සිංහල වියතා)මීගමුවේ පෙරියමුල්ලේ විසූ හෙක්ටර් වෙල්ගම්පොල, සුනිල් මිහිදුකුල සහ කැමිලස් පෙරේරා ආදීන්ද, කෘතහස්ත ලේඛකයන්, කතුවරුන් රාශියක්ද බිහිකිරීමට මෙම පුවත්පත දායකත්වය සපයා ඇති නිසාම එය ශ්‍රී ලංකාවේ සිංහල පුවත්පත් කලාවේත්, මාධ්‍යකරණයේත් පුරෝගාමියා යැයි නොපැකිලිව හදුන්වාදිය හැක. 

ඒ සියල්ලටමත් වඩා,  විශේෂයෙන්ම ශ්‍රී ලංකික කිතුනු ජනයාගේ දැනුම, විශ්වාසය, අධ්‍යාපනය, අවබෝධය, භාෂාව, කලාව, සාහිත්‍ය, සංගීතය, සිනමාව සහ සංස්කෘතික දියුණුව,  දේශපාලන දැක්ම, පවුල, පෝෂණය, සෞඛ්‍ය, සමාජීය පැවැත්ම සහ ලාංකීක සමාජයේ අනෙක් සියළු ජන කොට්ඨාශායන්ට වඩා ඉහල මට්ටමක ඇති 'කිතුනුවන්ගේ ප්‍රබෝධය' ගොඩනැන්වීම සදහාත්, බලමුලුගැන්වීම සදහාත් ඥානාර්ථ ප්‍රදීපය පුවත්පත ප්‍රමුක කාර්යභාරයක් ඉටුකර තිබේ. පසුගිය වසර කිහිපය තිස්සේ අප විසින් සිදුකරමින් ඇති මීගමුවේ ඉතිහාසය පිළිබද අධ්‍යයන කාර්යේහිලා ඥානාර්ථ ප්‍රදීපයේ පැරණි පිටපත් ගණනාවක් විමර්ශණයට ලක්කල අතර ඉහල  නිගමනයට පැමිනීමෙහිලා එම කියවීම බොහෝ අදාල විය. 

ඒ හැරත්, නිරංජලා සරෝජනී ගායන ශිල්පිනිය ඥානාර්ථ ප්‍රදීපයේ ඉංග්‍රීසි පුවත්පතවන The Messenger හී කතෘවරයෙකු වූ  සිය පියා සහ සිය පවුල පිළිබද රූපවාහිනී වැඩසටන් කිහිපයකටම ලබාදී ඇති සාකච්ඡාත්, ලංකාවේ පැරණි නළුවෙකුවූ හියුගෝ ප්‍රනාන්දු මහතාගේ ගීත රචනා සහ බයිබලයේ ඉගැන්වීම ගැන සදහන් කරමින් ඥානාර්ථ ප්‍රදීපය පුවත්පතේ හිටපු  කතෘවරයෙකු වූ බෙනඩික් ජෝසප් පෙරේරා පියතුමා දක්වා ඇති අදහස්ද එහිලා අදාලය.

1866 ජුනි 07 දින පීටර් ඉලාරි පියතුමාගේ අධ්‍යක්ෂකත්වයෙන් හා ජුවාන් ප්‍රනාන්දු මහතාගේ කර්තෘත්වයෙන් ඇරඹි ඥානාර්ථ ප්‍රදීපය පුවත්පත, දැන් කොළඹ කතෝලික මුද්‍රණාලයේ මුද්‍රණය කලද, මුලින්ම එය මුද්‍රණය කලේ කොළඹ කොටහේනේ සාන්ත ලුසියා ආසන දෙව්මැදුර මුද්‍රණාලයේය. කතෝලික පුවත් කතෝලික ජනයා අතරට නිවැරදිව පත්කිරීම මෙම පුවත්පතේ මුලික අරමුණ බව එහි පළමු මුද්‍රණයේ සදහන් කර ඇත්තේ පහත ආකාරයට: 

'දක්ෂිණ බාග ඥාණ පදවිය පාලනය කරන අති ගෞරවනීය ඉලාරී යෝන් සිල්ලානි ධම්මාචාර්ය රාජගුරු ප්‍රසාදීන් වහන්සේගේ සහ එම පදවියේ නොයෙක් ප්‍රේරිත ස්ථානවල ක්‍රියාකරන ගරු ප්‍රසාදින් වහන්සේලාගෙන් ආධාර ඇතිව පිහිටුවන ලද ඉහත කී කතෝලික සමාගමේ ප්‍රතිෂ්ඨාධාර තැනගේ යෝජනාවක් පිට ඥානාර්ථ ප්‍රදීපය නම් වූ මේ ප්‍රවෘත්ති පත්‍රය ප්‍රසිද්ධ කිරීමට පටන් ගත්තේමු. මෙහි සත්‍ය දේව ධර්ම, රාජනීති, ශිල්පශාස්ත්‍ර, වෙළෙඳාම්, කර්මාන්තාදියට අදාළ වග වාසගම්ද, ස්වදේශ, පරදේශ ආරංචිද, සිත් ප්‍රිය කරන කථා වස්තුද දැන්වීම් පත්‍ර සහ වැදගත් කියුමුත් ප්‍රසිද්ධ කරණු ලැබේ' 

පැරණි ව්‍යාක්ත සිංහල බස යොදාගනිමින් ප්‍රකාශිත ඉහත අරමුණ මතම ඥානාර්ථ ප්‍රදීපය පුවත්පත වසර 150 කට පසුවුවද යැපෙන බව, ඒ මතම පිහිටා කටයුතු කරන බව පැහැදිලිය.  මෙම පුවත්පත එහි මුල්යුගයේදී කතෝලික සභාව විසින් පවත්වාගෙන යන අනත් දරු මඩම්වල නඩත්තුව සහ වෙනත් දයාවේ සේවාවන් සදහා ආධාර එකතු කිරීමද අරමුණු කරගන්නා ලදී. 

එහෙත්, 1880 දශකයෙන් පසුව උදාවු  සිංහල-බෞද්ධ (වාර්ගික) ජාතිකවාදයත්, අනගාරික ධර්මපාලතුමාගේ  ක්‍රියාකාරීත්වයත් තුල ඥානාර්ථ ප්‍රදීපය පුවත්පත සිය කතෝලික ස්ථාවරය පැහැදිලි කිරීම සදහාත්, කතෝලික මෙන්ම ක්‍රිස්තියානි ජනයාටද එල්ලවෙන තාඩන පීඩන හමුවේ ක්‍රියාකල යුත්තේ කෙසේද යන්න පිලිබදවත් දැනුවත් කිරීම සදහා පුවත්පතේ මුබ්‍ය අරමුණ දීර්ඝකල බවක් හෝ වෙනස් නැබුරුවකට ගෙන ගියබවත් පෙනේ. විශේෂයෙන් කතෝලික ආගමික පල්ලිවලට, පාසැල්වලට සහ පෙරහැරවල් වලට පහර දීම් වාර්තාවූ 1880, 1883, 1888  සහ 1892 වසර වලදී ලාංකීක කතෝලිකයන් කල යුත්තේ කුමක්ද යන්න ගැන ඥානාර්ථ ප්‍රදීපය පුවත්පත දැක්වුයේ: 1. සිය ආරක්ෂාව සදහා සමුහය සමග රොක්ව සිටින ලෙසත් 2. ප්‍රේමය මිස ෙෙවයිරය ප්‍රවර්ධනය නොකරන ලෙසත් 3. සිය අයිතිවාසිකම් වෙනුවෙන් පොදුවේ පිළිගත්, නිත්‍යානුකූල ක්‍රියාමාර්ගවලට යන ලෙසත් 4. ජාතික සමගිය සදහා යැදීමේ මෙන්ම ක්‍රියාවේද නිරතවන ලෙසත්ය.  මෙරට කතෝලික ජනයාට එවැනි තර්ජනක් එල්ලවෙන සෑම විටම  ඥානාර්ථ ප්‍රදීපය පුවත්පත  කතෝලික සභාව සමග එම ස්ථාවරය දරුබව පාසැල් රජය සතු කරගැනීමේ ක්‍රියාවලියට එරෙහිවත්, (එම නිසාම පුවත්පතට කඩදාසි සැපයීම පවා රජය වලක්වා තිබේ) ඉරණවිල හෝ වෙනත් අවස්ථාවලදීද ගත්බවත් පැහැදිලිය. 

ඥානාර්ථ ප්‍රදීපයේ එලිය වහා වැඩි කලයුතු කාලය දැන් නැවතත් පැමිණ තිබේ යැයි පෙනේ. විශේෂයෙන්ම කිතුනුවන් කෙරෙන් සිය විශ්වාසය, පැවැත්ම, අනන්‍යතාවය පමණක් නොව දෑලතුරේ, මුතුරාජවෙල, මීගමුව ආදී ඔවුන් ජීවත්වෙන පරිසරයන්ද, ඔවුන්ගේ ජන ජීවිතද, මේරට සියළු ජාතීන්, ආගම් සහ ජනවර්ගයන් සාමුහිකව ජීවත්වූ වටාපිටාවද විනාශවීමේ තර්ජනයක් අන්තවාදීන්ගෙන් එල්ලවී ඇති තත්වයන් හමුවේ අද ඥානාර්ථ ප්‍රදීපයේ' එලිය වහා වැඩි කිරීම වැදගත් බව පෙනේ. 
  

151 වසරකට පෙර ඥානාර්ථ ප්‍රදීපයේ මුල් පිටු සැකසුම. 

මාකස් ප්‍රියන්ත පෙරේරා
02/07/17.